روحانی ناگفته‌ای نداشت؛ مجلس قانع نشد

حسن روحانی رئیس‌جمهور کشور برای پاسخ به سوالات ۸۲ تن از نمایندگان در مجلس حضور یافت. روحانی در مجلس حرف را ناگفته‌ای را مطرح نکرد و چیزی در مورد وجود «دست‌های پنهانِ» احتمالی که باعث شده‌اند تا شرایط اقتصادی کشور در ماه‌های گذشته نابسامان شود، نگفت. صحبت‌های روحانی بیشتر ادامه رویه او در آخرین گفتگوی تلویزیونی‌اش بود و این صحبت‌ها حتی نمایندگان مجلس را هم قانع نکرد!
به گزارش مردم سالاری آنلاین، سوالات نمایندگان در ۵ محور تنظیم شده بود. در نهایت پس از سخنان رئیس‌جمهور در مجلس مشخص شد که نمایندگان از پاسخ وی به چهار سوال (در مورد قاچاق، بیکاری، رکود و افزایش نرخ ارز) قانع نشده‌اند و تنها پاسخ رئیس جمهور به سوال مربوط به تحریم‌های بانکی و روابط با بانک‌های دنیا پس از برجام، قانع‌کننده‌ بوده است.
زمانی که سوال از رئیس‌جمهور در دستورکار مجلس قرار گرفت، روحانی در نامه‌ای به رئیس مجلس ضمن انتقاد از سوال نمایندگان که آن را در چارچوب قانون اساسی ندانسته بود، گفته بود: [سوال نمایندگان] می‌تواند فرصت خوبی باشد تا برخی از حقایق را برای مردم عزیز کشورم بازگو نمایم که آن‌ها صاحب واقعی کشورند و مشروعیت من و شما نیز از آراء آن‌ها است. نامه رئیس‌جمهور این تصور را ایجاد کرده بود که وی ناگفته‌های بسیاری دارد که آن‌ها را در جلسه علنی مجلس مطرح خواهد کرد تا مردم به‌طور کامل در جریان امور قرار بگیرند.
اما جلسه سوال نمایندگان از رئیس‌جمهور به نحو دیگری رقم خورد و روحانی عمده تأکید خود را بر حفظ وحدت و اتحاد بین دولت و مجلس گذاشت. وی سعی کرد با سخنان خود این تصور را ایجاد کند که دولت و مجلس همراه هم‌اند و اختلاف بزرگی بین این دو قوه وجود ندارد. البته این استراتژی روحانی جوابگو نبود و در نهایت مجلس پاسخ‌های روحانی به سوالات را قانع‌کننده ندانست.
روحانی تنها در بخش کوتاهی از سخنرانی خود به قضایای مدرسه فیضیه و تهدید شدن‌اش توسط یک مداح اشاره کرد و گفت: چه شد که یک عده جرأت کردند رئیس جمهور کشور را تهدید به مرگ کنند، علت این بود که به غلط فکر کردند بین مجلس، دولت و قوه قضاییه فاصله افتاده است. اگر وحدت و اتحاد یکپارچه داشته باشیم فیضیه مرکز انقلاب تبدیل نمی‌شود به جایی که یک عده آب به آسیاب دشمن بریزند. بنابراین همه ما باید با هم متحد شده و دست به دست هم داده و پشت سر رهبری حرکت کنیم.
حال که نمایندگان از پاسخ‌های رئیس‌جمهور قانع نشدند بر اساس ماده ۲۱۳ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، گزارش سوالات مطرح شده و پاسخ‌های رئیس جمهور و نیز قانع نشدن نمایندگان به قوه قضائیه ارسال می‌شود تا در چارچوب قانون به آن رسیدگی شود. نتایج بررسی قوه قضاییه باید به مجلس ارسال شود تا مجلس بار دیگر در مورد آن تصمیم‌گیری کند.
