جای نوذری خالی؛ مناظره انتخاباتی یا مسابقه هفته؟

افتضاح بزرگ سیما در راه اندازی شوی تلویزیونی به نام مناظره موجب به سخره گرفته شدن کل روند تبلیغات انتخاباتی شد.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، این نشست که عنوان مناظره تلویزیونی به خود گرفته بود بیشتر مسابقه هفته را به خاطر مخاطب می آورد، مسابقه جذابی که در اوایل دهه هفتاد از تلویزیون پخش می شد. اما این مناظره حتی در حد آن مسابقه هم نبود. آن مسابقه با اجرای فوق العاده مرحوم منوچهر نوذری مخاطب را تا پایان برنامه پای تلویزیون می نشاند اما این برنامه با مجری سرد و بی روح خود از همان ابتدا تنها خواب را به چشمان مخاطب می آورد.
در بخش اول این به اصطلاح مناظره، هر یک از کاندیداها به قید قرعه پشت تریبون می رفتند و سوالی از آنها پرسیده می شد تا بر اساس جوابی که می دادند توسط سایر کاندیداها به چالش کشیده شوند. اما سوال ها در این بخش آنقدر خنثی، روتین و غیر چالشی بود که در هیچ یک از پرسش های مطرح شده چالشی ایجاد نشد و هر یک از کاندیداها تنها دیدگاه های خود را مطرح کردند. سوالها طوری طراحی شده بود که تقریبا تمام پاسخ ها به هم نزدیک بود و کمتر شاهد مخالفت کاندیداها با هم بودیم. از آن بدتر فرصت ۹۰ ثانیه ای کاندیداها برای پاسخ دادن بود که نه تنها اجازه کافی به آنها نمی داد که نظر خود را به درستی بیان کنند، بلکه مخاطب را کاملا سردرگم می کرد. مخاطب به ازای هر سوال ۸ پاسخ کاملا نزدیک به هم می شنید که دشوار می توان تصور کرد که بسیاری توانسته باشند تفکیک مشخصی میان موضع کاندیداها تشخیص داده باشند. مخاطب برای آنکه نظر هر کاندیدا را با دیگری بسنجند ناچار بود تا هر ۹۰ ثانیه پاسخ هر کاندیدا را در کنار هم قرار دهد و مجموع آن را با مجموع پاسخ های دیگری به مقایسه بگیرد. حال سوال اینجاست که این چگونه مناظره ای بود؟ هر کاندیدایی در برنامه اختصاصی خود بهتر توانسته بود دیدگاه های خود را بیان کند، چه نیازی بود تا ایشان کنار هم بنشینند و نظر شخصی خود را بگویند بدون آنکه یکی دیگری را به چالش بکشد. در پایان این بخش غرضی نسبت به چگونگی برگزاری این شوی تلویزیونی اعتراض خود را اعلام کرد.
افتضاح صدا و سیما در بخش دوم کامل شد. گویا قرار بر این شده بود تا به قول دکتر عارف از کاندیداها کنکور گرفته شود. اینکه از نامزدهای ریاست جمهوری سوالی پرسیده شود که تنها در یک کلمه می بایست آنرا پاسخ دهند، به قدری مضحک بود که در همان ابتدا عارف، رضایی و روحانی نسبت به آن اعتراض خود را اعلام کردند و عارف گفت که به هیچ یک از سوال ها پاسخ نخواهد داد. در ادامه نیز این شوی تلویزیونی با برنامه عجیب دیگری ادامه پیدا کرد. اینکه عکس هایی به نمایش گذاشته شد تا هر نامزدی نظر خود را نسبت به آن اعلام کند؛ آن هم در فرصتی کوتاه . طبیعی است که در این بخش نیز هیچ گونه تعارضی ایجاد نشد تا بحثی جدی صورت گیرد. تنها در یک مورد، مقابله عارف و قالیباف در مورد آلودگی هوا بیانگر عمق اختلاف نامزدها با هم بود، اما همان بحث کوتاه نیز با دستپاچگی مجری به سرعت رفع و رجوع شد. این برنامه بیش از آنکه هیچگونه شباهتی با یک مناظره انتخاباتی داشته باشد، به بسیاری از برنامه های وقت پر کن تلویزیون شباهت داشت که قطعا توهینی هم به تمام نامزدها و از آن مهمتر به تمام مردم ایران و شعور سیاسی ایشان بود. مخاطب این برنامه مسلما برای کشف اختلافات میان نامزدها و پی بردن به منطق، اخلاق، قدرت استدلال و توانایی مواجه شدن با موقعیت های مجادله آمیز نامزدها پای تلویزیون نشسته بودند که قطعا به هیچ کدام از این اهداف دست نیافتند. به واقع اگر هر یک از این نامزدها در برنامه ای جداگانه به این سوال ها پاسخ می دادند چه تفاوتی داشت؟ مسلما صدا و سیما با تولید این شوی تلویزیونی تنها تلاش دارد بگوید که وظیفه خود را مبنی بر برگزاری مناظره انتخاباتی انجام داده است. یعنی مناظره تنها به معنای در کنار هم نشاندن هشت نامزد است.
آنچه از شکل برگزاری این برنامه به وضوح مشهود بود، وحشت صدا و سیما از تجربه مناظره های ۴ سال پیش بود که تمام تلاشش را کرده بود تا از هر گونه هیجان انگیزی و مباحث داغ و جنجالی در این برنامه ممانعت شود. مدیریت برنامه طوری آن را اداره می کرد که مبادا کاندیداها در مقابل هم قرار گیرند و دولت و برنامه های هم را زیر سوال ببرند.