بازی‌های رایانه‌ای و پرخاشگری کودکان

مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی‌نژاد فرهنگیان مشهد گفت: بازی‌های رایانه‌ای مورد استفاده کودکان اگر باعث افزایش پرخاشگری و خشونت در بین کودکان نشوند، می‌توانند تاثیر مثبت نیز داشته باشند.
به گزارش ایسنا، سمانه تعلیم‌دهنده امروز در نشست علمی «اهمیت بازی در آموزش کودکان» که در سالن کنفرانس پردیس شهید هاشمی‌نژاد فرهنگیان مشهد برگزار شد، اظهار کرد: بازی‌های رایانه‌ای مورد استفاده کودکان اگر باعث افزایش پرخاشگری و خشونت در بین کودکان نشوند، تاثیر مثبت نیز دارند.
وی ادامه داد: بازی همه زندگی کودک نیست، اما همه زندگی کودک بازی است. تمام کودکانی که شما با آن‌ها سرو کار دارید در مقطع ابتدایی 6 تا 12 سال، همه زندگی آن‌ها با بازی ترکیب شده است. پس بهترین راه، استفاده از بازی‌هاست. با انجام بازی‌هایی مرتبط با مهارت‌های دیداری و شنیداری، شما می‌توانید مهارت‌های دانش‌آموزان را تقویت کنید که در نتیجه املای دانش آموزان نیز بهبود پیدا می‌کند. با تقویت حافظه دیداری- شنیداری، دیکته کودکان هم تقویت می‌شود. بسیاری از کودکانی که املای ضعیفی دارند در واقع ضعف آن‌ها در شناخت تفاوت کلمات است.
تعلیم‌دهنده افزود: به نظر آلفرد ادلر اگر قرار است به کودکان چیزی آموزش دهیم، هیچوقت نباید فراموش کنیم بازی کردن با کودک وقت‌کشی نیست و ما می‌توانیم با استفاده از بازی کردن آموزش را راحت‌تر به پیش ببریم. گری لندرث هم معتقد است بازی برای بچه‌ها برابر با مکالمه‌های روزمره بزرگسالان است و آن‌ها به وسیله بازی کردن احساسات، هیجانات و... را به ما بیان و منتقل می‌کنند. در نتیجه خیلی بهتر می‌شود که معلمان از این شیوه در تدریس خود استفاده کنند.
مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی نژاد فرهنگیان مشهد گفت: بازی به هر نوع فعالیت جسمی- ذهنی می‌گویند که به صورت گروهی یا فردی انجام و به وسیله آن گروهی از نیازها برآورده می‌شود. کودک از طریق این فعالیت‌ها احساسات خود را ابراز می‌کند، خود را می‌یابد و دنیا را درک می‌کند. تجربیات کسب شده خود را توصیف و استعدادهای خود را شکوفا می‌کند.
وی بیان کرد: بازی در کتاب‌های مختلف تعریف‌های متفاوت دارد. در روانشناسی، بازی غریزه‌ای برای رشد و نمو استعدادها و یا تمرینی مقدماتی برای اعمال آینده کودکان است. عوامل کلی موثر در بازی جنس، سن، هوش و محیط هستند.
تعلیم دهنده در رابطه با تاثیر جنسیت کودکان بر بازی گفت: کودکان کلیشه‌ها و نقش‌های جنسی را نمایش می‌دهند. برای مثال بازی‌های پسربچه‌ها نسبتا هیجان و خشونت بیشتری دارد و بازی‌های دختربچه‌ها آرامش و عاطفه بیشتری در آن حکم فرماست.
مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی نژاد فرهنگیان مشهد افزود: تاثیر سن کودک بر انجام بازی در تمام زندگی همراه ما است. در دوره‌ای بازی‌ها نقش‌های متفاوت دارند. برای مثال در زیر 3 سال کودکان، تفکر خود محور دارند و معمولا با وسایل خود به تنهایی بازی‌های ساده انجام می‌دهند. کودکان 3 تا 6 سال بازی‌های نمادین‌تر انجام می‌دهند. هرچه سن کودک بیشتر می‌شود بازی‌های آن‌ها جنبه فکری و ذهنی پیدا می‌کند و کمتر از بازی‌های تحرکی استفاده می‌کنند.
