چرا آمدن یا نیامدن "هاشمی" جذاب است؟

اگرچه آمدن یا نیامدن آیت الله هاشمی به سبب وزن و جایگاه سیاسی وی در نظام جمهوری اسلامی حائز اهمیت و تاثیرگذار است و حتی می‌تواند برخی از معادلات سیاسی در جریان انتخابات را دگرگون کند اما به نظر می‌رسد که پرداختن بیش از اندازه به این مساله در رسانه‌ها نوعی فضاسازی است که احتمالا به قصد تاثیرگذاری بر تصمیمات او است.

از سوی دیگر شاهدیم که انتخابات آتی مجلس خبرگان رهبری بیش از هر زمان دیگری رنگ و بوی سیاسی گرفته است. در حالی که نگاه دقیق‌تر به روند این انتخابات نشان می‌دهد که تاکنون فارغ از هرگونه هیاهوی سیاسی برگزار شده است.

در دوره‌های اول این مجلس با حضور مرحوم آیت الله مشکینی، عملا هیچ یک از خبرگان خود را برای ریاست کاندیدا نمی‌کرد و ریاست وی در چهار دوره اول این مجلس بدون هیچ گونه رقیبی با رای قاطع نمایندگان انجام می‌شد. در نخستین سال از چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری مرحوم آیت الله مشکینی به عنوان تنها نامزد ریاست با اکتساب ۷۱ رای از مجموع ۸۰ رای به عنوان رئیس انتخاب شده بود.

پس از فوت مرحوم آیت الله مشکینی اما در هر دوره ریاست مجلس خبرگان، دو جبهه - یک سو آیت الله هاشمی رفسنجانی و سوی دیگر مثلث آیات مصباح یزدی، احمد جنتی و محمد یزدی – مقابل هم قرار گرفته و در ‌‌نهایت به پیروزی هاشمی رفسنجانی انجامیده است. این طیف در انتخابات هیات رییسه سال ۸۷ تلاش‌های سازماندهی شده‌ای را برای تغییر ریاست مجلس خبرگان آغاز کرده بودند اما اکبر هاشمی با کسب ۵۱ رأی از ۷۹ رای توانست از محمد یزدی که ۲۶ رای داشت، پیشی بگیرد.

هاشمی رفسنجانی در حالی در این انتخابات رای اکثریت را به دست آورد که طیفی از حامیان دولت وقت به همراه کعبی و اسلامیان، دو نماینده مجلس خبرگان تلاش‌های مشترکی را برای ریاست محمد یزدی انجام دادند.

در دوره بعدی انتخابات هیات رییسه که پس از اتفاقات سال ۸۸ بود نیز هاشمی رفسنجانی به خاطر جلوگیری از ایجاد تفرقه در خبرگان و ضمن ابراز گلایه از کشیدن شدن این انتخابات به کوچه و خیابان از ریاست کناره گیری و اعلام کرد که اگر آیت الله مهدوی کنی کاندیدای ریاست شوند از وی حمایت می‌کند.

مرحوم کنی که با ۶۳ رای موافق رییس خبرگان شد در نطق خود تاکید کرد که آیت الله هاشمی رفسنجانی ریاست خبرگان را به من تفویض کردند.

وی حتی در اسفند ۸۸ و در جریان اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری نیز در پاسخ به سوالی درباره تلاش برخی جریان‌های سیاسی برای حذف هاشمی رفسنجانی از قدرت و کنار گذاشتنش از نماز جمعه گفته بود که «این جریانات مهم نیستند و ما همچنان پای سخنرانی آقای هاشمی می‌نشینیم.»

ریاست مهدوی کنی بر خبرگان نیز دوران آرامش دیگری را در این مجلس ایجاد کرد زیرا وی مورد تایید و مقبولیت در هر دو جبهه بود، اما اکنون با درگذشت وی بار دیگر این رویارویی نمایان شده و طیفی که با نگاه جناحی و سیاسی هاشمی رفسنجانی را از ریاست مجلس خبرگان دور کردند تلاش خود را برای دور نگاه داشتن وی از تصدی دوباره ریاست مجلس خبرنگان آغاز کردند.

