عبور آتاطيب از چالش عمو کمال

گروه بين‌الملل - علي ودايع: تصور ترکيه بدون «رجب طيب اردوغان» خيلي سخت است؛ او ظرف 20 سال گذشته همه قدرت آنکارا را در مشت خود قبضه کرده‌است. اردوغان که در طول دو دهه بدترين گرم و سرد عرصه سياست را تجربه کرده بود، ديروز هم توانست قدرت را حفظ کند.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،اردوغان در سال‌هاي اخير به دليل بحران اقتصادي و محدوديت‌هاي فزاينده در عرصه‌هاي حقوق بشري و حاکميت قانون زير فشارهاي سياسي قرار گرفته است.
به گزارش تي‌آر‌تي، اردوغان حدود 21/52 درصد و قليچداراوغلو حدود 79/47 درصد آرا را از آن خود کرده‌اند؛ بدين ترتيب آتاطيب توانست با اختلاف ميلي‌متري از چالش عمو کمال عبور کند. در دور اول انتخابات مشارکت 88 درصد اعلام شده بود اما برخلاف گمانه‌زني‌ها و داغ‌تر شدن فضاي انتخابات، ميزان مشارکت در دور دوم به 84.2 درصد کاهش پيدا کرد. پس از اعلام پيروزي اردوغان، طرفداران آک‌پارتي که سر از پا نمي‌شناختند به خيابان آمدند. طبق برنامه اردوغان براي سخنراني پيروزي در استانبول در جمع هوادارانش قرار گرفت. رئيس‌جمهوري ترکيه بامداد امروز راهي آنکارا شد.  انتخابات رياست جمهوري ترکيه براي نخستين بار در تاريخ اين کشور به دور دوم کشيده شده بود. در پي شمارش آرا و کسب نشدن حد نصاب 50 درصد به اضافه يک راي توسط هيچ کدام از سه نامزد حاضر در رقابت انتخابات رياست جمهوري ترکيه در 14 ماه مي 2023(24 ارديبهشت ماه 1402)، «رجب طيب اردوغان» و «کمال قليچدار اوغلو» به دور دوم اين رقابت انتخاباتي راه يافتند.
بر اساس نتايج شمارش آراي دور نخست، اردوغان با کسب بيش از 27 ميليون و 88 هزار راي معادل 49.5 درصد آراء و کمال قليچدار اوغلو با کسب بيش از 24 ميليون و 568 هزار راي معادل 44.89 درصد به دور دوم راه يافتند و سينان اوغان نامزد سوم اين رقابت نيز حدود 2 ميليون و 829 هزار راي معادل 5.17 درصد آراي اين رقابت را کسب کرد.
راهيابي اردوغان و قليچداراوغلو به دور دوم انتخابات رياست جمهوري ترکيه، تغيير چنداني در فضاي رقابت هاي سياسي ترکيه به وجود نياورد ولي فضاي موجود را شفاف تر کرد، به طوري که فعاليت و حمايت‌هاي انتخاباتي احزاب اين کشور با کمي نوسان، مثل دوره قبل ادامه يافت. اگرچه تغيير آرايش سياسي در فضاي انتخابات ترکيه زياد نبود، ولي به اعتقاد کارشناسان، حمايت اوغان از اردوغان و اعلام حمايت حزب ظفر از قليچداراوغلو دو تحول مهم بود.
حملات بي‌رحمانه
اردوغان و قليچداراوغلو دو نامزد اين دوره از انتخابات ترکيه همانند دور نخست با انتخاب شعار انتخاباتي به اقدامات تبليغاتي خود ادامه دادند، به طوري که قليچداراوغلو به رغم تغيير ترکيب ستاد انتخاباتي خود براي دور دوم، همچنان از شعار انتخاباتي «به تو قول مي‌دهم، باز هم بهار مي‌آيد» استفاده کرد.
اين شعار انتخاباتي وي که بخشي از يک ترانه اجرا شده توسط يک خواننده ترک است و علاوه بر اين، دستبندهايي با رنگ سفيد و قرمز به عنوان نماد انتخاباتي او، در همه تجمعات و تبليغات محيطي و رسانه اي قليچداراوغلو مورد استفاده قرار گرفت. شعار تبليغاتي اردوغان در دوره نخست انتخابات که «ادامه راه با گام‌هاي راستين» انتخاب شده بود، در دور دوم با کمي تغيير به «ادامه راه با مرد راستين» انتخاب شده و مورد استفاده قرار گرفت.اين شعار در همه بنرها و تراکتهاي تبليغاتي و در همه تجمعات انتخاباتي اردوغان که در مناطق مختلف اين کشور برگزار شد، مورد استفاده قرار گرفت.
دو نامزد راه يافته به دور دوم انتخابات رياست جمهوري ترکيه طي دو هفته گذشته، آخرين توان خود را به کار گرفته و با بهره گيري از همه فنون تبليغي و اقناعي تلاش کردند تا فضا را به نفع خود تغيير دهند و در اين مسير، بر خلاف دور نخست، با تندتر کردن لحن خود و با طرح سخنان تند و تيز، جو انتخاباتي را به سمت تهديد، تخريب و اتهام زني پيش بردند.