 
سوالات نمایندگان از رئیس جمهور چه بود؟
سوالات نمایندگان در پنج محور تنظیم شده بود: (۱) چرا دولت جنابعالی در کنترل قاچاق که یکی از مهم‌ترین عوامل فلج تولید ملی است، موفق نبوده است؟ (۲) علت استمرار تحریم‌های بانکی باگذشت بیش از دو سال و علی‌رغم اجرای همه تعهدات برجامی ایران چیست؟ (۳) چرا دولت تدبیر و امید نسبت به کاهش بیکاری مفرط اقدام شایسته‌ای ندارد؟ (۴) علت رکود اقتصادی شدید چندین ساله، در دولت جنابعالی، علی‌رغم وعده‌ها و اعلام‌های عبور از رکود چیست؟ (۵) علت افزایش شتابان ارزهای خارجی و کاهش شدید ارزش پول ملی چیست؟
 
نمایندگان سوال‌کننده چه انتقاداتی مطرح کردند؟
محمد دهقان نماینده مردم طرقبه و شاندیز در نطق خود گفت: آقای جهانگیری، زمانی که ارز ۴۲۰۰ تومان را اعلام کرد، گفت که هرکسی هرچه مقدار می‌خواهد، ارز بگیرد. در آن زمان مجلس طرح دوفوریتی را آماده کرد تا با این کار مقابله کند، اما دولت شما مقاومت کرد. سه ماه و نیم طول کشید تا نظر کارشناسان و مجلس شورای اسلامی را پذیرفتید، اما در این مدت چه خسارت‌ها به کشور وارد شد؟ آقای رئیس جمهور همه مردم، مقامات و نمایندگان از شما و دولت می‌خواهند که فهرست دریافت کنندگان ارز ۴۰۰۰ تومانی را مشخص کنید، چون کسانی بودند که ارز ۴۲۰۰ تومانی را گرفته و کالاهایی با قیمت ارز ۱۰ هزار تومانی به فروش رساندند. شما هم تاکید داشتید که باید این کار انجام شود، اما شما رئیس جمهور هستید چه کس دیگری باید این کار را انجام دهد؟ برخی از دولتمردان از چه چیزی می‌ترسند؟ ارز ناشی از صادرات کالا توسط شرکت‌های شبه‌دولتی و خصولتی ۱۰ میلیارد دلار است، اما کمتر از دو میلیارد دلار آن در بازار توزیع شد. این شرکت‌ها زیرنظر پنج وزارتخانه نفت، صنعت، دفاع، رفاه و اقتصاد هستند. در این شرایط وزارتخانه‌ها یا ارز را احتکار کرده یا خلاف قانون اقداماتی را انجام دادهاند. باید این وضعیت مشخص شود.
محمد دهقان همچنین عنوان کرد: بعد از این همه خسارت، وزیر نفت مامور شد با شرکت‌های شبه‌دولتی و خصولتی که ارز نمی‌فروشند، برخورد کنند، چرا این کار چهار پنج ماه پیش انجام نشد. اگر شما توان نداشتید چرا بازار را تحریک کردید و مردم را به سوی خرید سکه سوق دادید؟ این باعث شد بیش از ۶۱ تن سکه به افراد معدودی به فروش رسیده و هزاران میلیارد تومان به جیب دلالان رود. بعد از آن اگر ذخائر کافی بود، چرا فروش سکه را مجددا گرفتید که به ۴۰۰۰ میلیون تومان برسد.
نقوی حسینی، یکی دیگر از نمایندگان سوال‌کننده، گفت: به نمایندگان ملت بگویید شورای عالی اشتغال در طول ۵ سال مدیریت شما چه کرده است و بانک اطلاعات اشتغال سرانجامش چه شد و سرانجام طرح کارورزی شما چه شد. درست است که ما اختلاف سیاسی داریم اما امروز روز عزت،‌وحدت و البته روز سخت کشور است. مرد کسی است که روز سخت بایستد. ما پشت دولت شما می‌ایستیم و حمایت می‌کنیم. ما به راحتی می‌توانیم تحریم‌ها را دور بزنیم. اینقدر مرعوب تحریم نباشیم.
حمیدرضا فولادگر نماینده مردم اصفهان هم در طرح سوال خود گفت: آقای رئیس‌جمهور شما و همکاران و مشاورین اقتصادی‌تان در سال ۹۲ به درستی بیش از آنکه مشکلات اقتصادی را ناشی از تحریم‌های اقتصادی و بانکی بدانید ناشی از مشکلات ساختاری و مدیریتی برشمردید آیا امروز هم همچنان به این تحلیل پایبند هستید؟ اگر هستید چه اقدام اساسی درخصوص اصلاح ساختارهای اقتصادی به ویژه در امور بانکی، پولی و ارزی انجام داده‌اید و در آنچه در حیطه مسائل مدیریتی و اجرایی بوده است چه اصلاحی صورت داده‌اید؟
محمد حسین فرهنگی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی هم به‌عنوان یکی دیگر از نمایندگان سوال‌کننده تصریح کرد: رکود سنگین و بی‌سابقه در شرایطی است که در طول سال‌های دولت شما، مدام بودجه جاری کشور افزایش پیدا کرده است، چرا دولت در مهار و هدایت نقدینگی موفق نبوده است؟ براساس گزارش‌های رسمی، در حال حاضر نقدینگی بیش از تولید ناخالص داخلی شده است در حالیکه گفته بودید سیاست‌های مالی خود را به گونه‌ای تنظیم کرده‌اید که نقدینگی رشد نکند، تورم اعلام شده بانک مرکزی در مردادماه ۹.۷ درصد بوده است در حالیکه واقعیت‌های ملموس و مردم آن را تائید نمی‌کنند، تورم نقطه به نقطه ماهانه نوید تورم ۶۰ درصدی در سال جاری را می‌دهد که بالاترین میزان تورم در تاریخ معاصر کشور است، افزایش نقدینگی و فشار توامان عرضه و تقاضا، رکود تورمی را شکل می‌دهد.
کوروش کرم‌پور نماینده فراشبند هم در انتقاد از رئیس‌جمهور گفت: عدم توانایی دولت در مهار قاچاق کالا و ارز چیست. موانع و مشکلات پیش روی شما در جلوگیری از قاچاق کالا و ارز چیست؟ آقای رئیس‌جمهور خطر جدی است و لازم است با جدیت تمام  با آن مبارزه شود. لطفا نفرمایید نمی‌شود و نمی‌گذارند!