وی اظهار کرد: نقش هوش کودک بر انجام بازی کودکان باهوش بالا و کودکان کم‌هوش تمایل به بازی کردن فردی دارند و احساس می‌کنند که دیگران هیچ‌وقت نمی‌توانند از آنها بهتر باشند و یا بالعکس به علت عدم اعتماد به نفس تصور می‌کنند نمی‌توانند موقعیت بهتری نسبت به دیگران کسب کنند. به همین دلیل به بازی فردی گرایش دارند. ولی کودکانی که هوش متوسط دارند معمولا بازی‌های گروهی را به بازی‌های انفرادی ترجیح می‌دهند.
مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی نژاد فرهنگیان مشهد گفت: شرایط محیطی حاکم بر زندگی کودک مانند تفاوت بازی کودکان شهری و روستایی است؛ برای نمونه کودکان متولد شده در روستا محیط بازی بیشتر و آزادتری در اختیار دارند.
تعلیم دهنده ادامه داد: دو نظریه در رابطه با بازی داریم؛ یک نوع نظریه کلاسیک و مرتبط با روانشناسان قدیم است و نوع دیگر نظریه‌های جدید. در نظریه‌های قدیمی بیشتر نظریه تکامل را در نظر داشتند و احساس می‌کردند که کودکان بیشتر به این دلیل بازی می‌کنند که بازی‌ها به صورت ذاتی رشد و توانایی‌های کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهند. تقویت توانایی ذهنی مانند افزایش هماهنگی میان دست و بدن، افزایش انرژی بدن، کسب آگاهی نسبت به توانمندی فکری و بدنی و تقویت حواس کودک است.
وی افزود: از جمله نتایج بازی و تاثیر آن بر رشد اجتماعی این است که کودک می‌تواند با محیط ارتباط برقرار کند. موجب ارتباط کودک با محیط می‌شود و دنیای اجتماعی او را گسترش می‌دهد. از سن 4 سالگی بازی‌های کودکان می‌توانند نظم بگیرند و این بازی‌ها موقعیتی را ایجاد می‌کنند که نظم در زندگی و رفتار کودکان به اجرا در بیاید. موجب شکوفایی استعدادهای نهفته می‌شود، رقابت و شکست را به صورت واقعی تجربه می‌کنند. قدرت ابراز وجود پیدا می‌کند و از ترس، کمرویی و خجالت رها می‌شود و همانند سازی با بزرگسالان را می‌آموزند.
کودکان نسل جدید از شکست گریزانند
مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی نژاد مشهد گفت: کودکان نسل جدید معمولا تک فرزند هستند و این کودکان روحیه‌ای دارند که موجب علاقه این افراد به پیروزی و گریزان بودن آن‌ها از شکست شده است. طبق قوانین موجود در روانشناسی بازی باید کاری کنیم که کودکان احساس شکست و ناکامی را تجربه کنند تا این توهم را که همیشه بهترین هستند، نداشته باشند و یاد بگیرند که چگونه با شکست مواجه شوند.
وی بیان کرد: از نظر رشد عاطفی کودکان، نیاز به برتری جویی آن‌ها ارضا می‌شود. تمایل ستیزه جویی، جنگ جویی در بازی‌ها کاهش پیدا می‌کند. افزایش برون نگری کودکان از جمله تاثیرات بازی است.تاثیر بازی بر رشد ذهنی کودک بسیار مفید است و به یادگیری بهتر زبان، تاثیر در رشد هوشی کودک و همچنین رفتارهای هوشمندانه کودک منجر می‌شود. زمینه بهتری برای تفکر فراهم می‌آید. موقعیت استفاده از قوه تخیل در کودک به وجود می‌آید. نقش مربی در اینجا این است که تماشاگر بازی کودکان، سازمان‌دهنده فضای بازی، ارزش گذاری نتایج بازی و... است.
مدرس گروه روانشناسی پردیس شهید هاشمی نژاد مشهد اظهار کرد: بازی‌های رایانه‌ای مورد استفاده کودکان اگر باعث افزایش پرخاشگری و خشونت در بین کودکان نشود تاثیر مثبت نیز می‌توانند داشته باشند، مانند اینکه مهارت میان دست و چشم را افزایش می‌دهد.