دوربینهایی که برای تشخیص چهره مورداستفاده قرار میگیرند، یا از نوع دوربینهای نظارتی هستند یا دوربینهایی که سابقاً در کنترل کیفیت محصولات شرکتها استفاده میشدند و کاربرد صنعتی داشتند. الگوریتم دوربینهای تشخیص چهره و برنامهنویسی آنها یکی از معدود مواردی است که در ایران میتواند انجام شود ولی قسمتهای سختافزاری این دوربینها عمدتاً وارداتی است و از معمولاً از شرق آسیا تأمین میشوند.
به نقل از پیوست؛ دوربینهای صنعتی و نظارتی، طیف کیفی وسیعی دارند و برای تشخیص چهره یا هویت به دلیل اهمیت بالای سرعت و کیفیت، از دوربینهای باکیفیتتری با زوم بالا استفاده میشود. ورود این دوربینها به برخی از مراکز آموزش عالی که بهتازگی عملیاتی شده، از اراده جدی مدیران آموزش عالی برای بهرهگیری از خدمات این دوربینها حکایت دارد.
برای واردات، مشکل خاصی نداریم
حمید کاروانپور از واحد بازرگانی شرکت نوین ایلیا صنعت که قسمت سختافزاری دوربینهای تشخیص هویت نصبشده در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات را تأمین کرده، معتقد است که به دلیل واردات دشوار سختافزار دوربینهای صنعتی از اروپا که برای تشخیص هویت نیز مورداستفاده قرار میگیرند، کشورهای آسیای شرقی در اولویت قرار دارند. او درباره نحوه کارکرد دوربینهای تشخیص چهره به برنامهنویسی این دوربینها میگوید: «دوربینهای صنعتی با برندهای مختلفی در بازار وجود دارد که شرکتهای متفاوتی آنها را تهیه میکنند. نکته قابلتوجه این است که قسمت سختافزاری این دوربینها قابل وارد کردن است، اما قسمت نرمافزاری یا برنامهنویسی این دوربینها با شرکت تأمینکننده است که میتواند به شکلی برنامهنویسی کند که کار تشخیص چهره را نیز انجام دهد».
کاروانپور ادامه میدهد: «دوربینهای موردنظر تصاویر خام تهیه میکنند و برای پردازش این تصاویر خام نیاز به کدنویسی است تا ویدیوی باکیفیتی در دسترس قرار بگیرد. سیستم با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی که به کمک برنامهنویسی میآید بهنوعی آموزش میبیند که چهرهها را باید تشخیص دهد یا ماشینها را رصد کند. تشخیص چهره با دوربینهای صنعتی تنها با آموزشهایی که در اختیار سیستم قرار میگیرد محقق خواهد شد. سرعت تصویربرداری به مکانی که در آن میخواهد استفاده شود بستگی دارد. دوربینهای نظارتیای که در خانهها استفاده میشود، کیفیت تصویر و فریم پایینی دارند؛ اما در مکانهایی که احتیاج به امنیت و سرعت بالاتری است، از دوربینهای صنعتی استفاده میشود که کیفیت بهمراتب بالاتری دارد. عمدتا برای دوربینهای تشخیص چهره از وضوح ۲ مگاپیکسل و ۵ مگاپیکسل استفاده میشود».
کاروانپور درباره بازار این دوربینها گفت: در ایران توان ساخت سنسور و برد اصلی دوربینهای صنعتی وجود ندارد و قابلیت تهیه نسخه ایرانی آن ممکن نیست. برخی شرکتها این دوربینها را از آلمان وارد میکنند اما نسخههای چینی آن بهمراتب بیشتر است. یک مدل دوربین دیگر که قابلتوجه است، دوربینهای اسمارت (هوشمند) است و نیازی به برنامهنویسی ندارد و از این دوربینها به صورت پکیج کامل استفاده میشود. نکته قابلتوجه دیگر، خرید این دوربینها توسط ایران است که به دلیل تحریمها با واسطه خریداری میشود ارتباط مستقیم با کمپانی برقرار نمیشود».
دشواری فناوری تشخیص چهره در برنامهنویسی آن است
محمد سوادکوهی، مدیر فروش هلدینگ زرین دیدهبان صنعت، تنها نماینده رسمی دوربینهای صنعتی ZDS در ایران که دوربینهای نظارتی دانشگاههای صنعتی شریف و امیرکبیر را تأمین کرده است، برنامهنویسی این دوربینها را از مهمترین نکات در مرحله اجرا میداند.
محمد سوادکوهی میگوید: «دوربینها قبل از اینکه برای تشخیص چهره، تشخیص هویت و یا کنترل کیفیت در صنایع مختلف اعم از کنترل ترافیک، اتوماسیون صنعتی، میکروسکوپی، پزشکی، VAR و... مورداستفاده قرار بگیرند، هرکدام کاربرد خاصی دارند و با توجه به آن خصوصیات، اهداف افراد برای استفاده از آن موردتوجه قرار میگیرد. دوربینهایی که برای این منظور استفاده میشوند عمدتاً دوربینهای صنعتی هستند که علاوه بر پروژههای تشخیص هویت، برای کنترل کیفیت شکل ظاهری هم از آنها استفاده میشود و با توجه به نوع نهادی که نیازمند دوربین صنعتی است، درجه کیفیت دوربینها تعیین خواهد شد. پس میزان سرعت و دقت این دوربینها را نیازهای شرکتهای درخواستکننده مشخص خواهند کرد.
به گفته سوادکوهی، دوربینی با کارایی مختص تشخیص چهره وجود ندارد و عمدتاً دوربینهایی که برای این منظور استفاده میشوند، دوربینهایی صنعتی هستند که قبل از به میان آمدن هدف تشخیص هویت، برای کنترل کیفیت از آنها استفاده میشده و با توجه به نوع شرکتی که نیازمند دوربین صنعتی بوده، درجه کیفیت دوربینها تعیین شده است. پس میزان سرعت و دقت این دوربینها را شرکتهای درخواستکننده مشخص میکند.
سوادکوهی سخنان خود را چنین به پایان میبرد: «تفاوت دوربینهایی که برای تشخیص هویت استفاده میشوند با دوربینهای دیگر، برنامهنویسی آن دوربینها است. تهیه قسمتهای سختافزاری دوربین با واردات و تهیه بخشی از آن در ایران، بهراحتی امکانپذیر است اما مهندسی برنامهنویسی آن دوربین با هدف تشخیص چهره، قسمت دشوار ماجرا است که معدود برنامهنویسانی توانایی انجام چنین کاری را دارند. وارد کردن این دوربینها از شرق آسیا بهمراتب راحتتر است، پس با توجه به تحریمها، نسخههای چینی این دوربینها در بازار نسبت به بقیه برندها بیشتر دیده میشود. البته قابلتوجه است که بسیاری از این برندها نمایندگی قانونی در ایران ندارند و بیشتر فعالیتها به دست شرکتهای بازرگانی انجام میشود».