امپراتور شی ژین پینگ

«شی ژین پینگ» پا جای پای «مائو» گذاشته است. کنگره خلق چین به افزایش دوره ریاست جمهوری رای‌ داده است. وی می‌تواند تا آخر عمر با خیالی آسوده نبض پکن و کل چین را در دست داشته باشد. البته مخالفان از کودتای نرم و خزنده شی جین پینگ سخن می‌گویند.
بنا به گزارش خبرگزاری‌ها، یازدهمین کنگره خلق چین دیروز (یکشنبه) محدودیت دو دوره زمامداری برای رئیس جمهور کشور را لغو کرد. محدودیت قدرت در سال ۱۹۸۲ توسط رهبر وقت چین،«دنگ ژیائوپینگ» در قانون اساسی این کشور وارد شده بود. سال ۱۹۸۲ «دنگ ژیائوپینگ» با عزیمت از هرج و مرج ناشی از زمامداری «مائو» به تغییر قانون اساسی جمهوری خلق چین اقدام نمود. محدود کردن دوره زمامداری یک رئیس‌جمهور با این هدف پیش‌بینی شده بود که مانع از شکل گیری حکومت دیکتاتوری مادام‌العمر در این کشور گردد.
شی ژین پینگ در سال ۲۰۱۲ به مقام ریاست جمهوری چین انتخاب شد. حزب کمونیست چین، سال گذشته دوره فعالیت او را در مقام ریاست جمهوری چین تمدید کرد. به این ترتیب، شی جین پینگ می‌بایست در سال ۲۰۲۲ به کار خود به عنوان رئیس جمهور پایان دهد. محدودیتی که با تغییر قانون اساسی چین عملا لغو شده است.
روز تاریخی
خوب یا بد، روز یازدهم مارس را در تاریخ چین باید به عنوان یک روز تاریخی ثبت کرد. دیروز راه برای تمرکز قدرت سیاسی و اقتدار فردی رهبری چین هموار دوباره از سرگرفته شد.
با تصویب این اصلاح قانون اساسی چین، دوران ریاست‌جمهوری فقط به دو دوره پنج ساله محدود نخواهد ماند؛ بنابر این با این اقدام شی ژین پین، رئیس جمهور چین، عملا می‌تواند پس از پایان دو دوره پنج ساله ریاست‌جمهوری، کماکان برسر قدرت باقی بماند.
پیشتر خبرگزاری دولتی چین گزارش داده بود که لغو محدودیت دوران معاون ریاست جمهوری هم از دیگر پیشنهادهای مربوط به تغییر قانون اساسی است. این موضوع به سرعت در سراسر دنیا سوژه خبری شد. بحث و مشاجره در میان کارشناسان چینی نیز در مورد اینکه آیا این موضوع می‌تواند تبدیل به یک تهدید فزاینده برای  چین  شود همچنان ادامه دارد. تهدیدی که در سایه قدرت اجرایی بیش از حد شی رقم می‌خورد.
صدای ضعیف مخالفان
 برخی از گزارش‌ها حاکی از آن بوده که تعدادی از ۲۸۹۰ نفر اعضای کنگره ممکن از دادن رای خودداری کنند که این به معنی مخالف آشکار و رای «نه» به پیشنهاد ارایه شده تلقی می‌شود. رسانه‌های چینی گفته‌اند که حدود 3 هزار نفر از شرکت‌کنندگان در کنگره خلق چین، به لغو محدودیت دوره زمامداری رئیس جمهور چین رای مثبت دادند.
سانسورهای اعمال شده مانع از آن شده است تا این طرح پیشنهادی حزب کمونیست در فضای عمومی‌و به ویژه در شبکه‌های اجتماعی به طور آشکار مورد بحث و تبادل نظر گذاشته شود.
گفته می‌شود که شی ژین پینگ در راستای تثبیت قدرت خود، ترکیب کمیته مرکزی حزب کمونیست را به سود خود تغییر داده است.
مخالفان شی ژین پینگ عملکرد او را نوعی «کودتای نرم و خزنده» ارزیابی کرده، معتقدند که او خواستار ایجاد حکومتی «اتوکراتیک» (استبداد فردی) در چین است.
مخالفان بر این باورند که شی ژین پینگ از سال ۲۰۱۲ تا کنون تحت نام مبارزه با فساد، مخالفان خود را یکی پس از دیگری از صحنه سیاست و قدرت در چین بیرون رانده و بر دامنه قدرت خود افزوده است.
صدای بلند موافقان
طرفداران شی ژین پینگ در حزب کمونیست چین بر این باورند که هدف رئیس‌جمهور چین از برداشتن محدودیت‌های ناظر بر دوره زمامداری رئیس‌جمهوری در این کشور آن بوده است که از افتادن قدرت سیاسی کشور به دست تکنوکرات‌هایی مانند «جیانگ زمین» ، یا کسانی مثل «هو جین تائو» جلوگیری کند. حامیان امپراتورشی بر این باورند که  گرچه مدل رهبری گروهی، از وقوع برخی مسائل پیشگیری کرده، اما آنها استدلال می‌کنند که این امر مانع اصلاحات جدی شده است و به CPC اجازه داده است که به عنوان یک سندیکای فاسد و جنایتکار، دچار زوال  ایدئولوژیک  شده و به سازمانی بدون هدف، تبدیل شود.
