امنیت غذایی در واقع به معنای دسترسی همه افراد یک جامعه در تمام طول عمر به غذای سالم و کافی برای داشتن یک زندگی سالم و فعال است.
سازمان جهانی فائو اعلام کرده که برای تامین غذای جمعیت 9 میلیارد نفری دنیا در سال 2050 باید دو برابر میزان کنونی تولید کرد . برای تامین این هدف باید موانعی چون کمبود آب و محدویت زمین های کشاورزی ، هزینه بالای انرژی ، افزایش ضایعات غذایی و کمبود سرمایه گذاری در بخش تحقیقات کشاورزی رفع شود. این موارد نشان می دهد که باید با منابع کمتر غذای بیشتری برای مردم سراسر جهان تولید شود و در واقع سازمان فائو تولید مواد غذایی را در قرن حاضر با مشکلاتی پیش بینی کرده است.
یکی از راهکارهای اساسی رسیدن به امنیت غذایی اصلاح الگوی مصرف جامعه است . تقویت فرآیند بازاریابی، اصلاح الگوی مصرف و توجه هر چه بیشتر به بسته بندی و توزیع درست محصولات غذایی برای جلوگیری از اتلاف آنها از وظایف مهمی است که مسئولین و مردم در هر جامعه ای باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند .
همچنین با توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و بهبود آموزش و بهداشت در جامعه می توان به امنیت غذایی جامعه کمک کرد.
باید یک سیستم ارزشیابی و نظارت منسجم تدوین و اجرایی شود . باید تمامی سازمانها و نهاد های مرتبط با هم همکاری و هماهنگی لازم را داشته باشند همچنین ضروری است که یک سازمان متولی امر تامین امنیت غذایی وجود داشته باشد که بر تمام موارد از قبیل تولید ، توزیع ، آموزش و آگاهی دادن به جامعه ، واردات ، بسته بندی، توسعه کشاورزی و سیاست گذاریهای کلان اقتصادی در این رابطه نظارت جدی و مستمر داشته باشد و در این مسیر همراهی بخش خصوصی و دولتی و هماهنگی موثر آنها میتواند راه گشا باشد.
در حالی که بسیاری از صنایع در حال حاضر در رکود نسبی به سر می برند، یکی از بخشهایی که امروز میتوانیم به آن توجه ویژه داشته و برای تحقق فرمایشات رهبری از آن بیشترین استفاده را داشته باشیم، صنایع غذایی در ایران است؛ صنایعی که سهم بالایی از گردش اقتصادی و تولید ناخالص ملی کشورمان را به خود اختصاص دادهاند.
این صنعت مهم و پیشرو نقش بسیار تعیین کنندهای در توسعه اقتصادی کشور بویژه در شرایط حساس و استراتژیک فعلی ایران ایفا میکند. به این دلیل که توجه به این بخش از اقتصاد کشور علاوه بر تامین نیازهای داخلی و امنیت غذایی فرصتی برای ارزآوری با صادرات خواهد شد.
براساس آمارهای موجود بیش از ۱۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت کشور از تولیدات صنعت غذایی تامین میشود و در سال 97 صادرات محصولات تبدیلی کشاورزی و مواد غذایی ایران به 5/5 میلیارد دلار رسید که با وجود تحریم های شدید علیه ایران این رقم قابل توجه است.
رسیدن به نرخ
رشد سالانه ۲۲درصدی
صادرات غیرنفتی از اهداف اصلی برنامه ششم توسعه صادراتی نیز محسوب میشود. اما صنعت غذا بهعنوان یکی از رشتههای صادرات محور همچنان با چالشهای بسیاری در این بخش روبهرو است و برای تحقق اهداف صادراتی پیشبینی شده برای سالجاری باید راهکارهای اساسی برای این بخش در نظر گرفت.
درحال حاضر حدود 95 درصد مواد غذایی مورد نیاز كشور در داخل تولید میشود و هماكنون بهطور متوسط سالانه حدود 130 میلیون تن مواد غذایی در كشور از سوی تولیدكنندگان داخلی تولید میشود. براساس پتانسیلهای موجود امکانات بالایی برای صادرات در اختیار داریم. بازار 400 میلیون نفری اطراف ایران یکی از بهترین فرصتها برای رونق صادرات غیرنفتی با استفاده از نیاز غذایی آنهاست و میتوانیم با افزایش بهرهوری و ایجاد کارخانههای صنایع تبدیلی و تکمیلی از این تقاضای بالقوه استفادهای مناسب در راستای اهداف تعیین شده سال جهش تولید گام برداریم.
امروز جهان بیش از هر چیز برای یک زندگی سالم، به تغذیه سالم نیاز دارد و جوامع سالم زمانی شکل می گیرند که آحاد افراد آن جامعه الگوی سلامتی برای تغذیه خود داشته باشند و همه افراد جامعه بتوانند بدون دغدغه به غذای سالم دسترسی داشته باشند. به امید روزی که شاهد گرسنگی و فقر در هیچ نقطه ای از جهان نباشیم.
*رییس هیات مدیره تعاونی تولید کنندگان محصولات غذایی کشور