مجتبی ذوالنوری نماینده مردم قم آخرین نفری بود که به نیابت از نمایندگان سوال‌کننده، سخنرانی کرد. وی پس از پایان بخش اول سخنان روحانی، سخنان خود را را ایراد کرد. در واقع، نمایندگان سوال‌کننده، وقت ۳۰ دقیقه‌ای خود را به دو بخش و رئیس جمهور نیز یک ساعت وقت خود را به دو بخش تقسیم کرده بودند. ذولنوری نماینده محافظه‌کار قم که خود طراح اصلی سوال از رئیس جمهور بود، گفت: ۶ سال است که شما رئیس دولت هستید تاکنون هنوز نماینده ویژه در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نداشتید، شما از ابتدای دولت یازدهم تاکنون یک جلسه ستاد را با حضور خودتان تشکیل ندادید این مساله یک اهتمام جدی لازم است که اتفاق افتاده باشد. ردم یادشان هست که شما گفتید با روز اول اجرایی شدن برجام تمامی تحریم‌ها به صورت آنی لغو خواهد شد؛ همچنین در تبلیغات انتخاباتی خود گفتید که به مردم قول می‌دهم که می‌توانم علاوه بر تحریم‌های هسته‌ای همه تحریم‌های اقتصادی را هم برطرف کنم.
ذوالنوری در مورد اشاره روحانی به لوایح چهارگانه و نیاز به تصویب آن‌ها گفت: اگر ارجاع به اف‌ای‌تی‌اف و کنوانسیون‌های مربوطه می‌دهید از ۴۹ اقدام که ما اکثر آن را اجرا کردیم، پالرمو هم که از مجلس عبور کرد و در اختیار شورای نگهبان است. یک کنوانسیون مقابله با منابع مالی تروریسم باقی مانده آن هم اگر می‌خواهید همه را به آن ربط دهید باید بگویم که با نامه آقای طیب‌نیا دو سال پیش ما کاهش ریسک از ۶ به ۵ پیدا کردیم یعنی از لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف به لیست خاکستری انتقال پیدا کردیم. این دو سال که ما مشکل اف‌ای‌تی‌اف  نداشتیم. پس چرا بانک‌های بزرگ دنیا با ما ارتباط برقرار نکردند. چرا می‌خواهید آدرس دیگری به ما بدهید؟ مشکل این است که شما در مذاکرات برجام نتوانستید تضمین بگیرد و سایه تهدید و تحریم آمریکا بر روی بانک‌های بزرگ دنیا است و اگر شما صد اف‌ای‌تی‌اف را هم حل کنید آن تحریم برداشته نمی‌شود. مشکل همانجا بود، چرا ما چیزهایی دیگری به مردم بگوییم مشکل همین است. برجام این ماموریت را انجام نداد، هدف برجام رفع تحریم‌ها بود؛ اما تحریم‌ها همچنان پابرجاست.
 
روحانی در دفاع از عملکرد خود چه گفت؟
روحانی در آغاز سخنان خود گفت: هیچ کس فکر نکند که پاسخگو بودن به عنوان یک نقطه ضعف است بلکه به عنوان بالاترین نقطه قوت مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران است که همه مسئولین باید پاسخگو باشند. هیچ کس از مردم شریف ایران از دوستان ما در جهان و یا دشمنان ما فکر نکنند امروز آغاز شکافی بین دولت و مجلس است. کاملاً این تصور اشتباه است؛ مجلس و دولت هدف بسیار بزرگی را بر دوش دارند و  این بار مسئولیت را با همکاری همدیگر باید به مقصد برسانند.
روحانی عنوان کرد: به نظر من سوال نمایندگان محترم که در پنج بند تدوین شده است و بسیاری از سوالات دیگر مشابه این سوالات، سوالات ملت ایران هم است. نه تنها یک چهارم نمایندگان امروز مجلس شورای اسلامی این سوالات را دارند بلکه به اعتقاد من بسیاری از مردم این سوالات را دارند که چرا بیکاری، چرا وضع بانک‌ها این چنین، چرا قاچاق آن چنان، چرا رکود و رونق شرایطی را طی می‌کند که مورد انتظار مردم نیست و چرا رشد قیمت ارز؟ شما اگر به هر کوچه و بازار بروید شاید بخشی از سوالات مردم همین گونه باشد و حق دارند مردم بپرسند. مردمی که در دولت یازدهم در طول ۴ سال و در ماههای اولیه دولت دوازدهم شاهد تحول مثبت در اقتصاد، فرهنگ، مسائل اجتماعی، امنیت ملی و در سیاست داخلی و خارجی بودند امروز برایشان این سوال مهم مطرح شده است که چه شده است که مردم ما باید از آینده زندگی، خود و کشور خود نگران باشند.