ظاهرا شی ژین پینگ بر آن است تا چین را به یکی از قدرت‌های بزرگ جهان بدل کند. برنامه‌های عظمت‌طلبانه‌ امپراتور شی به «رویای چینی» شهرت یافته است. شی ژین پینگ در چارچوب این رویای چینی بر آن است تا قدرت اقتصادی چین در جهان را مبنایی برای گسترش قدرت سیاسی این کشور در پهنه گیتی بسازد و چین را به یک ابرقدرت جهانی بدل کند.
«اوروین شل» کارشناس امور چین که در دوران مائو نیز به این کشور سفر کرده، در این خصوص می‌گوید: «شی در حال اجرای بازی قدرت است. این در واقع بخشی از یک بازی بزرگ جهانی برای دستیابی به حکومتی قدرتمند است.ما در گذشته نیز، روزهای خوب و پرشماری را با رهبران قدرتمندی مثل مائو، هوشی مین، استالین، انور پاشا، چارلز دوگل و ... داشتیم .پس از آن دوران رهبران بوروکراتیک به پایان رسید. اما اکنون به نظر می‌رسد دوران بازگشت به رهبران بزرگ دوباره آغاز شده است.»
سیستم امپراتور
حکومت چین به سرنوشت حکومت اتحادیه جماهیرشوروی مبتلا نشد زیرا پکن ضمن توسعه اقتصادی توانسته بود زمام امور را از سال 1979 به شکل جمعی اداره کند اما حالا داشته‌های پکن در مشت امپراتور شی قرار گرفته است. حکومت «اتوکراتیک» به سبک مائو اتفاقی است که می‌تواند منجر به تکرار گاف‌های پرهزینه نظیر«یک گام بزرگ به جلو» و «انقلاب فرهنگی» شود. حالا لیبرالیسم اقتصادی حزب کمونیسم هم در غباری از ابهام گرفتار شده است.
بحث اساسی درباره نوع رفتار پکن اینجاست که هرگونه تغییر رویکردی چین محدود به تصمیم یک نفر است و دیگر خردجمعی جایی ندارد. در میان چالش‌های اقتصادی فعلی دولت نیز، رشد سریع با افزایش بدهی‌ها (به‌خصوص در میان شرکت‌های دولتی) همراه شده و منافعی متضاد در راه اصلاحات ساختاری قرار گرفته است.
امپراتور شی که توانسته با هوشمندی تمام قدرت حکومت چین در پرجمعیت‌ترین و بزرگ‌ترین اقتصاد جهانی را در چنگ خود بگیرد اما حالا نگرانی از دست رفتن قدرت یا حتی تکرار خاطره اتحادیه جماهیرشوروی وجود دارد. این دقیقا همان  جایی است که تکنولوژیست‌ها با ارائه راه‌های جدید برای اصلاح و یا اجتناب از اشتباهات بالقوه وارد عمل می‌شوند. علاوه بر جابجایی مدل رهبری گروهی دولت سیستم نظارتی خود را بر اساس تیم شخصیتی رهبرش تغییر داده است .
دولت به طور فزاینده ای از اطلاعات تلویزیون دولتی چین، داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا رفتار، امیدها، ترس‌ها و چهره‌های شهروندان چینی را بررسی کند تا بتواند اختلاف نظر را از بین ببرد و به اختیار کامل برسد .تحلیلگران سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیست‌ها تنها بر روی یک مسئله اجماع دارند و آن این است که امپراتور شی در حال ساخت قدرتمندترین و سخت‌گیرترین (از لحاظ نوع نظارت بر مردم) حکومت در طول تاریخ است.
امپراتورشی برای تحکیم اقتدار برای مدتی نیازمند ایجاد آرامش در خاوردور است. چرخش عجیب «کیم جونگ اون» در مقابل آمریکا، اقدامی‌خودسرانه در پیونگ یانگ نبوده است. قطعا مشورت‌هایی بین مسکو و پکن برای بازی با «دونالدترامپ» انجام گرفته است. این که برخی در واشنگتن خودشان را به آسمان و زمین می‌کوبند نشان می‌دهد که حکومت ایالات‌متحده نگران آینده است. رئیس‌جمهوری مادام العمر چین که در دریای چین جنوبی و در مجمع الجزایر «اسپراتلی» دست به توسعه ارضی زده است قطعا در آینده حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. خوب یا بد؛ آینده تحولات خاوردور در دست امپراتور شی خواهد بود.
گزارش : علی ودایع