نه به انحصار صداوسیما

مصوبه روز یکشنبه کمیسیون فرهنگی مجلس واکنش های زیادی را به دنبال داشت.  طبق مصوبه کمیسیون فرهنگی در ماده چهار طرح نظارت بر صداوسیما، پخش فراگیر برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی در داخل و خارج از کشور در انحصار سازمان صداوسیما است و مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات رادیویی و تلویزیونی فراگیر و نظارت بر آن، منحصراً بر عهده سازمان صداوسیماست و هرگونه ارائه خدمات نوین پخش فراگیر رادیویی و تلویزیونی الزاماً بر بستر شبکه ملی اطلاعات منحصر و محدود می‌شود. انتشار خبر تصویب این مصوبه واکنش وزیر ارتباطات، سخنگوی دولت و چند تن از نمایندگان مجلس را به همراه داشت.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، ابتدا محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، بامداد روز دوشنبه، از طریق صفحه شخصی‌اش در توییتر، مخالفت خود را با طرح مجلس برای دادن مسئولیت صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر در فضای مجازی به صداوسیما، اعلام کرد. او در توییتر خود نوشت: « ضمن احترام به نظر جمعی از نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس، تصویب قانون اختیارات صوت و تصویر فراگیر برای صدا و سیما، بدون ذکر تعریف دقیقی از مصادیق صوت و تصویر فراگیر، مانع بزرگی در تحقق لایه‌های خدمات و محتوای شبکه ملی اطلاعات خواهد بود.»
او در این  رابطه در گفت و گو با ایرنا به تشریح چرایی مخالفت خود با این انحصار پرداخت و گفت: صدا و سیما اعتقاد دارد به دلیل آنکه پخش تلویزیونی (برادکست) براساس قانون اساسی به صورت انحصاری در اختیار این سازمان است، در فضای مجازی (برادبند) نیز باید این ظرفیت برای آنها فراهم باشد؛ همچنین مدعی اند هرگونه پخش صوتی و تصویری در فضای مجازی باید تحت مدیریت و تحت نظارت و مقررات این سازمان انجام شود. 
وی با بیان اینکه صدا و سیما به این رویکرد معتقد بوده و پیگیر آن است، گفت: البته درباره عبارت صوت و تصویر فراگیر اشاره شده در طرح پیشنهادی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، اگر ناظر به تلویزیون باشد، بدلیل الزامات قانونی خدشه ای به آن وارد نیست؛ اما اکنون مدیران صداوسیما تفسیری فراتر نسبت به این موضوع دارند و حتی برخی مواقع در مراجع قضایی نسبت به فعالان بخش خصوصی فعال در این عرصه نیز شکایت هایی را مطرح می کنند. 
وی ادامه داد: مدیران صدوسیما برنامه های ویدئویی درخواستی ضبط شده(VOD) را نیز شامل این مسئله می دانند، در صورتی که بین تلویزیون اینترنتی (IPTV ) و برنامه های ویدئویی درخواستی ضبط شده (VOD ) تفاوت های ماهوی وجود دارد و محتواهای کاربر محور(UGC) نیز به طورکامل از بحث VOD و IPTV متفاوت است. 
آذری جهرمی افزود: برداشت صداوسیما از لفظ صوت و تصویر فراگیر آن است که محتواهای کاربرمحور(UGC)، برنامه های ویدئویی درخواستی ضبط شده (VOD) و تلویزیون اینترنتی (IPTV) به همراه کانال های رسانه ای بالای پنج هزار عضو نیز جزو صوت و تصویر فراگیر است و باید تحت نظر آنها باشد.
وی بر مشخص شدن تعریف دقیق مصادیق تاکید کرد و گفت: دیدگاه ما این است که این انحصار فقط باید محدود به همان بحث تلویزیون اینترنتی(IPTV) باشد. 

آذری جهرمی با بیان اینکه صداوسیما می خواهد تنظیم مقررات، تصدی گری و مالکیت در حوزه صوت و تصویر را به صورت یکجا در دست بگیرد، تاکید کرد: اکنون براساس این رویه، قرارداد بسته، مزایده ای برگزار کرده و پنج پیمانکار انتخاب کرده اند.
وزیر ارتباطات ادامه داد: صداوسیما در انتخاب این پیمانکاران به فعالان عرصه صوت و تصویر اعلام کرده که باید جدا از ضمانت نامه ها و تعهداتی به سازمان، 50 درصد کل درآمدهای خود را نیز به این سازمان بدهند؛ ضمن آنکه کسانی که فاقد مجوز این سازمان باشند با حکم مرجع قضایی تعطیل خواهند شد. 
آذری جهرمی افزود: مفهوم این کار آنکه هر شرکتی بخواهد در این عرصه وارد شده و فعالیت کند علاوه برهزینه های ثابت خود، باید نیمی از درآمد آن را به صدا و سیما بدهد؛ این کار سبب افزایش قیمت تمام شده خدمات صوت و تصویر برای کاربران شبکه ملی اطلاعات می شود. 
وی تصریح کرد: این افزایش قیمت، در تولید محتوا برای این عرصه مانع ایجاد می کند. 
وزیر ارتباطات مدل ورود صداوسیما به این عرصه را با توجه به مدل اقتصادیی که دنبال آن است و تحلیل و تفسیری که دارد، بازدارنده رشد تولید محتوا در شبکه ملی اطلاعات دانست.
