«محمد حسن نامی» رییس سازمان مدیریت بحران کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه ما معادن مختلف بسیاری در کشور داریم چه اقداماتی لازم است صورت بگیرد تا حادثه‌ای رخ نداده و با بحرانی مانند آنچه در طبس اتفاق افتاد مواجه نشویم، گفت: در معادن به ویژه در معادن زغال‌سنگ باید از نسل جدید مکنده‌ها که به بازار آمده‌است، استفاده شود. در حادثه اخیر، شرکت معدن از این مکنده‌ها ظاهرا خریداری کرده بود، اما نتوانسته بود این تجهیزات را وارد کند.

وی ادامه داد: هر چه قدرت مکش این دستگاه‌ها بیشتر باشد، گاز بیشتری از معدن خارج و هوای پاک‌تری وارد می‌شود؛ این یکی از ضروریات است. از طرفی هر متر مکعب زغال‌سنگ که برداشت می‌شود، حدود پنج تا پانزده متر مکعب گاز متان تولید می‌کند که این هم می‌تواند مشکل ایجاد کند. مورد دیگر که در این چند روز اخیر بررسی کرده‌ام این است که با توجه به اینکه لایه سنگ به لحاظ ژئومورفولوژی و موقعیتی درون خاک مشخص است، اگر مکنده‌ها قبل از برداشت زغال‌سنگ نصب شوند، می‌توانند گاز متان را خارج کرده و حتی می‌توانیم برای تولید برق و سایر موارد از آن استفاده شود، چراکه به هر صورت یک انرژی است.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور با تاکید بر لزوم رعایت ایمنی در معادن خاطرنشان کرد: اما آنچه که معادن باید مدنظر قرار دهند بحث ایمنی است. حالا ممکن است یک معدنی سال‌ها کار کند، اما اتفاقی هم نیفتد، اما به یکباره ممکن است یک حادثه‌ای اتفاق بیفتد، مانند معدن شاهرود که سال‌ها کار می‌کرد و اتفاقی نیفتاد، اما به یکباره شاهد حادثه‌ای در این معدن بودیم. دلیل آن هم این است که همانطور که گفتم در این معادن حفره‌هایی ایجاد می‌شود که حجم گاز متان بیشتری در خود دارد و وقتی که دستگاه پیکور می‌زند به یک مرتبه حجم زیادی از گاز متصاعد می‌شود و اگر مکنده خیلی قوی نباشد مشکلاتی را ایجاد می‌کند ما در این دو روز آخر که در این معدن بودیم و مکنده را تقویت کردیم و گاز متان خارج شد، میزان گاز متان به زیر دو درصد آمد و به حالت عادی در آنجا می‌شد تنفس کرد، بنابراین باید به تقویت مکنده‌ها توجه کنیم و از دستگاه‌های مناسب استفاده کنیم.

آموزش استفاده از ابزار خودنجات برای کارگران ضروری است

نامی با اشاره به لزوم آموزش برای کارگران در داخل معدن تصریح کرد: آموزش استفاده از ابزار خودنجات برای کارگران ضروری است و حتی می‌توانند هر ماهه تمرینی در این خصوص داشته باشند تا فرد در یک فضای مشابه بتواند در چند ثانیه بتوانند در آن فضا استفاده از ماسک را تمرین کنند. اگر کارگر بتواند از این ماسک استفاده کند می‌تواند دو تا چهار ساعت از آن استفاده کند و خود را نجات دهد. از سوی دیگر هر چقدر در معدن پیش می‌روند، باید از این ماسک‌ها در آنجا قرار داده شود و به عنوان ذخیره در گودال‌هایی در معدن داشته باشند تا کارگران بتوانند در مواقع نیاز به سرعت از آن استفاده کنند.

وی با تاکید بر نظارت بر معادن ادامه داد: در گذشته اداره نظارت و بازرسی وجود داشت که این اداره منحل شده بود و آقای اتابک دستور دادند که این اداره دوباره در وزارت صمت فعال شود و از سوی دیگر باید به نوعی هم یک نظارت کشوری بر این معادن باشد برای این منظور هم ما در قرارگاه سلام که راه‌اندازی کرده‌ایم در این زمینه برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در این قرارگاه کلیه شرکت‌های معدنی، ساختمانی، صنعتی، کشاورزی و تولیدی را که بیش از ۲۰۰ نفر جمعیت دارند، سازمان‌دهی شده‌اند.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: این قرارگاه هم برای مواقع بحران ایجاد شده است و هم می‌خواهیم در این قرارگاه برنامه‌هایی را برای ایمنی و نظارت بیشتر از این صنایع و معادن داشته باشیم و در حال توسعه این کار هستیم، تاکنون نیز حدود ۳۰۰ مورد از این شرکت‌ها در این قرارگاه حضور دارند تا انشاءالله بتوانیم از این طریق هم مانور کشوری و استانی نیز داشته باشیم. قرارگاه سلام در استان‌ها زیر نظر مدیریت بحران استان است که استانداران رییس ستاد آن هستند. ما در این ستادها مرتب تمریناتی داریم. در ماه گذشته نیز در زنجان این اقدامات را داشته‌ایم و در حال توسعه آن در سراسر کشور هستیم.

نامی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره مانیتورینگ گفت: قطعا باید مانیتورینگ نیز انجام شود این‌ها در معادن دستگاه‌هایی دارند که میزان غلظت گاز متان و سایر گازها را مشخص می‌کند و همیشه میزان باید زیر دو درصد باشد. البته اگر زیر یک درصد باشد کاملا طبیعی است البته بغیر از این مانیتورینگ باید مانیتورینگ دیداری نیز انجام شود و باید حتما دو نفر از بیرون از معدن و به صورت دائم کارگران را در داخل معدن مانیتور کنند تا در صورت بروز حادثه سریعا وارد عمل شوند. البته کارگران در داخل معدن از تلفن بدون جرقه استفاده می‌کنند، اما هر لحظه ممکن است اتفاقی بیفتد و ممکن است با تلفن فاصله داشته باشند بنابراین باید از بیرون مانتیور و تحت نظارت باشند تا در صورت بروز مشکل به سرعت وارد عمل شوند. امیدوارم بتوانیم با استفاده از تجهیزات مدرن و مانیتورینگ گاز، خطرات را کاهش دهیم و ایمنی کارگران را تأمین کنیم.