به عنوان نمونه آیت الله سید احمد خاتمی چندی قبل در یک گفت‌و‌گویی تلویزیونی با شبکه العام گفته بود که آیت الله هاشمی علاقه‌ای به کاندیداتوری ریاست مجلس خبرگان رهبری ندارد! اما سایت رسمی هاشمی به این اظهارات واکنش نشان داد و به نقل از یکی از نزدیکان آیت الله ضمن تکذیب این ادعا نوشت: در صورتی که برخی برای ریاست مجلس خبرگان کاندیدا شوند، آیت الله نیز کاندیدا خواهد شد.

هاشمی مرد تکلیف است نه تسلیم
با گذشت چند ماه از آن مصاحبه تلویزیونی و نزدیک‌تر شدن موعد انتخابات شاهد گسترش این فضاسازی‌ها هستیم. با وجود اینکه برخی از چهره‌ها مانند آیت الله هاشمی شاهرودی به عنوان کاندیدای احتمالی این انتخابات مطرح می‌شود اما برخی نیز احتمال حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی می‌گویند و اعتقاد دارند که در این صورت فردی از طیف مقابل برای رقابت با او تصمیم به کاندیداتوری خواهد گرفت.

فردی که ممکن است از میان چهره‌هایی چون آیت الله مصباح یزدی یا آیت الله جنتی انتخاب شود و انتخاباتی مانند سال ۸۶ را رقم زند.

تقریبا دو هفته تا این انتخابات باقی است و در حالی که آمدن و نیامدن هاشمی خبر داغ این روز‌ها است، حجت الاسلام هاشم‌زاده هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتگو با خبرگزاری آریا از زمینه رای بالایی هاشمی در صورت کاندیداتوری گفت و افزود: تا جایی که بنده می‌دانم آقای هاشمی تمایلی برای نامزدی در انتخابات ریاست مجلس خبرگان ندارد البته هنوز این مساله مشخص نیست.

علی رغم اینکه برخی جریان‌های سیاسی بر عدم تمایل هاشمی برای شرکت در این انتخابات تاکید می‌کنند، قدرت الله علیخانی چهره نزدیک به او در حاشیه کنگره حزب اراده ملت از احتمال کاندیاتوری وی خبر داد و گفت که اگر احساس تکلیف کنند در انتخابات شرکت خواهند کرد.

غلامعلی رجایی، مشاور فرهنگی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌و‌گو با فرارو ضمن تاکید بر اینکه آقای هاشمی اهل تکلیف است نه تسلیم، گفت: این فضاسازی‌ها تاثیری بر تصمیم آیت الله هاشمی ندارد زیرا اگر احساس نیاز و تکلیف کنند حتما کاندیدا می‌شوند.

وی افزود: نمونه این تصمیم گیری بر اساس تکلیف شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ بود که دیدیم با وجود رسیدن پیغامی مبنی بر احتمال رد صلاحیت، وی انصراف نداد.

رجایی در پاسخ به این پرسش که ضرورت پرداختن به موضوع حضور یا عدم حضور هاشمی در انتخابات چیست و چرا در انتخابات‌های اخیر به این شیوه رسانه‎ای می‌شود، گفت: ‌ آقای هاشمی از نزدیک‌ترین افراد به امام (ره) بوده و تاکنون مسئولیت‌هایی به ایشان سپرده شده که هیچ کس دیگری توان انجام آن را نداشته است لذا اهمیت این موضوع ناشی از وزن سیاسی آقای هاشمی است.

مشاور فرهنگی رییس مجمع تشخیص مصلحت ادامه داد: به نظر من خبرگان رهبری را بدون آقای هاشمی نمی‌تواند تصور کرد اما شاهدیم که برخی تمایل به حضور ایشان ندارند و از زبان وی می‌گویند که شرکت نخواهد کرد.

وی با تاکید بر اینکه باوجود این فشار‌ها نامزد شدن یا نشدن هاشمی در انتخابات خبرگان بستگی به نظر خودشان دارد و نمی‌توانند در تصمیم وی تغییری ایجاد کنند، گفت: به نظر من به جای این مانع تراشی‌ها ضروری است که اجماعی برای دعوت از آقای هاشمی برای شرکت در این انتخابات ایجاد شود.

