بارها ثابت شده ما در از بین بردن فرصتها استاد هستیم. در واقع جزو فرصت سوزهای قهار میباشیم. در جوامع دیگر حاکمان تلاش میکنند حتی از تهدیدها نیز فرصت سازی نمایند لیکن ما حتی اگر بر اساس اتفاقی فرصتی شکل گرفت از آن استفاده نکنیم و آن را از بین ببریم.
بنده برای باز شدن موضوع ادعایی، ابتدا یک مثال از گذشته نه چندان دور میزنم و سپس به دو مثال در وضعیت حال خواهم پرداخت.
کشور قطر وقتی با خشم سعودیها مواجه شد و مورد تحریم قرار گرفت بسیاری از ناظران داخلی متفق القول تاکید کردند حالا امکان مناسبی است برای استفاده از این فرصت. حاکمان ایران نقشی در این فرصت سازی نداشتند بلکه میبایست از این فرصت استفاده کرده و منافع ملی را محقق کنند. فی المثل گفته شد در حوزه مواد غذایی و خوراکی با توجه به همجواری با کشور قطر صادرکنندگان محصولات غذایی در ایران میتوانند از این فرصت نهایت بهرهبرداری را برده و این بازار تشنه را تصاحب کنند. اکنون که بنده در حال قلمی کردن این چند سطر هستم دو کشور قطر و عربستان دشمنیها را کنار گذاشته و مجددا در حال همکاری هستند و دیگر از تحریم خبری نیست. حتی در بازی فوتبال میان عربستان و آرژانتین در جام جهانی وقتی سعودیها موفق به گلزنی شدند امیر قطر که در ورزشگاه حاضر بود پرچم عربستان را بر شانههای خود انداخت تا نشان دهد از خوشحالی سعودیها خشنود است. حال سوال این است آیا تهران توانست از فرصت تحریم قطر سودی ببرد؟ حتما خیر. ترکیه که فاصله معناداری با کشور قطر داشت توانست در آن برهه زمانی گوی سبقت را از ایران برباید و بازار مواد غذایی این کشور را تا حدود زیادی تصاحب کند. صادرکنندگان ایرانی در کنار تمام ضعفهای خود دو مشکل اساسی داشتند؛اول اینکه بروکراسی به مانند وزنهای برپای آنان بود و دوم هم اینکه اغلب صادرکنندگان کشورمان مشکل دربستهبندی بهداشتی و به روز داشتند. این دو مشکل در میان رقبای ترک وجود نداشت.
همین فرصت سوزیها الان هم به نوع دیگری ادامه دارد. فرصت جام جهانی برای تمام کشورهای منطقه سودهای اقتصادی هنگفت داشت و دارد الا ایران. مقامات کشورمان از دو سال قبل تا توانستند شعار دادند ولی در عرصه عمل هیچ اقدامی صورت نگرفت. جالب آنکه اکنون هم ناراآمیها در داخل کشور را بهانه عدم بهره اقتصادی نام میبرند و این در حالیست که با این عملکرد ضعیف چه ایران ناآرام بود و چه نبود شرایط همین بود که میبینیم!
البته فرصت سوزیها کم نیستند. تیم ملی فوتبال کشورمان در مقابل ولز به پیروزی ارزشمندی میرسد و قدری در جامعه نشاط شکل میگیرد. آیا مقامات میتوانند از این نشاط نسبی بهرهای ببرند؟ شک نکنید طی همین چند اتفاق تلخی رخ خواهد داد تا کام مردم که فقط کمی شیرین شده مجددا کامل تلخ شود. عرض کردم؛ ما استاد فرصت سوزی هستیم!