روحانی با بیان اینکه سوال اصلی این است که چرا ما در طول چهار سال و نیم، در رشد اقتصادی، تورم، اشتغال، تعادل قیمت ارز و رونق اقتصادی حرکت‌مان به سرعت رو به جلو بود، اظهار داشت: همه آمار و ارقام وجود دارد و همه چیز شاهد است، چیزی مخفی نیست. اما در این هفت هشت ماهه اخیر، چرا ناگهان شرایط جدیدی آغاز شد؟ شما ممکن است بفرمائید که این شرایط نو از اشتغال یا ارز و رکود بود، از قاچاق بود، از سیستم بانکی بود. به نظر حقیر، اشکال از تصور مردم و ترسیم ملت ایران نسبت به آینده ایران بود. ناگهان تصور مردم نسبت به آینده ایران دچار تغییر شد و این، درد بزرگ است. اشتغال بسیار مهم است، بیکاری درد بسیار بزرگی است؛ من قبول دارم. نابسامانی بانکی هم مشکل است و قبول دارم. مسئله رونق هم مهم است، قیمت ارز هم مهم است.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه همه این‌ها در برابر اعتماد و امید به مردم ناچیز است، تصریح کرد: چرا امید مردم تغییر کرده است؟ چرا نسبت به آینده ایران دچار تردید شده‌اند و بالاتر، حتی عده‌ای نسبت به عظمت نظام، قدرت نظام، رشد و توسعه آینده دچار شک شده‌اند. این شک را ما باید درمان کنیم. ما باید با زبانی درست و صحیح به گونه‌ای با مردم سخن بگوییم که مردم قانع شوند که مشکلات این چندماهه زودگذر است.کلید مسأله فقط در همین است.
روحانی ادامه داد: ما باید برای مردم توضیح بدهیم به حول و قوه الهی با هدایت رهبری، با هماهنگی سه قوه و نیروهای مسلّح از این مشکلات عبور خواهیم کرد. ما باید به ملّت بزرگ ایران عرض کنیم که نخواهیم گذاشت، توطئه‌های آمریکا پیروز شود. ملّت! مطمئن باشید. ما نمی‌گذاریم یک مشت، ضدّ ایرانی که امروز در کاخ سفید جمع شده‌اند بخواهند علیه ما توطئه کنند.
وی با بیان اینکه کاخ سفید فکر نکند از پایان جلسه امروز خوشحال خواهد بود، تصریح کرد: کاخ سفید بداند از پایان جلسه امروز به شدّت اندوه‌بار خواهد بود، چون پایان جلسه امروز، اتحاد بالاتر بین مجلس و دولت و بین دو قوه و قوه قضائیه و بین هر سه و نیروهای مسلّح و بین هر چهار و نظارت و راهبری مقام معظّم رهبری است. نه ترسی از آمریکا داریم و نه ترسی از مشکلات. از مشکلات به خوبی عبور خواهیم کرد.
 
پاسخ روحانی به مسأله قاچاق
رئیس جمهور با بیان اینکه اولین سوال این است که چرا دولت در زمینه قاچاق کالا و ارز موفق نبوده است؟ اظهار داشت: همه شما می‌دانید موضوع قاچاق کالا و ارز در سال ۸۱ با فرمان مقام معظّم رهبری مبارزه با آن شروع شد و بعد هم نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در سال ۹۲ قانون مربوطه را نوشتند و ابلاغ کردند و دولت، همه آیین‌نامه‌های آن را تدوین و ابلاغ کرد و ۶۰۰ میلیارد تومان پول برای تشکیل سامانه‌های لازم در زمینه مبارزه با قاچاق و اتصال این سامانه‌های به یکدیگر تهیه کرد.
روحانی ادامه داد: چرا قاچاق ایجاد می‌شود؟ دلیل آن چیست؟ چرا جنس از بیرون می‌آید و کالای ما به بیرون منتقل می‌شود؟ وقتی ما برای کالاهایی یارانه می‌دهیم در داخل و وقتی قیمت، قیمت متعادل نیست و یارانه‌ای است، خود به خود این کالا تمایل پیدا می‌کند به خارج برود چون قیمت داخل و خارج نامتعادل می‌شود. هرچه قیمت ارز پایین بیاید، واردات قاچاق بیشتر می‌شود. هر چه قیمت ارز بالا برود، واردات قاچاق و کالا کم‌تر می‌شود و به عکس، خروجی‌اش بیشتر می‌شود.
وی با بیان اینکه اساس برای جلوگیری از قاچاق، تولید با کیفیت داخلی است، تصریح کرد: همه باید به تولید داخلی و خدمات در داخل کمک کنیم. اگر این‌ها را به پا کنیم از لحاظ کیفیت کمیت و قیمت، معنی ندارد قاچاق از خارج وارد شود. حالا اگر برخی جنس‌ها که از لحاظ فرهنگی ما به سمت آن نمی‌توانیم برویم گوشه‌ای کسی متقاضی باشد آن بحث دیگری است. ما چطور توانستیم از ۲۵ میلیارد دلار قاچاق برسیم به ۱۲ و نیم میلیارد دلار در عرض چهار سال و خرده‌ای. این تحول بزرگ چطور ایجاد شد؟ چون شما می‌دانید که ستاد مبارزه با قاچاق و کالا و ارز مخصوص قوه اجرایی تنها نیست؛ فراقوه‌ای است، سه قوه‌ای است. نمایندگان محترم مجلس و قوه قضائیه هم هستند. نیروهای مسلّح هم نماینده‌شان در آن ستاد حضور دارد. مبارزه با قاچاق تنها کار دولت نیست، همه با هم داریم تلاش می‌کنیم.