وی گفت: معتقدیم باید مصادیق صوت و تصویر فراگیر و نیز مصادیق انحصار با دقت مشخص و شفاف باشد تا موانعی برای فعالان بخش خصوصی ایجاد نکنیم و بتوانیم نظم و مدیریت تولید محتوا را نیز در کشور داشته باشیم. 
آذری جهرمی خاطرنشان ساخت: این طرح کمیسیون فرهنگی مجلس، ضمن تصدی‌گری، سبب رقابت حاکمیت با بخش خصوصی نیز می شود که خلاف قانون سیاست های کلی اصل ۴۴ است. در عین حال برای فعالان بخش خصوصی نیز هزینه دارد و بازار آنها را کوچک می کند.
صبح امروز نیز سخنگوی دولت در نشست خبری خود به این مصوبه کمیسیون فرهنگی واکنش نشان داد.
نوبخت در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه موضع دولت درباره طرح کمیسیون فرهنگی مجلس مبنی بر این‌که مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات رادیویی و تلویزیونی بر عهده صداوسیما قرار گیرد، چیست؟ گفت: «اطلاع نداشتم که چنین طرحی در مجلس مطرح شده، قطعا اگر این طرح در مجلس بخواهد تصویب شود، دولت نماینده خود را خواهد فرستاد اما تاکنون این موضوع در هیئت دولت مطرح نشده بود که بخواهم از سوی دولت نظری را بیان کنم.»
اما فاطمه ذوالقدر دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس خبر مربوط به مصوبه این کمیسیون درباره اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات ‏صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما را تکذیب کرد.‏
ذوالقدر در گفت و گو با «انتخاب» گفت: روز گذشته طرح خط مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما در دستور کار جلسه ‏ یکشنبه کمیسیون فرهنگی قرار داشت که در این جلسه ماده چهار این طرح به تصویب رسید که براساس آن پخش فراگیر ‏برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی در داخل و خارج از کشور در انحصار سازمان صداوسیما است و مسئولیت صدور مجوز و ‏تنظیم مقررات رادیویی و تلویزیونی فراگیر و نظارت بر آن، منحصراً بر عهده سازمان صداوسیماست و هرگونه ارائه خدمات نوین ‏پخش فراگیر رادیویی و تلویزیونی الزاماً بر بستر شبکه ملی اطلاعات منحصر و محدود می‌شود‎.‎
او خبری که روز یکشنبه در خصوص اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به ‏صداوسیما منتشر شد را نادرست دانست.‏ به گفته ذوالقدر، ماده دو این طرح که در آن فضای مجازی، تعریف شده، مراعا مانده و قرار است امروز در کمیته هنر و رسانه ‏کمیسیون فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.‏
ذوالقدر در پاسخ به سوال درباره پیش بینی خود از احتمال تصویب چنین طرحی در صحن علنی مجلس، در صورت تصویب آن در ‏کمیسیون فرهنگی، آن را بعید دانست.‏
همچنین پروانه سلحشوری، دیگر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره با بیان اینکه در جلسه روز یکشنبه کمیسیون فرهنگی ‏حاضر نبود، درباره خبر اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما به ‏خبرنگار «انتخاب» گفت: با پرس و جویی که از همکارانم کردم، چنین چیزی به تصویب نرسیده و مراعا گذاشته شده است.‏
او در پاسخ به این سوال که در صورت طرح این موضوع در کمیسیون فرهنگی با آن موافقت می کنید یا خیر گفت: «کاملا مخالفم. ‏با اعطای هیچ نوع اختیاری به صداوسیما موافق نیستم. صداوسیما به اندازه ای انحصار ایجاد کرده که یکی از عوامل آسیب های ‏اجتماعی و ناکارآمدی های ما همین صداوسیماست.‏»
همچنین در این رابطه محمدعلی وکیلی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: «مصوبه روز یکشنبه کمیسیون فرهنگی در حالی به تصویب رسید که ما به دلیل درگیری برای برگزاری مراسم نشست مشترک سه قوه در جلسه حضور نداشتیم و این باعث شد این موضوع که جزو بندهای اختلافی بود به تصویب برسد.»
وی افزود:« البته روایتی که از مصوبه کمیسیون فرهنگی ارائه می‌شود با واقعیت فاصله دارد، ‌این مصوبه شامل فعالیت‌های مجازی و خبرگزاری‌ها نمی‌شود و در واقع به معنی انحصار صداوسیما برای صدور مجوز رادیو و تلویزیون دیجیتالی است که هنوز هم کامل نشده است.»
وکیلی با بیان اینکه طرح خط مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما همچنان در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار دارد، گفت: «ما در ادامه جلسات بررسی این طرح ابهامات موجود را برطرف خواهیم کرد.»
این عضو هیات رییسه مجلس با بیان اینکه مصوبات کمیسیون فرهنگی باید نهایتا به تصویب صحن علنی مجلس هم برسد، یادآور شد: «اینکه صدور مجوز رادیو و تلویزیون دیجیتالی منحصرا در اختیار صداوسیما قرار گیرد مورد اختلاف بود اما در جلسه روز گذشته کمیسیون در غیاب ما رای آورد. ما مخالف این انحصار هستیم و تلاش می‌کنیم مصوبه فوق اصلاح شود.»