گروه سیاسی عرفان حسن پور :ششمین نشست بازنگری قانون اساسی در «اتاق ایرانمن» کلابهاوس با حضور جمعی از صاحبنظران و مخاطبان پرشمار برگزار شد.
در این جلسه دکتر کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری نیز سخنانی به شرح زیر بیان نمود: با عرض تسلیت ایام فاطمیه و شهادت مرزبانان وطن در راسک، در موضوع برونرفت از مشکلات کنونی کشور راهحلهای مختلفی مطرح میشود. یکی از راهحلهایی که چند سال است دوستان دنبال میکنند، بحث بازنگری قانون اساسی است. در این بحث چند دیدگاه مطرح است.
*سه دیدگاه درباره بازنگری قانون اساسی
یک دیدگاه این است که اساساً قانون اساسی هیچ مشکلی ندارد و باید اجرای بدون تنازل همین قانون اساسی مطرح باشد، این دیدگاه معتقد است حاکمیت قانون وجود ندارد.
دیدگاه دوم درست در مقابل دیدگاه اول است و میگوید این قانون اساسی فعلی را باید کنار بگذاریم و از مردم همهپرسی کنیم که اگر راضی به عبور از این قانون اساسی هستند، مجلس مؤسسان شکل بگیرد و این مجلس قانون اساسی جدید را بنویسند و به رفراندوم گذاشته شود.
دیدگاه سوم هم دیدگاه بینابینی است و معتقدند ممکن است این راهحل دوم فعلاً مقدور نباشد، زیرا معلوم نیستچه کسی میخواهد رفراندوم اولیه را برگزار کند و مجلس مؤسسان چگونه شکل بگیرد و ابهامات اینچنینی دارند و لذا معتقدند که ما بر اساس همین قانون اساسی فعلی میتوانیم، بازنگری کنیم مثل سال 1368 که اصل 177 هم به این موضوع اشاره کرده و خود اصل 177 هم میتواند مورد بازنگری قرار بگیرد که بنده و برخی دوستان حاضر در جلسات گذشته و این جلسه گرایش به این رویکرد داریم.
در رابطه با خانمها باید یک تحول اساسی در اندیشهها صورت بگیرد
کواکبیان در ادامه افزود: با توجه به اینکه بنده چندین سال است در دانشگاه علامه طباطبایی استاد فقه سیاسی هستم، بین فقها در مورد نقش سیاسی زنان نظر واحدی وجود ندارد و چون در رابطه با مسئله زنان در این قانون اساسی خلاء بسیار جدی داریم، باید در این زمینه هم موضوع حل شود. البته بحث این نیست که خانمها به استادیوم بروند یا با حجابشان چگونه برخورد شود، اینها مسائل فرعی است ولی در مسائل سیاسی واقعاً آیا زنان میتوانند کاندیدای ریاست جمهوری بشوند یا نه؟ اصلاً مفهوم رجال سیاسی شامل آنان میشود یا نه؟ یادم است یک زمانی آقای کدخدایی که سخنگوی شورای نگهبان بود، میگفت خانمها میتوانند برای ریاست جمهوری ثبتنام بکنند اما نظر فقهای شورای نگهبان همان نظر قبلی است. ما بحثمان این است که در رابطه با خانمها باید یک تحول اساسی در اندیشهها و تفکرات صورت بگیرد و در قانون اساسی خودش را نشان بدهد و به صراحت گفته شود که رجال سیاسی اعم از زنان و مردان و هیچ منعی برای نامزدی انتخابات ریاستجمهوری نباشد، کما اینکه در مجلس خبرگان هم که جایگاه مهمی هم دارد، نداریم خانمهایی که عضو باشند. اما به مناسبت شب شهادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها خواستم به این مورد اشاره کنم جالب است که همان اوایل آیتالله دکتر شهید بهشتی هم اشاره داشت که ما در قرآن هیچ اشارهای و بحثی نداریم که خانمها نتوانند نامزد انتخابات ریاست جمهوری شوند و در روایات هم ایشان تشکیک میکرد که نمیشود چنین برداشتی داشت که خانمها
- مساله زنان را نباید در موضوع حجاب اجباری یا ورود به استادیوم خلاصه کرد ، چرا امکان نامزدی در انتخابات مجلس خبرگان یا ریاست جمهوری ندارند؟
این حق را ندارند، لذا این بحث را ما در قانون اساسی باید طوری حل کنیم که امکان نامزدی خانمها باشد.