 
پاسخ روحانی به سوال تحریم‌های بانکی پس از برجام
روحانی گفت: من از شما می‌پرسم برجام برای چه بود. یک کلمه من از شما سوال می‌کنم برجام برای این بود که ما به دنیا بگوییم فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای که آنها به دروغ گفته‌اند غیرصلح‌آمیز است و برمبنای همین دروغ و اتهام ناروا قطعنامه‌های فراوانی را علیه ما تصویب کردند و به ذهن دنیا این چنین رسانده‌اند که برنامه هسته‌ای ایران خطری برای صلح و امنیت جهانی است و لذا ما را به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد برده‌اند برجام آمد تا این را بگوید، برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است، هیچ صلح و امنیتی را تهدید نمی‌کند، شورای امنیت سازمان ملل به جای اینکه بگوید تحریم باید بگوید تشویق و همه کشورها را به کمک ایران تشویق کند و ما به همین جا رسیدیم. در برجام ما یک دستاوردهایی داشتیم که آن دستاوردها است و هیچ وقت از بین نمی‌رود. این دستاوردها بین‌المللی، سیاسی و اخلاقی است، پی‌ام‌دی را از بین بردیم اینها دستاوردهایی است که باقی است و تحریم تسلیحاتی کشور را که این تحریم می‌گفت ایران حق ندارد نه سلاحی بفروشد، نه سلاحی بخرد. این را به ۵ سال تقلیل دادیم که ۲ سال و نیم آن گذشته و ۲ سال و نیم دیگر این تحریم از بین می‌رود این کار برجام است.
روحانی بیان داشت: کار برجام روشن است در زمینه اقتصادی هم برجام گشایش‌هایی را به وجود آورد، همه می‌دانید اگر دیروز تردید داشتید امروز تردید ندارید، حالا که این شرکت‌ها دارند می‌روند معلوم است یک روزی آمده‌اند که الان دارند می‌روند، چه جوری می‌روند نیامده دارند می‌روند. اگر می‌گویید فلان بانک از دیروز با ما کار نمی‌کند معلوم است قبلاً با ما کار می‌کرده است، اگر کار نمی‌کرده که ادبیات و عبارات فارسی را باید از نو عوض کنیم. پس بنابراین برجام آمده و بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی را هم حل کرده است. ما با ۲۷۸ بانک امروز رابطه کارگزاری داریم و هزاران حواله و گشایش اعتباری از طریق بانک‌های خارجی انجام دادیم. یک گزارشی بانک مرکزی به من داده که در سال‌های ۹۴، ۹۵، ۹۶ و تا امروز چند میلیارد دلار چیزی حدود ۷۰ میلیارد دلار پول از طریق سیستم بانکی تبادل شده است.
روحانی خاطرنشان کرد: بنابراین بانک اساسش این است که روابط اولیه برقرار شده است، منتها در زمینه بانک ما ۴ لایحه خدمت شما تقدیم کردیم، این ۴ لایحه برای بانک اساسی است نه برای بانک برای حیثیت ایران اساسی است که ما کشوری هستیم ضدپولشویی و ضدتروریسم، بنابراین لوایح شما بسیار می‌تواند به ما در زمینه روابط بانکی کمک کند، یکی از این چهار تا تصویب شده، سه تا آن باقی مانده و من از ریاست محترم مجلس و نمایندگان محترم درخواست می‌‌کنم نسبت به تصویب این لوایح تسریع بفرمایید که می‌تواند بسیار در زمینه روابط بانکی ما تأثیرگذار باشد و شما می‌دانید ما سرمایه و فاینانس زیادی در این مدت از کشورهای خارجی گرفتیم که آن مقدار از فاینانس‌هایی که اجرا شده بیش از ۲۲ میلیارد دلار است البته در شرایط فعلی که آمریکا تحریم را آغاز کرده مشکلات جدیدی را برای ما به وجود آورده که از آن مشکلات باید عبور کنیم.
