نشانه‌ای جدید از بحران آب در تابستان سخت امسال

از ابتدای تابستان امسال نشانه‌هایی از بحران آب پدیدار شد که نشان می‌دهد ماه‌ها و احتمالاً سال‌های سختی پیش رو خواهد بود. مردم شهر وحدتیه در استان بوشهر جاده اصلی این استان به استان فارس را که یک جاده مواصلاتی مهم در کشور محسوب می‌شود، در اعتراض به چندین روز بی‌آبی بستند. بحران آب به‌صورت خزنده و خطرناک در حال پیشروی است و عملاً زنگ هشدار به صدا درآمده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، از ابتدای تابستان امسال نشانه‌های جدید از بحران آب پدیدار شده است. پیش از این و در پاییز و زمستان سال گذشته، ما شاهد اعتراضاتی در شرق اصفهان بودیم که ریشه در بحران آب داشتند. اما آن اعتراضات با اعتراض کوچکی که در استان بوشهر به وقوع پیوست و منجر به مسدد شدن جاده مواصلاتی بوشهر به شیراز برای چند ساعت شد، تفاوت داشت.
اعتراضات پاییز و زمستان سال گذشته در شرق اصفهان به دلیل عدم تخصیص حقابه کشاورزی صورت گرفت و چندماه نیز ادامه داشت. آن اعتراضات جنبه‌ اقتصادی داشت. اما در استان بوشهر، مردم شهر وحدتیه به قطع آب شرب اعتراض داشتند و مسأله آب به‌عنوان مهم‌ترین عامل تولید در کشاورزی در میان نبود. از این نظر، اعتراض به کم‌آبی در بوشهر یک اعتراض کاملاً اجتماعی و برای رفع یک نیاز اولیه کاملاً ضروری بود.
 
اثرات متفاوت بحران آب در ایران
بحران آب در ایران از جنبه‌های متفاوتی در حال تأثیرگذاری است. از یک سو، کم‌آبی در کنار عدم مدیریت صحیح منابع آبی باعث خشک شدنِ کامل یا نسبیِ برخی از تالاب و دریاچه‌ها نظیر دریاچه ارومیه، تالاب شادگان، هورالعظیم، دریاچه هامون، دریاچه بختگان و غیره شده و این امر زندگی کسانی که از این حوزه‌ها ارتزاق می‌کردند را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. در اینجا این تأثیر بحران آب، هم محیط‌زیستی و هم اقتصادی بوده و زندگی کسانی که در حاشیه این تالاب‌ها و دریاچه‌ها سکونت داشته‌اند را سخت‌تر کرده است.
در کنار این، خشک شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها در برخی از مناطق کشور باعث شده تا بستر تالاب‌ها و دریاچه‌ها به ‌کانون‌های گرد و غبار تبدیل شود و این عامل زندگی در شهرهای اطراف را به شدت سخت کرده است. در خوزستان این مشکل، جنبه‌های وخیم خود را به نمایش گذاشته و با تبدیل شدن تالاب‌ها به بیابان، تقریباً تمام مراکز جمعیتی این استان، مورد هجوم ریزگردها قرار گرفته است. بحران آب به این دلیل باعث شده تا سلامت ساکنان چنین مناطقی به شدت به مخاطره بیفتد و کیفیت زندگی نیز به شدت افت کند.
بحران آب همچنین باعث شد تا مسأله تخصیص آب به ایجاد شکاف اجتماعی بین مناطق مجاور منجر شود. فراموش نکنیم که در پاییز و زمستان سال گذشته، اعتراضات کشاورزان شرق استان اصفهان حتی به تخاصم کشاورزان با همسایه مجاور و انتقال آب زاینده رود به استان یزد هم کشیده شد؛ این سویه از بحران آب، یادآور نزاع‌های همسایگان در ایران قدیم بر سر مسأله آب است که بسیار خطرناک است.
خطرناک‌ترین شکل بحران آب شکلی است که به تأمین آب شرب مردم ضربه بزند. رفع این سویه از بحران آب باید در اولویت گذاشته شود و وزارت نیرو و دولت تمام منابع لازم را به‌صورت فوری تخصیص دهند تا این جنبه از بحران آب در جامعه بروز نکند. به گفته مدیرعامل شرکت آبفای شهری استان بوشهر، 92 درصد آب شرب این استان از خارج از استان و عمدتاً از استان فارس تأمین می‌شود. آب شهر وحدتیه که مردم آن در روزهای گذشته به دلیل چندین روز بی‌آبی اعتراض کردند از شهر کازرون در استان فارس تأمین می‌شود. شهر وحدتیه در شهرستان دشتستان قرار دارد. در این شهرستان، آب شهرهای وحدتیه، برازجان، شبانکاره، آب‌پخش، سعدآباد و دالکی از کازرون تأمین می‌شود. از ابتدای امسال آب ورودی کازرون به این شهرها کاهش یافته است. نیاز آبی این شهرها 48 هزار مترمکعب در روز است که هم‌اکنون تنها حدود 30 هزار مترمکعب در روز به آن‌ها تعلق می‌گیرد و 18 هزار متر مکعب کمبود دارند. این مسئله قطعی آب و اعتراض مردم را درپی داشته است.
عدم‌دسترسی به آب شرب چیزی نیست که بتوان آن را تحمل کرد. بنابراین، در مقابله با بحران آب، تأمین آب شرب باید در اولویت قرار گیرد. این مهم‌ترین نیاز در کوتاه‌مدت و در تابستان امسال است. در بلندمدت، حل بحران آب نیازمند راهبردهای دقیق، تلاش فراوان و اختصاص منابع قابل توجه است. این بحران باید جدی گرفته شود و به‌صورت اصولی مسأله کم‌آبی باید مدیریت گردد؛ در غیراین‌صورت، تبعات بحران آب بسیار بزرگ و جبران‌ناپذیر خواهد بود.