سه بحران درهم تنیده در روابط ایران و آمریکا

یک کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه دیپلماسی نیازمند یک خرد سیاسی است، گفت: در این خرد سیاسی باید از اندیشه سیاسی، فلسفه سیاسی و کلام‌ نیز استفاده شود.
دکتر مهدی مطهرنیا، کارشناسی مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با پایگاه خبری فریادگر با اشاره به وضعیت فعلی ایران و تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان، اظهار داشت: دیپلماسی یا آنچه که من آن را افزارمندی سیاسی می‌نامم در واقع پلی است که سیاست خارجی یک کشور را، به صحنه عمل سیاسی متصل می‌کند یعنی اگر بپذیریم که سیاست خارجی خود پلی است که موجب اتصال صحنه داخلی سیاست به محیط بین‌المللی می‌شود، باید بپذیریم که افزارمندی یا دیپلماسی سیاسی به مجموع تدابیری اطلاق می‌شود که می‌تواند به عنوان پلی مستحکم سیاست خارجی هر کشوری را در صحنه عمل سیاسی موفق گرداند. وی افزود: به نظر می‌رسد هر آنچه تحت عنوان دیپلماسی از آن یاد می‌شود پلی است که وجوه نظری سیاست خارجی را به تعریف عملیاتی اهداف تعریف شده آن حوزه سیاست خارجی تبدیل می‌کند. مطهرنیا با تاکید بر اینکه دیپلماسی نیازمند یک خرد سیاسی است که در آن از اندیشه سیاسی، فلسفه سیاسی و تئوری‌ها، ایدئولوژی و کلام سیاسی برتر استفاده شده و با عمق بخشی نظری به خرد سیاسی به گستره‌پردازی عملیاتی از آن نائل آید، تصریح کرد: بنابراین دیپلماسی دو روح دارد یعنی یک روح آن نظریه‌پردازی و پنداشته‌گرایی و روح دیگر آن رفتارگرایی و اقدام‌سازی است، از این‌رو باید گفت که دیپلماسی دو نیم‌رخ به هم پیوسته و مکمل دارد.
وی در ادامه ابراز عقیده کرد: در این چارچوب است که هرچه دیپلماسی از خرد پنداشته‌پرداز و نظریه‌پرداز سیاسی بیشتر بهره برد و هرچه این خرد سیاسی از تعریف عملیاتی آینده‌نگرتر برخوردار باشد در ساخت و پرداخت، موفقیت کنش‌گران سیاسی در رسیدن به اهداف تعریف شده‌شان را در پی خواهد داشت. این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه یک دیپلمات باید بداند کیست، کجاست و به کجا می‌خواهد برود و آنجایی که می‌خواهد برود، آنجایی است که باید آن را بسازد نه برای او ساخته و پرداخته باشند گفت: تلاش دیپلماسی عمومی بر آن است که به ساخت و پرداخت آینده نظم بین‌المللی برمبنای هدف‌گذاری‌های عرصه سیاست خارجی دست یابد، اگر دیپلماسی نتواند در مرحله اقدام با بهره‌برداری از تمام ابزارهای سیاسی، این افزارمندی خود را عملیاتی کند بی‌تردید با چالش‌های جدی و شکست مواجه خواهد شد.
مطهرنیا همچنین در خصوص ارتباط بین مقوله روابط بین‌ ایران و آمریکا و شرایط موجود خاطرنشان کرد: به نظر من عمق استراتژیک آمریکا در جهان در قرن ۲۱ میلادی ایران است و بالطبع مساله روابط ایران و آمریکا مهمترین فصل سیاست خارجی ایران در قرن آینده خواهد بود اما تا سه بحران در هم تنیده شامل بحران گفت -واژگانی، بحران گفتمانی و بحران سیاسی میان ایران و آمریکا حل نشود ارتباط دیپلماتیک ایران و آمریکا امکان‌پذیر نیست. وی یادآور شد: بحران گفت واژگانی در هسته پروتونی روابط ایران و آمریکا قرار دارد، بحران گفتمانی هسته نوترونی و بحران سیاسی لایه الکترونی اتم روابط ایران و آمریکا را تشکیل می‌دهد. حال باید دید شکاف چنین اتمی آیا به انفجارهای مهیبی برای گفتمان‌ها و ایدئولوژی‌های حاکم بر دستگاه سیاست خارجی ایران و آمریکا و به ویژه برای ایران که رویکرد ایدئولوژیک به عرصه سیاست خارجی دارد، تبدیل نمی‌شود؟