 
پاسخ روحانی به سوال مربوط به بیکاری
رئیس قوه مجریه گفت: در زمینه بیکاری کارنامه دولت یازدهم و دوازدهم بسیار درخشان است و جزو کارنامه‌هایی است که کمتر در کشوری می‌یابید. شما ببینید ما در سال ۸۴ تا ۹۱ اشتغالمان چقدر بود؟ اشتغال خالص‌مان را نمی‌توانم بگویم چقدر بوده است. آن‌قدر کم بوده است که نمی‌شود گفت؛ ۸۴ تا ۹۱ اشتغال خالص ما ۱۰ هزار نفر بوده است. امروز اشتغال خالص ما در طول ۵ سال گذشته ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است که این افتخاری بزرگ برای کشور است؛ شما به آمار بانک مرکزی و آمار مرکز آمار توجه کنید و مقایسه کنید،‌ البته که اشتغال، سرمایه خارجی، امنیت داخلی و شرایط خاص سکون و آرامش سیاسی لازم دارد اما در عین حال در زمینه اشتغال موفقیت بسیار بزرگی داشته‌ایم و برای اولین بار در بهار ۹۷ بیش از آنچه‌که داوطلب کار بوده‌اند، ما کار را ایجاد کردیم؛ ۷۱۱ هزار نفر جویای کار بودند که ۷۵۶ هزار اشتغال ایجاد کردیم.
وی‌ ادامه داد: بنابراین ما از لحاظ بیکاری کارنامه خوبی داریم، اما البته مردم ما قانع نیستند و درست است چون هنوز بیکاری فراوانی داریم، این درست است؛ ما بیکاری مزمن چندین ساله داریم، این حرف درست است؛ رقم بیکاری ما ۱۲.۱ دهم درصد است و بسیار زیاد است به نظر من قابل قبول نیست. من از شما یک نکته را خواهش می‌کنم که توجه کنید؛ اگر دولت یازدهم و دوازدهم مثل دولت نهم و دهم در اشتغال کار می‌کرد امروز رقم بیکاری ما ۲۲ درصد بود به جای ۱۲ درصد؛ این هنر دولت یازدهم و دوازدهم است، البته در همه این زمینه‌ها قوای دیگر و مجلس کمک کردند.
 
پاسخ روحانی به سوال مربوط به رکود
رئیس جمهور گفت: در سوال چهارم درباره رکود چندین ساله؛ شما می‌دانید اولین دولتی بودیم که بعد از جنگ روی کار آمدیم با رشد منفی؛ تنها دولتی هستیم که پس از جنگ با رشد منفی ۷.۷ دهم روی کار آمدیم اما بلافاصله در سال ۹۳ رشد مثبت داشتیم، البته سال ۹۴ وضع ما خوب نبود چون قیمت نفت یک‌مرتبه کاهش پیدا کرد اما از آخرین فصال سال ۹۴ تا امروز همه فصول ما، یعنی ۹ فصل متوالی پشت هم، ما دارای رشد اقتصادی هستیم. رشد اقتصادی سال ۹۵ ما ۱۲.۵ درصد بوده است که در دنیا کم‌نظیر است و بسیار مهم است و رشد متوسط ما در طول این ۵ سال بالای ۴ درصد است که رشد متوسط دو دولت قبلی ۲.۲ است. بنابراین ما در زمینه رونق اقتصادی تلاش کردیم. بحمدالله رکود در این ۹ فصل نداشتیم و این راه را باید ادامه دهیم و البته به آن رونقی که مطلوب دولت ما هست فاصله داریم.
 
پاسخ روحانی به سوال مربوط به افزایش شدید نرخ ارز
رئیس قوه مجریه گفت: ارز چرا شرایطش این چنین شد؟ دلیلش چه بود؟ آیا عامل اقتصادی بود؟ یا عامل سیاسی؟ یا عامل روانی؟ یا همه اینها بود؟ در زمینه ارز مسائل اجتماعی، روانی و سیاست خارجی آثارش بیشتر بوده است تا مسائل اقتصادی. ینکه ما در یک مقطعی تصمیم گرفتیم و بعد تصمیمان را عوض کردیم، طبیعی است؛ ما قبل از تحریم آمریکا یک جور و پس از تحریم آمریکا جور دیگر تصمیم گرفتیم و اگر بر آن تصمیم قبلی مانده بودیم اشکال بود، البته تصمیم قبلی هم اجماع همه اقتصاددانان ما بود، در آن شرایط، یعنی ۲۰ فروردین. ما باید یک نرخ واقعی اعلام کنیم و می‌دانستیم چه مشکلاتی دارد و اجرایش مشکلاتی خواهد داشت؛ اینکه می‌گویید چرا به مسافر ارز دادید؟ خب اگر به مسافر ارز ندهیم، او می‌رود از کوچه و پس‌کوچه ارز می‌خرد و همان ارز کوچه و پس‌کوچه است که تبدیل به نرخی می‌شود که روی زندگی مردم و کسبه تأثیر می‌گذارد و این اعطای ارز به مسافر برای کنترل بازار بوده است، البته در هر برنامه جدیدی سوءاستفاده هم می‌شود.
