خسارتی که هنر ایران در حراج کریستی دید

ماجرا با یک ایمیل و برای برخی با یک اس‌ ام اس و یا تلفن آغاز شد.«اثر ارائه شده از فرامرز پیل آرام جعلی است!» این تمام چیزی بود که گفته شد و خبری از ارائه مدارک و مستندات نبود.

چند روز بعد فرزند زنده‌یاد پیل آرام در گفت‌وگویی اعلام کرد،‌ تابلوی ارائه شده به نام پدرم در حراجی کریستی جعلی است.

وی درباره دلایلش در این خصوص گفت:«من از طریق یکی از دوستان پدرم که هنرمند است متوجه این موضوع شدم.یکی از مهم‌ترین دلایل تقلبی بودن این تابلو، امضای خالق اثر است.در حالی‌که پدر من همیشه امضای خود را در پایین تابلو و در جای مناسبی قرار می‌داد،امضای این نقاشی در قسمت بالایی کار قرار دارد.

چیزی نمانده بود تا چهاردهمین دوره حراجی کریستی آغاز و با خاطره خوش فروش یک میلیون دلاری اثر فرهاد مشیری هنرمند ایرانی در ذهن‌ها باقی بماند اما این حواشی سبب شد تا هنر ایرانی و به خصوص بازار فروش آثار مرحوم پیل آرام لطمه‌ای جدی ببیند.

به گزارش خبرنگار بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بسیاری از علاقه‌مندان و خریداران بزرگ انتظار زیادی کشیدند تا اثری دیگر از فرامرز پیل آرام پس از شش دوره در حراج کریستیز ارائه شد، اما این انتظار با طرح اصل نبودن این اثر، به انتظاری شاید همیشگی تبدیل شد.

وقتی اثر زنده یاد پیل آرام از مجموعه آثار معروف سقاخانه با برآورد قیمت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار دلار به کریستیز معرفی شد، تقریبا بسیاری از کار‌شناسان مطمئن بودند که این اثر بالا‌تر از آنچه قیمت گذاری شده به فروش خواهد رسید.

کسانی که با ساز و کار حراجی چون کریستی آشنا باشند می‌دانند که این مجموعه هیچ‌گاه دست به ریسک و خطر کردن نمی‌زند و حتی مطرح شدن مطالبی از اصلی نبودن اثر سبب می‌شود تا این موسسه اثر را از حراجی به راحتی کنار گذارد.

آیدین آغداشلو از هنرمندان بنام ایرانی در این باره به ایسنا گفت: مطمئنا نمی‌توان از روی عکس به اصالت یک تابلو پی برد اما به هر حال نه‌ تنها بازار آثار این هنرمند فقید، بلکه بازار آثار هنری ایران قطعا آسیب خواهد دید.

وی تاکید کرده بود: مساله‌ای که در کنار جنجال‌های مطرح شده در چند روز اخیر مهم است، بیان خود حقیقت از روی مدارک و کار‌شناسان است

این هنرمند همچنین تصریح داشت که رسیدن به حقیقت، کار پیچیده‌ای نیست و با حضور کار‌شناسان و امکانات فنی و انجام برخی از آزمایش‌ها، اصالت یک اثر را می‌توان تایید کرد.

فریال سلحشور کار‌شناس آثار هنری نیز در گفت‌و‌گو با ایسنا، با بیان اینکه در شرایطی که نگاه‌های مغرضانه در غرب به دنبال پیدا کردن نکات منفی از هنر ایران است‌، مطرح کردن مسائلی چون عدم اصالت اثر فرامرز پیل‌آرام سبب لطمه زدن به هنر ایران می‌شود.

این کار‌شناس تصریح کرده است: چطور ممکن است در مارکتینگی نظیر حراجی کریستی با حضور کارشناسانی خبره و حرفه‌ای، چنین اشتباهی رخ دهد.

سلحشور همچنین تصریح کرد: مطمئنا چنین افرادی فقط برای خراب کردن دیگران چنین اتهاماتی را وارد می‌کنند و این کار نه تنها خیانت به هنر، بلکه خیانت به شخص زنده‌یاد پیل‌آرام است.

با پیش آمدن چنین مشکلی و طرح چنین ادعایی، دیگر آثار فرامرز پیل‌آرام هم برای فروش به مشکل جدی خواهند خورد و کسانی که این مسائل را مطرح می‌کنند از روی قصد و غرض این اتهامات را بیان می‌کنند.

سیدمحمد بهشتی نیز در گفت‌و‌گو با ایسنا، مطرح شدن مساله عدم اصالت اثر فرامرز پیل‌آرام در حراج کریستی را زمینه‌ساز لطمه خوردن به هنر ایران دانست.

وی تاکید کرده است: یک عده با تلاش زیاد فرصت‌هایی نظیر این حراجی‌ها را به وجود می‌آورند که در آن هنر ایرانی به جهان معرفی شود‌، آن وقت یک سری با بیان چنین حرف‌هایی سبب صدمه‌زدن به هنر ایران و هنرمندان می‌شوند. عده‌ای با منفعت‌طلبی‌، تنگ‌نظری و حسادت، باعث لطمه خوردن به چنین فرصت‌هایی می‌شوند، فرصت‌هایی که در آن هنرمندان می‌توانند آثار خود را ارائه کنند.