چرا هفتمِ آبان‌ روزِ کوروش است؟

«هفتمِ آبان‌ماه» روزِ جهانیِ «گرامی‌داشتِ کوروشِ بزرگ» ـ بنیادگذارِ شاهنشاهیِ هخامنشی و پدرِ ایران‌زمین ـ است.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، چراییِ نامگذاریِ هفتمِ آبان‌ماه، به نامِ کوروشِ بزرگ، از یک نوشته‌‌ی بابِلیِ بسیار کهن به نامِ «گاه‌نگارِ نبونائید» (Nabonidus Chronicle) گرفته شده است که دیرینگی‌اش به همان روزگارِ کوروشِ بزرگ می‌‌رسد.
در بخشی از این گاه‌نگار که استادِ نامدارِ زبانهای اَکّدی و بابِلی، پرفسور عبدالمجید ارفعی، به پارسی گردانده‌ است، چنین می‌خوانیم:
«در ماهِ اَرَخْسَمْنو (= ماهِ هشتم)، روزِ سوم (= هفتمِ آبان‌ماه) کوروش به بابل اندر آمد.
شاخه‌های سبز زیرِ پای او گسترده شد.
حالتِ «آشتی» در شهر برقرار شد.
کوروش شادباشها به همه‌ی شهرها در سرزمینِ بابل فرستاد. اوگَبرو، فرماندارش، را به فرمانداری در سرزمینِ بابل گماشت» (برگرفته از: فرمانِ کوروشِ بزرگ، مرکزِ دائره‌المعارفِ بزرگِ اسلامی، صفحه‌ی ۱۴).
بر این پایه، از آنجا که روزِ هفتمِ آبان‌ماه روزِ ورودِ کوروشِ بزرگ به بابِل و در پیِ آن صدورِ نخستین فرمانِ حقوقِ بشر در جهان است، گروهی از دانشمندان و پژوهشگرانِ تاریخ و فرهنگ ایران این روز را به نامِ روزِ بزرگداشتِ کوروشِ بزرگ پیشنهاد کردند که موردِ استقبالِ ایرانیان نیز قرار گرفت و در این روز دوستدارانِ تاریخ و فرهنگِ ایران، در سرتاسرِ جهان، برنامه‌هایی برای گرامیداشتِ بزرگ‌منشیِ کوروش و شیوه‌ی پادشاهیِ آبادگرانه و آزاداندیشانه و انسان‌دوستانه‌ی او برگزار می‌کنند، چراکه کوروشِ بزرگ تنها پادشاهی بود که در نزدیکِ ۲۶۰۰ سالِ پیش، در زمانی که هر شکست چیزی جز کشتار و تاراج و بردگی و ستم برای شکست‌خوردگان نبود، و چه بسا اکنون نیز نیست، پس از پیروزی بر بابلیان چنین فرمود:
«من، کوروش، شاهِ جهان، شاهِ بزرگ، شاهِ نیرومند، شاهِ بابِل، شاهِ سومر و اَکّد، شاهِ چهار گوشه‌ی جهان،
پسرِ کمبوجیه ـ شاهِ بزرگ، شاهِ شهرِ اَنشان ـ نوه‌ی کوروش ـ شاهِ بزرگ، شاهِ شهرِ اَنشان ـ نبیره‌ی چیش‌پیش ـ شاهِ بزرگ، شاهِ شهرِ انشان ـ‌ از تخمه‌ی پادشاهی‌ای جاودانه ...
آنگاه که من (کوروش) آشتی‌خواهان به بابِل اندر شدم،
با شادی و شادمانی در کاخِ شهریاریِ خویش، اورنگِ سروریِ خویش بنهادم ...
و آنگاه که سربازانِ بسیارِ من دوستانه اندر بابل گام برمی‌داشتند، من نگذاشتم کسی در جایی در تمامیِ سرزمینِ سومر و اکد ترساننده باشد.
من شهرِ بابل و همه‌ی دیگر شهرها را در فراوانیِ نعمت پاس داشتم.
باشندگانِ درمانده در بابل را که نبونائید ... ایشان را یوغی داده بود ... درماندگیهایشان را چاره کردم و ایشان را از بیگاری برهانیدم.
باشد که ... هر روز، زندگیِ دیریازی ازبهرِ من بخواهند و هماره در پایمردیِ من سخنها گویند، با واژه‌های نیکخواهانه ...
و همگیِ مردمِ بابل پادشاهی را گرامی داشتند و من همه‌ی مردمِ سرزمینها

کوروش بزرگ: «آنگاه که من (کوروش) آشتی‌خواهان به بابِل اندر شدم ... و آنگاه که سربازانِ بسیارِ من دوستانه اندر بابل گام برمی‌داشتند، من نگذاشتم کسی در جایی در تمامیِ سرزمینِ سومر و اکد ترساننده باشد. من شهرِ بابل و همه‌ی دیگر شهرها را در فراوانیِ نعمت پاس داشتم. باشندگانِ درمانده در بابل را که نبونائید ... ایشان را یوغی داده بود ... درماندگیهایشان را چاره کردم و ایشان را از بیگاری برهانیدم ... و همگیِ مردمِ بابل پادشاهی را گرامی داشتند و من همه‌ی مردمِ سرزمینها را در زیستگاهی آرام بنشاندم».

