تلگرام، کم سرعت شد اما پرطرفدار ماند

بالاخره پس از مدتها کشمکش برای فیلتر کردن این اپلیکیشن محبوب و پرطرفدار در ایران،نهایتا تصمیم گرفته شد تا از سرعت آن کاسته شود. تصمیمی که فعلا هم موافقان و هم مخالفان تلگرام را راضی خواهد کرد. نه فیلتر شده است و نه دسترسی به آن آسان خواهد بود.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، حرف و حدیثها در مورد فیلترشدن تلگرام از جایی آغاز شد که حساسیتهای امنیتی و سیاسی نسبت به تلگرام از زمان وقوع حوادث دی ماه 96 به اوج خود رسید و با توجه به عملکرد اخلال گرانه کانال هایی همچون آمد نیوز، فیلترینگ آن با شدت بیشتری پیگیری شد. فیلتر شدن چند روزه این اپلیکیشن در همان مقطع، واکنشهای متفاوتی را در پی داشت. عده ای به شوخی این اقدام دولت را نتیجه نفرین های اپلیکیشن وایبر می دانستند که ایرانیان به یکباره از آن به تلگرام مهاجرت کرده بودند. در مقابل گروهی دیگر از کاربران که درآمدشان را وابسته به این اپلیکشن می دانستند به انتقاد از این مسئله پرداختند چراکه بسیاری از آنها با استفاده از استارت آپ های نوپا در تلگرام امرار معاش کرده و کسب و کار اینترنتی به راه انداخته بودند. وابستگی این عده به تلگرام مانع از فیلتر چندروزه آن نشد و احتمال فیلتر شدن آن همچون کابوسی پایدار ادامه دارد. سیدابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی در مورد مشکلاتی که فیلترینگ احتمالی تلگرام برای کسب و کارهای مجازی به وجود خواهد آورد معتقد است مردم نباید کسب و کارهای خود را بر بستر خارجی صورت دهند چراکه بستر خارجی به دلیل عدم تبعیت از قوانین جمهوری اسلامی ایران، هر لحظه امکان دارد که به طور موقت یا دائم فیلتر شود. وی به کاربران فضای مجازی توصیه کرد حتما در یک پیام‌رسان ایرانی ارائه خدمت داشته باشند.
در همین راستا، روز پنجشنبه اعلام شد با دستور مركز ملي فضاي مجازي، مجوز استقرار سرورهای شبکه توزیع محتوای پیام رسان تلگرام لغو شد.
شرکت ارتباطات زيرساخت طی بیانیه‌ای علام کرد: عصر روز چهارشنبه ابلاغیه‌ای توسط رئیس محترم مرکز ملی فضای مجازی واصل شد که بر اساس آن، مجوز قانونی صادره ي آن مرکز در سال ۱۳۹۵ در  خصوص استقرار سرورهای شبکه توزیع محتوای پیام رسان تلگرام (CDN) در ایران لغو و باطل اعلام شده است.  بر اساس روالهای قانونی، شرکت ارتباطات زیرساخت موظف است نسبت به خروج این سرورها از مدار اقدام نمايد و از این پس، ترافیک این پیام رسان تنها از طریق ارتباطات بین الملل کشور قابل راهیابی خواهد بود. لازم به ذكر است، اجرای اين ابلاغيه مركز ملي فضاي مجازي، ممکن است کاهش کیفیت استفاده از اين پيام رسان را در پی داشته باشد.