 
بخش دوم سخنان روحانی، صریح‌تر بود
روحانی در بخش دوم سخنان خود تصریح کرد: نکته اساسی این است که چه شد کشور، کشوری که در یک مسیر کاملاً آرامی حرکت می‌کرد و حتی همین ترامپ هم سرکار آمده بود، آمد در منطقه خلیج‌فارس در عربستان و همان ایام زمان انتخابات بود که مردم آن حماسه بزرگ را آفریدند و ضربه بسیار محکمی را به ترامپ و کشورهای کوچکی که اطراف آن جمع شده بودند، زدند. چه شد که یک مرتبه جو تغییر پیدا کرد؟
رئیس جمهور خطاب به نمایندگان مجلس، گفت: خواهش می‌کنم به این نکته توجه فرمایید، تاریخ این تغییر ۵ دی ماه سال ۹۶ است، هر کس تاریخ دیگری بدهد به اعتقاد من آدرس غلط به مردم داده است. ۵ دی ماه سال ۹۶ بود که مردم ناگهان دیدند در خیابان‌ها عده‌ای آمده‌اند و شعار می‌دهند و شعارها کم‌کم تبدیل به شعارهای هنجارشکن و غیرقابل قبول برای همه مردم شد. مردم دچار حیرت شده‌اند، درست است که بعد مردم آمدند پاسخ قاطع در راهپیمایی‌هایشان دادند اما در عین حال این حادثه یک حادثه کم‌نظیری بود و در سال‌های گذشته چنین حادثه‌ای را نداشتیم.
وی تصریح کرد: حادثه دی ماه آقای ترامپ را به طمع انداخت تا اینکه در اواخر دی ماه اعلام کند من در برجام نمی‌مانم مگر آنکه اروپا و دیگران با من راجع به منطقه و مسأله موشک همراه شوند و اگر همراه نشوند یک‌جانبه خارج می‌شوم. سپس بعد از این تهدید می‌بینیم با آن ناآرامی داخل و تهدیدهای بیرون مردم نگران شده‌اند، برادران و خواهران عزیز من بدانید تخریب خرابی می‌آورد.
روحانی به قضایای مدرسه فیضیه و تهدیدهای اخیر نیز اشاره کرد و گفت: البته اگر شعار علیه فردی مثل حسن روحانی داده شود اهمیت ندارد چون حسن روحانی نوکر و سرباز مردم است و من دلم برای اینها نمی‌سوزد. من اگر تهدید به ترور شوم برای من مهم نیست. چه شد که یک عده جرأت کردند رئیس جمهور کشور را تهدید به مرگ کنند، علت این بود که به غلط فکر کردند بین مجلس، دولت و قوه قضاییه فاصله افتاده است. اگر وحدت و اتحاد یکپارچه داشته باشیم فیضیه مرکز انقلاب تبدیل نمی‌شود به جایی که یک عده آب به آسیاب دشمن بریزند. بنابراین همه ما باید با هم متحد شده و دست به دست هم داده و پشت سر رهبری حرکت کنیم.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: اگر برجام هیچ بود پس چه غصه‌ای امروز داریم؟ در هر صورت آمریکا از برجام خارج شده، بقیه کشورها نیز خارج می‌شوند و ما هم بیرون می‌آییم چون هیچ است، از هیچ که نباید آدم بترسد؛ شما گفتید هیچ شرکتی به ایران نیامده پس چرا از بیرون رفتن شرکت‌ها از ایران گلایه می‌کنید؟ شما حتی می‌گویید هیچ هواپیمایی نیامده و هواپیماها کاغذی بوده است و حالا انتقاد می‌کنید که چرا هواپیما نمی‌آید؟ شما اعلام کردید که برجام هیچ رابطه بانکی را درست نکرده به گونه‌ای که وقتی ما گفتیم سوئیفت درست شده باور نکردید و ما ناچار شدیم خبرنگاران را به بانک مرکزی ببریم تا یک آقایی که متخصص در این امور هم بود به یکی از بزرگان نوشته بود که هرچیزی که درست شود سوئیفت امکان ندارد.
وی با طرح این پرسش که ما اکنون باید چه کار کنیم؟ اظهار کرد: مردم باید نسبت به آینده خود آرامش داشته باشند. نمایندگان محترم شما می‌فرمایید زندگی مردم مطلوب و ایده‌آل نیست و ناراحتند، این حرف شما کاملاً درست است  اما من از شما می‌پرسم آیا دولت یازدهم برای رفاه مردم کاری نکرد؟ آیا اگر تورم در طول ۴ سال که در جمع حدود شصت و چند درصد شد به تبع آن حقوق کارمند را به ۲ برابر افزایش ندادیم؟ ما برای مبارزه با فقر مطلق آیا پرداخت به مستمری بگیران را ۳.۴ برابر و در بعضی موارد به ۴ برابر افزایش ندادیم؟ اگر قرار است به اینها تکیه کنیم باید همه را بگوییم.
روحانی با تاکید بر اینکه من در سال ۹۲ و ۹۶ به مردم قول دادم که راه من راه اعتدال است خاطرنشان کرد: باز هم می‌گویم، ملت ایران! ما با تندروی راست و چپ به جایی نمی‌رسیم. راهی جز اعتدال، دوستی و برادری نداریم ، اشکال ندارد شما مخالف دولت باشید این حق شماست اما برای منافع ملی کنار هم باشیم. رئیس جمهور با یادآوری اصل ۴۰ قانون اساسی خطاب به نمایندگان گفت: هر کاری که بنا است انجام دهیم باید نخست یکبار دیگر اصل ۴۰ قانون اساسی را بخوانیم. در اجرای حقوق قانون اساسی به ما داده باید توجه داشته باشیم همین قانون اساسی به ما اجازه نمی‌دهد در اجرای حق به منافع ملی ضربه بزنیم به عبارتی اصل منافع ملی به عنوان یک شرط محفوظ در تمام برنامه‌هاست.