را در زیستگاهی آرام بنشاندم» (برگرفته از: فرمانِ کوروشِ بزرگ، ترجمه‌ی عبدالمجید ارفعی، مرکزِ دائره‌المعارفِ بزرگِ اسلامی، صفحه‌ی ۴۸ و ۴۹ و ۵۰).
 
غریب بودن کوروشِ بزرگ در کشور و زادگاهِ خود
در سال ۱۳۹۸، ‌از  یک هفته مانده به روزِ گرامی‌داشت کوروشِ بزرگ، اطلاعیه‌‌ای منتسب به استانداریِ فارس در فضای مجازی منتشر شد که در آن آمده بود: «با توجه به سوءاستفاده‌های سیاسی و امنیتیِ برخی از گروهکهای ضدِّ انقلاب، مجموعه‌ی توریستیِ پاسارگاد از پنجم تا هشتمِ آبان‌ماه تعطیل است. همچنین مسیرهای ورودی به این مجموعه توسطِ راهداری و نیروی انتظامی مسدود خواهد بود. هموطنانِ عزیز برای ادای احترام به ‌شخصیتِ کوروشِ کبیر و بازدید از این مجموعه‌ی ارزشمند روزهای دیگری را انتخاب کنند». لیک، بامدادِ یکمِ آبان‌ماه، اداره‌ی کلِ روابطِ عمومی و امورِ بین‌المللِ استانداری فارس در اطلاعیه‌ای این سند را جعلی اعلام کرد.
در ۲۹ مهرماهِ  ۹۷، بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس نیز در سخنرانی‌‌ای در مجلس گفت که کوروشِ بزرگ در «کشور و زادگاهِ خود غریب واقع شده است.»
‌پارسایی، که سالِ پیش نیز خواستارِ نامگذاریِ هفتم آبان‌ماه به نامِ روزِ کوروشِ بزرگ در تقویمِ کشور شده بود، با انتقاد از امنیتی‌شدن این رویدادِ فرهنگی ـ اجتماعی از برخوردِ دوگانه‌ی رئیس‌جمهور با فرهنگِ ایران انتقاد کرد و گفت: «آقای دکتر روحانی، شما در سازمانِ ملل و در سفر به اروپا از تاریخ و فرهنگِ غنیِ کشورمان یاد می‌کنید و یهودیان را خطاب می‌کنید که ما ناجیِ شما در تاریخ بوده‌ایم آنجا که مصرفِ خارجی برای شما دارد به نوعی برای تائید خود از آن حرف می‌زنید و در برخوردی دوگانه انکارِ داخلیِ شما را شاهدیم که به نوعی سودجویی از فرهنگ و تاریخ این سرزمین است و بی‌احترامی به شعور و فرهنگِ تاریخیِ جامعه به شمار می‌رود. درخواستِ نامگذاریِ روزِ کوروش را که مسئله‌ای کاملا اجتماعی و فرهنگی است به شورای عالی امنیتِ ملی ارجاع داده  آن را امنیتی کرده‌اید. همه‌جای دنیا مسائلِ امنیتی را برای کاهشِ هزینه‌های ناشی از آن فرهنگی و اجتماعی می‌کنند و ما کاملا نقطه‌ی عکس آنیم.»
بهرامی همچنین نگرانیِ جدیِ خود از روندِ کاهشی عرق و هویتِ ملی به علت چنین برخوردهایی با تاریخ و فرهنگِ ایران ابراز کرد و هشدار داد: «دلیلِ اصلیِ همکاریِ مردم هر کشوری با سیستمهای جاسوسیِ اجنبی همان کاهشِ عرقِ ملی و هویتِ ملی و عدمِ احساسِ تعلق به سرزمینِ خود است، این را بارها از زبان نیرویهای زحمتکش و وفادارِ اطلاعات شنیده‌ایم. مسئله‌ای مثلِ عملیاتِ تروریستیِ اهواز، به گفته‌ی دوستانِ اطلاعاتی، بخشِ عمده‌ی آن به دلیلِ کاهشِ عرقِ ملی و هویتِ ملی بود، دامن‌زدن به گسست و ایجادِ فاصله‌ی مردم با گذشته‌ی تاریخی‌شان آسیبهای جبران‌ناپذیری را در پی خواهد داشت.»