بهـار روابط چشـم بادامـي‌ها با ايـران

در دنياي امروز که کشورها به سمت جهاني شدن حرکت مي‌کنند، سياست خارجي اهرمي ‌براي افزايش ثروت ملي است. در جهان امروز نه تنها کشورهاي توسعه يافته بلکه بسياري از کشورهاي در حال توسعه نيز از سياست خارجي و فن ديپلماسي براي پيشبرد اهداف سياسي، فرهنگي و اقتصادي خود بهره مي‌برند. 
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، متفکران عرصه علوم سياسي سياست خارجي را ادامه سياست داخلي مي‌دانند، مفاهيمي‌که در داخل يک کشور در عرصه سياست وجود دارد به بيرون از مرزها و نحوه تعامل بين‌المللي مبدل مي‌شوند. در واکاوي ريشه معضل رشد اقتصادي پايين ايران در سه دهه اخير نيز سياست خارجي جايگاه درخور توجهي داشته است. در کنار عيوب ساختاري و سنتي اقتصاد دولتي ايران همچون وابستگي دولت به درآمدهاي نفتي، ضعف رقابت در ساختار اقتصاد ايران، فربه شدن دولت و افزايش بيش از حد مخارج آن و بي‌ثباتي سياست‌هاي مالي و پولي مي‌توان به سياست خارجي و تاثير مثبت يا منفي آن بر رشد اقتصادي نيز اشاره کرد. افزايش روابط اقتصادي با کشور‌ها علاوه بر بهبود وضع اقتصاد داخلي تاثير بسياري در روابط خارجي دارد و يکي از عوامل موثر بر عملکرد اقتصادي به خصوص رشد اقتصادي در بلندمدت است. روابط خارجي صلح‌آميز و سازنده با کشورهاي جهان، يکي از مولفه‌هاي اصلي تامين امنيت ملي و کاهش ريسک براي سرمايه‌گذاري (اعم از داخلي و خارجي) است.

باز شدن در‌هاي تجارت جهاني به روي کشور و امکان برقراري روابط دوستانه تجاري از جمله وعده‌هايي است که اقتصاد ايران پس از برجام انتظارش را مي‌کشد. ورود سرمايه‌گذار خارجي به کشور و همچنين امکان تجارت آزاد با کشوهاي دنيا از مواردي است که قبل از برجام و دستيابي به آن غير ممکن جلوه مي‌کرد. الان پس از برجام ايران راحت‌تر از گذشته و بدون نياز به دور زدن تحريم‌ها مي‌تواند با دنيا روابط تجاري و اقتصادي موثر داشته باشد و روابط آزاد تجاري با ساير کشورها علاوه بر تاثيرات مثبت اقتصادي در داخل، مي‌تواند موجب افزايش قدرت در عرصه بين‌الملل نيز بشود.

کره جنوبي نيز از جمله کشور‌هايي است که توان اقتصادي بالايي دارد و ارتباط موثر با اين کشور مي‌تواند تاثير مثبتي در اقتصاد ايران داشته باشد. از اين سو افزايش مبادلات تجاري ميان تهران وسئول مي‌تواند به عنوان بهاري دوباره در روابط اين دو کشور باشد. در ميان كشورهاي شرق آسيا، شايد بتوان كره جنوبي را از جهات اقتصادي منحصر به فرد وحتي پيشتاز به شمار آورد. صادرات يکي از ارکان مهم اقتصاد کره جنوبي است. در همين راستا هم سياست‌هايش به منظور توسعه تجاري را آغاز کرده است. کره با اتخاذ استراتژي‌هاي مناسب و تقسيم‌بندي زماني صحيح به تقويت زيرساخت‌هاي اقتصادي و نيروي انساني جهت رسيدن به اهداف کلان توسعه‌‌اي براي ورود به بازارهاي جهاني و افزايش ضريب رقابتي توليدات صنعتي پرداخته و برنامه‌هاي توسعه خود را در قالب برنامه‌هاي 5 ساله به مرحله اجرا در آورده است.

اين کشور همواره در تلاش براي افزايش اقلام تجاري و حفظ مازاد تجاري خود بود و تنوع بخشيدن به محصولات صادراتي و کيفيت آنان را نيز در دستور کار داشته است.کره جنوبي که از آن به عنوان «ببر آسيا» ياد مي‌شود، دومين رشد سريع اقتصادي دنيا در چهار دهه اخير را داشته و در کم‌تر از نيم قرن تبديل به کشوري پيشرفته و ثروتمند شده است. با توجه به ويژگي‌هاي کره، افزايش روابط تجاري با اين کشور مي‌تواند دورنماي مثبتي در اقتصاد کشور و به تبع آن سياست خارجي داشته باشد.