600 نماينده دوره بيست و هشتم مجلس ترکيه در جريان انتخابات 24 ارديبهشت ماه انتخاب شدند که براساس نتايج اعلام شده، حاميان اردوغان که در قالب ائتلاف جمهور وارد رقابت شده بودند، توانستند با کسب 323 کرسي مجلس ترکيه، اکثريت نهاد مقننه اين کشور را به دست بگيرند. اين نتيجه موجب شد که اردوغان در همه تبليغات و سخنراني هاي انتخاباتي با دست پر ظاهر شده با طعنه و کنايه اعلام کند که رقيب وي يک شکست را در دور نخست تحمل کرده و شکستي ديگر را نيز در دور دوم محتمل خواهد شد.
اردوغان نامزد ائتلاف جمهور با بهره گيري از روحيه ملي گرايانه، ضد تروريستي و مخالفت مردم اين کشور با غرب و آمريکا، قليچداراوغلو رقيب خود را به همراهي با تروريست‌ها متهم کرد و او را نامزد تروريست‌ها و همراه گروه‌هاي تروريستي و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) خواند. وي همچنين در يک مصاحبه تلويزيوني قليچداراوغلو را نامزد آمريکا معرفي کرد و بُرد او را به معني پيروزي آمريکا خواند و گفت: پيروزي رقيب من به معني موفقيت نزول خواران لندن نشين، شرکت‌هاي آمريکايي و تروريست‌ها خواهد بود.
اردوغان همچنين با بيان اين که «نبايد به کساني که درصدد اخلال در اتحاد و صلح در داخل ترکيه هستند، فرصت دهيم»، افزود: من به خاطر همين ديدگاه، مورد هجمه رسانه‌ها و مجلات غربي قرار گرفتم و آنها هم به خوبي از ديدگاه من نسبت به خود خبر دارند و به همين علت مي گويند که اردوغان بايد ببازد. قليچداراوغلو نامزد رقيب هم اردوغان را به سوء استفاده از قدرت و برقراري حکومت ديکتاتوري در ترکيه متهم کرد و مدعي شد که در دوره او، اتباع ترکيه در حال مهاجرت گسترده به خارج هستند و همزمان ترکيه به کشور پناهجويان تبديل شده است. وي در آخرين برنامه تبليغاتي که به صورت زنده از تلويزيون پخش مي‌شد، راي دهندگان به اردوغان را به بي اخلاقي متهم کرد و گفت: «اگر به من راي نمي‌دهيد،
به پاي صندوق نرويد.» قليچداراوغلو همچنين با ادعاي اينکه کساني که به اردوغان راي داده‌اند، گناه کرده‌اند، اظهار کرد: مسلمان مخلص مرتکب چنين گناه بزرگي نمي‌شود. وي خطاب به مردم ترکيه گفت: به برادرانم که خود را ملي‌گرا مي‌دانند، فرياد ميزنم و ميگويم؛ اگر کسي به وضعيت، آينده و سرنوشت فرزندان خود فکر مي کند، بايد برود و دوباره فکر و براساس آن از حق راي خود استفاده کند.
رقابت نفس‌گير
طبق برنامه روند اخذراي سراسري ترکيه راس ساعت 8 صبح آغاز و در ساعت 17 پايان يافت . «احمد ينر» رئيس شوراي عالي انتخابات ترکيه از پيش بيني 191 هزار و 884 صندوق راي در 973 شهرستان 81 استان براي اخذ آراي اين دوره از انتخابات حساس خبر داده بود.
«کمال قليچدار اوغلو» در دبستان آرژانتين در آنکارا پايتخت ترکيه راي داده است. رقيب سرسخت اردوغان پس از انداختن راي خود به صندوق گفت: «اين انتخابات به‌دليل تلاش براي فريب، در شرايط دشواري برگزار مي‌شود اما معتقدم که شهروندان آزاد هستند و تمايل به حضور در پاي صندوق‌هاي راي دارند.»
از سوي ديگر رجب طيب اردوغان در استانبول راي داد و گفت: «فکر مي‌کنم امروز روند شمارش آرا بسيار سريع خواهد بود. اين مهم است که شاهد برگزاري چنين انتخاباتي براي رياست جمهوري و براي دموکراسي ترکيه باشيم.» وي افزود: «مشارکت 90 درصدي در دور نخست معمول است. ترکيه پايبندي خود به دموکراسي را با مشارکت 90 درصد در انتخابات تاييد کرد.» اين درست است که اردوغان بازهم پيروز شد اما او با بي‌سابقه‌ترين چالش سياسي در صندوقهاي راي مواجه شد. قطعا اپوزيسيون ترکيه و به ويژه «اکرم امام‌اوغلو» شهردار محبوب استانبول از همين امروز براي دور بعد انتخابات ترکيه برنامه‌ريزي مي‌کنند. شش حزب اپوزيسيون ترکيه تلاش خواهد به شکل منسجم شهرداري‌هاي ترکيه را در انتخابات آتي محلي تصاحب کنند.