تلگرام، مغضوب و مورد استفاده مخالفان
نکته جالبی که در مورد تلگرام وجود دارد این است که این اپلیکیشن، خود، صدای کسانی است که موافق یا مخالف فیلتر شدنش هستند. در مورد مخالفان فیلتر شدن تلگرام، استفاده از آن امری کاملا طبیعی است. اما در مورد موافقان فیلترشدن این اپلیکیشن، مواضع و عملکردشان کاملا در تناقض با یکدیگر قرار دارد. بسیاری از خبرگزاری ها و رسانه هایی که موافق فیلتر تلگرام بوده و هستند و در اخبار و گزارش های متعدد خود به حمایت از این اقدام می پردازند، از کاربران فعال این رسانه هستند. روزنامه های کیهان، وطن امروز، جوان و ...، خبرگزاری های فارس، تسنیم و...اشتیاق فراوانی به بحث فیلترینگ از خود نشان داده اند. بسیاری از مسئولین خود از کاربران تلگرام بوده و بعضا کانال های تلگرامی فعالی در تلگرام دارند. مراجع تقلید و علماء نیز در زمره کاربران این اپلیکیشن هستند.
این تناقض در رفتار و کردار مسئولین از چشم میلیونها ایرانی پنهان نمانده و بسیاری از شهروندان نه تنها نسبت به فیلترشدن تلگرام بلکه نسبت به استفاده مسئولین از توییتر نیز واکنش نشان دادند. از منظر این افراد، ابراز نظر نسبت به فیلترینگ از طریق توییتر، توهین بزرگی  به شعور مخاطب ایرانی محسوب میشود.

شایعه ای که هم تایید می شود و هم تکذیب
اما مسئله ای که در این میان کاملا عیان بود و اسباب خنده و شوخی کاربران فضای مجازی و حتی سازندگان انیمیشن دیرین دیرین را نیز فراهم آورد، عدم هماهنگی مواضع مسئولین و اخبار ضد و نقیضی بود که به گوش می رسید. از اغلب نمایندگان مجلس تا تمامی دست اندرکاران مربوطه، هیچ یک خبر موثقی مبنی بر فیلترشدن تلگرام ارائه نداده اند. در بین آنان نیز عده ای موافق این اقدام دولت بوده و شماری نیز این اقدام دولت را نادرست می دانند. هنگامی که ماه گذشته برخی منابع خبری به نقل از علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام نمودند تلگرام تا پایان فروردین فیلتر خواهدشد واکنشهای متفاوتی را برانگیخت. یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در کانال تلگرامی خود این اخبار را سبب ایجاد آشفتگی روانی در مردم دانست در مقابل سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس، معتقد است پیام رسان‌های خارجی فقط نقش ارتباطی ایفا نمی کنند بلکه نقش رسانه‌ای دارند و استفاده از تلگرام و فضای مجازی در هیچ کشوری مثل ایران رها و بدون چارچوب نیست.

ابهام در حفظ حریم خصوصی افراد
منهای بحث فیلترینگ که مدتهاست در مورد آن شنیده می شود، بی اعتمادی نسبت به پیام رسان جایگزین داخلی، مسئله ای است که به شدت در میان مردم مطرح است. از نظر کاربران تلگرام، همواره نفر سومی در میان گفتگوهای دونفره پیام رسان بومی وجود خواهد داشت. هرچند این قضیه صرفا یک شوخی تلقی می شود اما حاکی از عمق بی اعتمادی مردم نسبت به پیام رسان بومی و نگرانی از حفظ حریم خصوصی شان است.
 با کند شدن سرعت تلگرام، شایعات در مورد فیلتر شدن آن مطمئنا بیشتر خواهد شد و چه بسا این امر مقدمه ای برای فیلتر شدن آن است. در حالی که دسترسی به جریان آزاد اطلاعات حق شهروندی محسوب می شود، با کند شدن یا فیلتر شدن تلگرام مشخص نیست چه بر سر اهداف اقتصادی کسانی که از این طریق امرار معاش می کنند، خواهد آمد. از طرفی با توجه به بی اعتمادی حاکم بر جامعه نسبت به پیام رسان داخلی، سیاستهایی از این دست نه تنها موجب گرایش مردم به پیام رسان بومی نخواهد شد بلکه با نوعی مقاومت در عدم استفاده از این پیام رسان از سوی مردم مواجه خواهیم بود. در حال حاضر امنیت حریم خصوصی مهم ترین مساله ای است که مردم را در استفاده از پیام رسان بومی بر سر دوراهی قرار داده است و تا حاصل شدن اطمینان لازم نسبت به استفاده از پیام رسان بومی، احتمالا تلگرام همچنان میزبان میلیونها کاربر ایرانی خود خواهد بود.
گزارش : لیلا رحیمی خوشبخت