با همه اين حرف‌ها، رييس‌جمهور کره جنوبي به همراه يک گروه اقتصادي روز یکشنبه وارد ايران شد. اين براي ‌‌اولين بار بعد از انقلاب اسلامي است که رييس جمهور کره جنوبي به ايران مي‌آيد. اما موضوعي که مطرح مي‌شود اين است که آيا قرار است ايران همچنان فقط خريدار محصولات کره اي باشد يا آنکه شاهد روابط تجاري متقابل خواهيم بود. در اين راستا ابراهيم رحيم‌پور، معاون وزير خارجه اعلام کرده است: «قبل از انجام اين سفر به مقامات کره جنوبي اعلام کرديم که ما ديگر صرفا خريدار محصولات آن‌ها نيستيم و در دوره جديد تعامل به دنبال آن هستيم که انتقال تکنولوژي انجام شود».

ابراهيم رحيم‌پور در گفت و گو با ايسنا در مورد اهميت سفر رييس‌جمهور کره‌جنوبي به تهران همچنين گفت: رييس‌جمهور در کره‌جنوبي نفر اول اين کشور محسوب مي‌شود و او است که کابينه را در کشور تشکيل مي‌دهد.

او با بيان اينکه در طول دوران موجوديت کره جنوبي اين براي اولين‌بار است که رييس‌جمهور اين کشور به تهران سفر مي‌کند و اين قطعا نقطه عطفي در روابط دو کشور محسوب مي‌شود، افزود: در اين سفر چهار وزير و سه مشاور رييس‌جمهور، خانم پارک را همراهي مي‌کنند.

اين مقام ارشد وزارت خارجه ايران با بيان اين که تيمي‌236 نفره از فعالان اقتصادي اين کشور در اين سفر رييس‌جمهور کره‌جنوبي را همراهي مي‌کنند، تصريح کرد: اين فعالان اقتصادي اکثرا از شرکت‌هاي مهم و معتبر کره‌جنوبي هستند.

رحيم‌پور با بيان اين که رييس‌جمهور کره‌جنوبي را در سفر به آمريکا يک هيات اقتصادي 146 نفره همراهي مي‌کردند ولي اکنون در سفر به تهران هيات اقتصادي همراه متشکل از 236 نفر است، خاطرنشان کرد: اين بيانگر نگاه خاص و ويژه رييس‌جمهور کره‌جنوبي به اين سفر و تعامل با ايران است.

معاون آسيا، اقيانوسيه و مشترک‌المنافع وزير امور خارجه ايران، با بيان اين که يکي از هدف‌گذاري‌هاي اصلي اين سفر مباحث اقتصادي است، به وضعيت اقتصادي کره‌جنوبي اشاره کرد و گفت: صادرات اين کشور در سال 2015 رقمي‌بيش از 535 ميليارد دلار بوده و وارداتش حدود 430 ميليارد دلار و در واقع بايد گفت حجم تجارت خارجي اين کشور حدود 1000 ميليارد دلار بوده است. در صورتي که اگر بخواهيم مقايسه کنيم حجم تجارت خارجي بسياري از کشورها از جمله کشور خودمان در مقايسه با کره‌جنوبي در سطح پاييني قرار دارد.

رحيم‌پور با بيان اين که در سال 2015 بيش از 191 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري خارجي در کره‌جنوبي صورت گرفته است، افزود: خود کره‌جنوبي نيز در اين سال حدود 293 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري خارجي داشته است. در واقع بايد گفت کره کشوري است که هم سرمايه‌پذير و هم سرمايه‌گذار به خارج از کشورش است.

وي به حجم روابط اقتصادي ايران و کره‌جنوبي اشاره کرد و گفت: حجم روابط اقتصادي ايران و کره‌جنوبي در زمان قبل از تحريم‌ها مثلا سال 2011 حدود 17 ميليارد دلار در سال بوده ولي با وضع تحريم‌ها اين رقم در سال 2015 به حدود 6 ميليارد دلار کاهش پيدا کرده است. در اوج روابط دو کشور، ايران روزانه 254 هزار بشکه نفت به اين کشور صادر مي‌کرده ولي در دوران تحريم اين رقم به حدود 125 هزار بشکه رسيد گرچه در طي مدت اخير تلاش شده که اين کاهش جبران شود و اکنون رقم فروش نفت ايران به اين کشور حدود 220 هزار بشکه در روز است.

رحيم‌پور با بيان اين که اثرات اين سفر فراتر از يک سفر دوجانبه است و در سطح آسيا و رقابت‌هايي که در اين قاره در ارتباط با تعاملات اقتصادي وجود دارد، تاثير مي‌گذارد، خاطرنشان کرد: اين سفر بر نوع کارها و تعاملي که ما با کشورهايي هم‌چون چين، ژاپن و حتي هند داريم، تاثيرگذار خواهد بود.

سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس با بيان اينکه سفر رئيس‌جمهور کره جنوبي متاثر از برجام و فضايي است که به وجود آمده گفت: کره جنوبي بايد روابطش را با ايران متعادل‌، متوازن و معقول کند.

نوذر شفيعي با اشاره به سفر رئيس‌جمهور کره جنوبي به ايران گفت:‌ ما با کره جنوبي حتي در شرايط تحريم هم روابط خوبي داشتيم و سفر رئيس‌جمهور کره جنوبي يعني سفر عالي ترين مقام اين کشور به ايران حتما متاثر از برجام است، يعني متاثر از فضايي هست که برجام به وجود آورده است.

وي تصريح کرد: تصميم ما بر اين است که از ظرفيت همه کشورها استفاده کنيم، اينگونه نيست که در يک شرايط تنگنا قرار داشته و ما مجبور باشيم با يک يا دو کشور معاملات تجاري داشته باشيم. در حال حاضر گزينه‌هاي مختلفي براي توسعه مناسبات در مقابل ما وجود دارد، در نتيجه کره جنوبي بايد تلاش کند در يک شرايط رقابتي جديد جاي خود را باز کند.

سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس افزود: اکنون کشورهاي اروپايي مانند آلمان‌، ايتاليا و فرانسه در صدد تعامل با ما هستند و کره جنوبي بايد با چنين کشورهايي در تعاملات با ما رقابت کنند بنابراين از اکنون بايد به اين فکر باشد که روابطش را با ايران متعادل‌، متوازن و معقول کند.

شفيعي ادامه داد: به نظر مي‌رسد کره جنوبي در اين مسير بايد به سمت همکاري‌هايي پيش برود که هم دانش و تکنولوژيش به سمت ما بيايد و هم سرمايه‌گذاري‌اش در اين سمت و سو باشد.

يک رسانه کره‌اي در آستانه سفر رييس‌جمهور کره جنوبي به ايران گزارش داداين سفر تاريخي مي‌تواند موجب تحکيم روابط تهران و سئول شود.

خبرگزاري يونهاپ در ادامه گزارش خود با اشاره به اين‌که رييس‌جمهور کره سئول را به مقصد تهران ترک کرده است، نوشت: پارک گئون‌هاي قرار است در سفرش به تهران، روز دوشنبه با حسن روحاني، رييس جمهوري ايران ديدار و گفت‌وگو کند که اولين ديدار ميان سران دو کشور از زمان برقراري روابط تهران و سئول از سال 1962 محسوب مي‌شود.

کيم کيو هيون، دبير بخش امور خارجي دفتر رياست جمهوري کره جنوبي تاکيد کرد: ما انتظار داريم که اين سفر به عنوان يک فرصت خاص و ويژه براي پيشبرد روابط دو جانبه مد نظر قرار گيرد. بر اساس اين گزارش، رييسان‌جمهور دو کشور قصد دارند درباره شرايط خاورميانه و شبه جزيره کره بحث و تبادل نظر کنند.

دفتر رييس جمهوري کره جنوبي ابراز اميدواري کرده است که اين سفر موجب تعميق روابط تهران و سئول به خصوص پس از لغو تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران شود.به گزارش يونهاپ، کره جنوبي پنجمين وارد کننده بزرگ نفت جهان به شمار مي‌رود و يکي از بزرگ‌ترين خريداران نفت ايران در آسياست. واردات نفت کره جنوبي از ايران طي ماه مارس نسبت به مدت مشابه سال قبل بيش از 81 درصد رشد داشته است. کره جنوبي اعلام کرده است که قصد دارد واردات نفت از ايران را طي سال جاري افزايش دهد تا تقاضاي رو به رشد خود را تامين کند. اکنون با توجه به اجراي برجام و رفع تحريم‌هاي بين‌المللي وضع شده عليه ايران انتظار مي‌رود سطح روابط دو کشور به‌ويژه در زمينه‌هاي اقتصادي افزايش يابد.

لازم به ذکر است کره جنوبي به جز صنايع پيشرفته، مانند ايران از فرهنگ غني هم برخوردار است و دو کشور تلاش کرده‌اند همواره روابط خود را تا حد امکان به دور از تنش‌هاي سياسي نگهدارند. نامگذاري خيابان‌هايي به نام‌هاي تهران و سئول در پايتخت‌هاي دو کشور نيز از همين تلاش‌ها و احترام متقابل حکايت مي‌کند. باتوجه به سياست دو کشور در روابط خود به نظر مي‌رسد در ادامه شاهد روابط موثر دو کشور در حوزه‌هاي متفاوت باشيم.
گزارش : سحر مهرابی