وی در پاسخ به سوال یکی از حضار مبنی بر اینکه آقای خاتمی در دوران ریاستجمهوری خودشان در این رابطه چرا اقدامی نکردند، گفت: آقای خاتمی در دوران خودشان هم معتقد بودند که رئیسجمهور صرفا یک تدارکاتچی است و قدرتی برای اصلاح ندارد، الان باید این موضوع تبدیل به یک مطالبه عمومی شود.
*ما معتقدیم که این نظام باید اصلاح بشود و بماند
دبیر کل حزب مردمسالاری در پاسخ به سوال یکی از حضار مبنی بر اینکه در قانون اساسی سال 1358 درباره بازنگری چیزی پیشبینی نشده بود ولی در سال 1368 بازنگری اتفاق افتاد، آیا امام خمینی(ره) از حکم حکومتی استفاده کردند یا از اختیارات ولیفقیه؟ چه مکانیزمی وجود داشت که این بازنگری انجام شد ولی حالا که اصلی در قانون اساسی برای بازنگری وجود دارد، این اتفاق نمیافتد با وجود اشکالاتی که دارد گفت: آن زمان شرایط مختلفی در کشور حادث شده بود از جمله مباحثی که خود حضرت امام داشتند و به شکل ظاهری مورد اعتراض جمعی در مجلس سوم آن زمان واقع شد که چرا اینطور است و امام همه را احاله داده بود که به هر حال باید جمعی بیایند و بازنگری انجام شود، به طور خلاصه اعتراضهایی شده بود به تخلفاتی که نسبت به قانون اساسی شده و بنابراین جمعی را مشخص کردند و درخواستهای مفصلی انجام شد و منجر شد ترکیبی شکل بگیرد و قانون اساسی بازنگری شود، در واقع امام از اختیارات رهبری خود استفاده کردند به نوعی و به نحوی توجیه افکار عمومی هم انجام میشد چون خیلی درخواستها بود که تخلفات زیاد شده و امام گفتند برای جلوگیری از این باید مواردی در قانون اساسی بیاید.
*اعتقاد نداریم با بازنگری قانون اساسی وضع بدتر شود
کواکبیان در ادامه افزود: ما بهطور مبنایی با بعضی بحثها مخالفت داریم و اینکه ما صراحتا اعلام بکنیم که نمیخواهیم نظام از بین برود هیچ ابایی نداریم، ما معتقدیم که این نظام باید اصلاح بشود و بماند ولی اگر قرار باشد که اصلاح نشود، ما نگران بقای آن هستیم، اما اینکه بسپاریم به دست قضا و قدر و تصمیمات قدرتهای جهانی یا حتی سلطنتطلبان تا به اتحاد برسند و اینجا قدرت را در دست بگیرند، ما به طور مبنایی مخالفیم، بنده و آقای الویری و سایر دوستان که دنبال بحث بازنگری قانون اساسی هستیم، اینطور نیست که برای به قدرت رسیدن دنبال این مباحث باشیم. همین که حاکمیت فعلی با اصلاح قانون اساسی موافق نیست، خود دلیلی بر این است که این کار باید انجام شود چون اگر به نفع تشکیلات فعلی بود آنها موافقت میکردند، اینکه ما بگوییم کنار بنشینیم و مسائل خود به خود پیش میرود و مثلا دو یا پنج سال دیگر اتفاقاتی میافتد، عین راحتطلبی است، این راحتتر بود که ما بگوییم هر چه میخواهد بشود بشود، اما ما دلمان میسوزد با این همه مرارتی که مردم تحمل کردهاند، در طول بیش از چهل سال باز به سرخط برویم، بنابراین میگوییم باید این وضعیت را اصلاح کنیم. خیلی از اصلاح طلبان به دلیل اینکه میگویند شاید با بازنگری قانون اساسی وضع بدتر شود، مخالفت میکنند، در جبهه اصلاحات هم همین عقیده وجود دارد اما ما با توجه به فضای مجازی و لزوم همهپرسی پس از آن چنین اعتقادی نداریم.