هاشمی را خبرگان نمی‌خواهند!
به هر حال این اولین بار نیست که آیت الله هاشمی رفسنجانی در آستانه یک انتخابات مورد فشار رسانه ای قرار می‌گیرد. در انتخابات پیشین خبرگان نیز این فشار‌ها – به شیوه دیگری – وجود داشت و نهایتا منجر به کناره‎گیری او شد.

ناصر ایمانی کار‌شناس اصولگرای مسایل سیاسی ضمن یادآوری این فشار‌ها در انتخابات پیشین خبرگان در گفت‎وگو با فرارو گفت: برخی از جریان‌ها تمایل ندارند که آیت الله هاشمی نقشی فرا‌تر از ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام داشته باشد لذا تلاش می‌کنند که از حضور و نقش ایشان در خبرگان – نظارت بر رهبری و انتخاب رهبری – جلوگیری کنند تا مرد دوم یا سوم نظام نباشد.

وی تاکید کرد: این تلاش‌ها الزاما به نتیجه مورد نظر آن‌ها نخواهد رسید زیرا آقای هاشمی اگر احساس ضرورت و تکلیف کنند حتما به صحنه خواهند آمد.‌‌ همان طور که در انتنخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ عمل کردند.

ایمانی در پاسخ به این سوال که با توجه به تغییرات صورت گرفته نسبت به دوره قبل خبرگان – فوت آیت الله مهدوی کنی و نبودن فشارهای بعد از ۸۸ – پاسخ احتمالی آیت الله هاشمی به فضاسازی‌های کنونی چه خواهد بود، گفت: باید منتظر مانده و ببینیم که چه کسانی نامزد می‌شوند زیرا اگر نامزدهای احتمالی کسانی باشند که آیت الله هاشمی نسبت به ریاست آن‌ها احساس خطر نکند، وارد انتخابات نمی‌شود اما در غیر این صورت حتما نامزد می‌شود.

وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه آیا کاندید شدن آقای هاشمی شاهرودی می‌تواند از حضور هاشمی رفسنجانی و رقابت وی با جریان مقابل - مصباح یزدی، احمد جنتی و محمد یزدی – جلوگیری کند، گفت: اجازه دهید وارد مصادیق نشویم.

این فعال سیاسی اصولگرا در ادامه گفت: جریان مخالف هاشمی حتما تلاش خود را ادامه می‌دهد تا وی در خبرگان رهبری مسئولیت نداشته باشد اما نباید به این فضاسازی دامن زد زیرا این انتخابات برای یک دوره یک ساله است.

وی افزود: اگر آقای هاشمی کاندید شده و رای آورد، میزان رای او برای انتخابات دوره بعد خبرگان حتما مهم خواهد بود اما اکنون برای پرداختن به این مساله زود است و بهتر است اجازه دهیم که انتخابات در سکوت بگذرد.

گذشته از این وجود نامزدهای دیگری در سطح و شایستگی هاشمی رفسنجانی نیز موضوع قابل اهمیت دیگری است که نباید از آن غافل شد.

ناصر قوامی نماینده پیشین مجلس در گفت‌و‌گوی با آفتاب ضمن تاکید بر اینکه در حال حاضر در خبرگان عده‌ای هستند که با اندیشه‌های آقای هاشمی زاویه پیدا کرده‌اند، گفت: من در مجلس خبرگان کسی را نمی‌بینم که در مقابل آقای هاشمی شایستگی ریاست براین مجلس را داشته باشد.

وی درباره مقبولیت و امکان ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز گفت: فکر می‌کنم که اگر ایشان در همین خبرگان فعلی هم کاندیدا شوند، به اندازه کافی مقبولیت دارند. اینکه از جایی ندا یا وحی نازل شود بحث دیگری است. اما در خود خبرگان من فکر می‌کنم ایشان جایگاه و پایگاه بسیار مهمی دارند.

منبع:فرارو