دلایل متعددی برای لکههای سفید روی دندان از جمله فلوئورزیس دندانی، نقص مینای دندان (هیپوپلازی مینا)، بهداشت ضعیف دهان و دندان و خوردن بیش از حد غذاهای شیرین و اسیدی وجود دارد.
به گزارش ایسنا، اگرچه این عارضه ممکن است در دید عموم مردم ناخوشایند به نظر برسد اما از دیدگاه پزشکی موضوع نگران کنندهای محسوب نمیشود.
سایت تخصصی مدیکال نیوز تودی، علاوه بر بررسی دلایل ایجاد این لکهها توصیههایی برای جلوگیری و درمان آنها نیز آورده است.
لکههای سفید به دلایل متفاوتی روی دندانها ظاهر میشوند. یکی از شایعترین علتها فلوئورزیس دندانی است. این وضعیت که بی خطر است زمانی رخ میدهد که کودک پیش از اینکه دندانهایش در بیاید فلوئور بیش از حد مصرف کند.
یکی دیگر از علل شایع این وضعیت، هیپوپلازی مینای دندان است. این عارضه زمانی رخ میدهد که مینای دندان شخص به درستی تشکیل نمیشود. این وضعیت نیز مانند فلوئورزیس در زمان کودکی که دندانهای شخص هنوز در حال رشد کردن است رخ میدهد و میتواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
از علل دیگر این عارضه میتوان به بهداشت ضعیف دهان و دندان به ویژه هنگام مصرف بیش از حد غذاهای شیرین یا اسیدی یا به هنگام استفاده از براکتهای ارتودنسی (یا همان نگین هایی که در درمان به شیوه ارتودنسی روی دندان ها چسبانده می شوند) اشاره کرد.
درمانهای مختلفی برای لکههای سفید دندانها وجود دارد که مناسب بودن این درمانها به فاکتورهایی چون علت ایجاد آنها و وضعیت دندانهای شخص بستگی دارد:
- "میکرو ابریژن" مینای دندان: برخی افراد میتوانند از روش میکرو ابریژن برای رفع لکههای سفید دندان خود استفاده کنند. در این روش دندانپزشک مقدار کوچکی از مینای دندان را حذف میکند تا ظاهر لکههای سفید را کاهش دهد. در درمانهای حرفهایتر به دنبال میکرو ابریژن از روش سفید کردن دندانها (بلیچینگ) برای یکنواخت شدن رنگ دندانها استفاده میشود.
- سفید کردن دندانها و بلیچینگ: این روشها میتواند به کاهش لکههای سفید و دیگر لکههای دندانها کمک کند. انواع محصولات سفید کننده دندان از جمله نوارها و خمیرها بدون نیاز به نسخه به فروش میرسند. همچنین در موارد شدیدتر افراد میتوانند به دندانپزشک مراجعه کنند تا از روشهای قویتر از بلیچینگ برای درمان استفاده نمایند.
- روکش دندان: روکشهای دندانی پوششهای نازک و محافظی است که به سطح جلویی دندانها متصل میشود و میتواند لکههای سفید و دیگر لکهها را به شکل موثر بپوشاند. این روش که تنها توسط دندان پزشک اجرا میشود میتواند پر هزینه باشد.
- فلوراید موضعی: دندان پزشک میتواند با استفاده از فلوراید موضعی روی دندانهای افرادی که هیپوپلازی مینا دارند به ایجاد مینا روی دندانها و جلوگیری از پوسیدگی آنها کمک کند.
- رزین کامپوزیت: دندان پزشک میتواند در افراد مبتلا به هیپوپلازی از رزین کامپوزیت برای پر کردن حفرههای دندانی و اتصال مینای خارجی به دندان استفاده کند. این روش ممکن است برای افرادی که تعداد زیادی لکه سفید روی دندانهایشان دارند مناسب نباشد.