روحانی با بیان اینکه مسأله اوّل مردم این است که ما با هم اختلاف نداشته باشیم، تصریح کرد: مردم از آمریکا نمی‌ترسند. مردم از تحریم نمی‌ترسند. مردم از تهدیدات خارجی نمی‌ترسند. مردم از دعوای بین خودمان می‌ترسند. والله بالله اگر همه ما متحد باشیم، تمام جناح‌ها، تمام گروه‌ها، احزاب و تمام نمایندگان مجلس شورای اسلامی، ممکن است نماینده‌ای با من و دولت خوب نباشد؛ اشکالی ندارد؛ امروز دست به دست هم بدهیم و بیاییم کنار هم برای حل معضلات و مشکلات مردم. مردم مطمئن بشوند ما با هم هستیم. اگر مردم ببینند با هم هستیم، می‌فهمند که مشکل حل می‌شود. علامتی که ما باید بدهیم، این است.
 
روحانی: قیمت ارز متعادل می‌شود
رئیس‌جمهور درباره قیمت ارز گفت: مردم ما بدانند تلاش دولت بر این است که این قیمت متعادل‌تر بشود. در روزهای اخیر، نسبت به هفته قبل، قیمت ارز مقداری متعادل شده است. در هفته‌های بعد، متعادل‌تر خواهد شد. همه تلاش ما این است که مردم احساس نگرانی نکنند. روحانی با بیان اینکه ذخایر ارزی را داریم بالا می‌بریم، اظهار داشت: یکی از نمایندگان گفت که ارز دولت که کم نشده راست؛ راست هم می‌گویند؛ در این روزها ارز ما کم نشده است. صادرات غیرنفتی ما افزایش پیدا کرده است. صادرات غیر نفتی، غیر از میعانات گازی، در سه ماه اول سال، ۱۹ درصد افزایش پیدا کرده است. ارز ما کاهش نیافته. ما ذخایر را در داخل بانک مرکزی و در بانک‌های دنیا داریم اضافه می‌کنیم. ما داریم برای ماه‌های آینده و سال آینده کار احتیاطی انجام می‌دهیم. این احتیاط دولت است که دارد این کار را می‌کند و گرنه اگر الان به رئیس بانک مرکزی بگویم مثل شهریور سال قبل نسبت به ارز عمل کند، در عرض دو هفته، قیمت ارز به قیمت سال گذشته برمی‌گردد.
روحانی با بیان اینکه به رئیس بانک مرکزی گفته‌ام که حق استفاده از ذخایر بانک مرکزی را ندارید، اظهار داشت: می‌توانستیم یک مقدار طلا را به داخل جامعه بیاریم اما دست ما باز نیست و در جاهایی، طلای ما به عنوان پشتوانه اسکناس است و حق نداریم به آن دست بزنیم.
 
نظر مجلس نسبت به پاسخ‌های رئیس‌جمهور
سوال اول نمایندگان در خصوص علت ضعف عملکرد دولت در کنترل پدیده قاچاق و واردات بی رویه بود که نمایندگان با ۱۲۳ رأی موافق، ۱۳۸ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۱ نماینده حاضر در صحن، پاسخ‌های رئیس جمهور را قانع‌کننده تشخیص ندادند.
سوال دوم در خصوص علت استمرار تحریم‌های بانکی با وجود گذشت بیش از دوسال از آغاز اجرای برجام بود که نمایندگان در این بخش با ۱۳۷ رأی موافق، ۱۳۰ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۱ نماینده حاضر در صحن پاسخ‌های حسن روحانی را قانع‌کننده تشخیص دادند.
سوال سوم نمایندگان مردم در مجلس در خصوص علت افزایش بیکاری بود که در این بخش نیز نمایندگان با ۷۴ رأی موافق، ۱۹۰ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۲ نماینده حاضر در صحن پاسخ‌های رئیس جمهور را قانع‌کننده ندانستند.
سوال چهارم وکلای ملت از رئیس‌جمهور در خصوص علت استمرار رکود با وجود اعلام مکرر اخبار خروج از رکود و وعده‌های مکرر بود که در این رابطه نیز نمایندگان با ۱۱۶ رأی موافق، ۱۵۰ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۲ نماینده حاضر در صحن پاسخ‌های حسن روحانی را قانع‌کننده تشخیص ندادند.
و در نهایت سوال پنجم در خصوص علت افزایش شتابان نرخ ارزهای خارجی به ویژه دلار و کاهش ارزش پول ملی بود که در این رابطه نیز نمایندگان با ۶۸ رأی موافق، ۱۹۶ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۲ نماینده حاضر در صحن، پاسخ‌های رئیس جمهور را قانع‌کننده ندانستند.