بهداشت مناسب دهان و دندان میتواند به جلوگیری از بروز لکههای سفید دندانها و سایر لکهها، پوسیدگی دندانها، بیماری لثه یا سایر مشکلات دندان کمک کند. انجمن دندان پزشکی آمریکا (ADA) توصیه میکند افراد روزانه دوبار با خمیر دندان فلوراید دار مسواک زده و یکبار دندانهایشان را نخ دندان بکشند. اکثرا لکههای سفید دندانها پیش از رسیدن به سن ۱۰ سالگی ایجاد میشوند و به همین دلیل بهداشت دندانها و دیگر عادات پیشگیرانه در کودکی میتواند به داشتن دندانهایی سالم و قوی کمک کند.
به همین منظور نکات زیر میتواند به جلوگیری از ایجاد لکههای سفید و نیز پوسیدگی دندان در کودکان کمک کند:
- استفاده از آب بدون فلوراید: برای نوزادانی که اغلب از شیر خشک تغذیه میکنند، تهیه شیرخشک آنها با آب بدون فلوراید میتواند به جلوگیری از تجمع فلوراید اضافی در دندانهایشان کمک کند.
- استفاده از میزان مناسب خمیردندان: برای کودکان زیر سه سال باید مطمئن شد میزان خمیردندان استفاده شده بیش از اندازه یک دانه برنج نباشد. این اندازه برای کودکان بالای سه سال به اندازه یک دانه نخود است. کودکان به طور معمول قادر به تف کردن کامل خمیر دندان نیستند و به همین دلیل استفاده از مقدار کمی از خمیردندان و نظارت بر مسواک زدن آنها میتواند به کاهش تجمع فلوراید روی دندانهایشان کمک کند.
- آزمایش سلامت آب: اگر خانهتان به چاههای شخصی متصل است باید سالیانه میزان فلوراید آب را آزمایش کنید. این آزمایش برای خانههایی که کودک دارند ضروری است چرا که این میزان میتواند در مکانهای مختلف، متفاوت باشد.
- استفاده از مکملهای فلوراید: انجمن دندان پزشکان آمریکا توصیه میکند کودکان بین شش ماه تا ۱۶ سالی که در مناطق با آب بدون فلوراید زندگی میکنند از مکملهای غذایی فلوراید استفاده کنند چرا که این کودکان در معرض خطر ابتلا به پوسیدگی دندان هستند. البته توجه شود این مکملها تنها با تجویز پزشک یا دندان پزشک باید استفاده شود.
- کاهش غذاها و نوشیدنیهای شیرین و اسیدی: میزان آسیب دیدگی و پوسیدگی دندان ها با برخی از غذاها و نوشیدنیها به ویژه آنهایی که میزان قند یا اسید زیاد دارند، افزایش مییابد.
برخی غذاها و نوشیدنیهایی که باید با مراقبت استفاده شوند عبارتند از:
- آبمیوهها و میوههای مرکبات مانند گریپ فروت، لیمو و پرتغال
- آب نباتهای سفت و شیرینیهای شکردار
- سودا و سایر نوشیدنیها با قند زیاد از جمله نوشیدنیهای ورزشی
در حالیکه خوردن این خوراکیها میتواند بی ضرر باشد اما خوردن بیش از حد آنها میتواند منجر به آسیبها و ضایعات از جمله لکههای سفید شود. نوشیدن آب آشامیدنی پس از خوردن این خوراکیها میتواند به کاهش این آسیبها کمک کند.
- مراجعه به دندان پزشک: در صورت وجود هر گونه نگرانی در مورد بهداشت دهان و دندان مراجعه به دندان پزشک ضروری است. اگرچه لکههای سفید دندان ها ناخوشایند هستند اما معمولا باعث نگرانی شدید نمیشوند. با این حال افراد مبتلا به هیپوپلازی مینای دندان ممکن است در معرض خطر آسیب و پوسیدگی دندانی باشند.
در صورتی که اندازه یا تعداد لکههای سفید دندانها تغییر کند یا دندان شروع به درد کردن کند مراجعه به دندان پزشک ضروری است. دندان پزشک میتواند با بررسی دقیق و علائم و وضعیت دندانها درمان مناسب را توصیه نماید.