گروه سياسي: روزنامه آمريکايي نيويورک تايمز روز دوشنبه اول مه با انتشار گزارشي تحقيقي که بطور مشترک توسط سه نويسنده نوشته شده و محتواي آن به کمک مصاحبه با «مقامات اطلاعاتي و امنيت ملي و ديپلماتهاي ارشد فعلي و پيشين آمريکا، بريتانيا، اسرائيل، آلمان و ايران» تهيه شده، فاش کرد که عليرضا اکبري، معاون پيشين وزير دفاع واقعا جاسوس بريتانيا بوده است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ،روزنامه نيويورک تايمز در گزارش خود بهطور مفصل به بررسي سابقه کاري و نحوه جذب و فعاليت عليرضا اکبري، جاسوس بريتانيايي براي سرويسهاي اطلاعاتي لندن پرداخت و نوشت که ايران در ماه ژانويه يک مقام ارشد پيشين اين کشور را که به گفتهي مقامات اطلاعاتي غرب در طول يک دهه اطلاعات ارزشمندي را در مورد برنامههاي هستهاي و نظامي ايران در اختيار انگليس قرار داده بود، اعدام کرد.
به نوشته نيويورک تايمز،نيويورک تايمز مينويسد که او به مدت يک دهه «اطلاعات ارزشمندي در مورد برنامههاي هستهاي و نظامي ايران در اختيار بريتانيا» گذاشته است. عليرضا اکبري که سابقه معاونت در وزارت دفاع ايران را داشت، افشاي اسرار هستهاي ايران به مقامات اطلاعاتي بريتانيا را از سال 2004 آغاز کرده بود. در آوريل 2008 يک مقام ارشد سرويس اطلاعاتي بريتانيا که براي انتقال اخبار محرمانه به همتايان اسرائيلي خود به تلآويو سفر کرده بود به آنها گفت که لندن در ايران جاسوسي با سطح بالاي دسترسي به اسرار هستهاي و دفاعي اين کشور دارد.
به گفته مقامات اطلاعاتي، اين جاسوس اطلاعات ارزشمندي در اختيار آنان قرار داده بود و سالها اين کار را ادامه داد. اين اطلاعات در ادعاي دولتهاي غربي نسبت به قصد ايران در دستيابي به سلاحهاي هستهاي و ترغيب آنها به اعمال تحريمهاي گسترده عليه تهران نقش حياتي داشتند.
نيويورک تايمز مينويسد که «ظاهر مذهبي، متعصب و تندروي او همچنين فعاليتهاي گستردهاش در نهادهاي نظامي ايران منجر به اعتماد بي حد مقامات تهران به جاسوس انگليس شده بود.ارتباط نزديک اکبري با سفارتخانههاي کليدي غربي در تهران در سال 2004 ميلادي نيز با اطلاع مقامات تهران ممکن شده بود.»
هويت اين جاسوس تا مدتها پنهان بود اما اعدام عليرضا اکبري، معاون پيشين وزير دفاع ايران در روز 11 ژانويه به جرم جاسوسي، رازي را آشکار کرد که در نهايت مشخص شد وي همان جاسوس انگليس بوده است.
نقش اکبري در ترور شهيد فخريزاده
اين روزنامه آمريکايي در ادامه نوشت که وي پس از نقل مکان به لندن وارد بخش خصوصي شد اما هرگز اعتماد مقامات ايران را از دست نداد. عليرضا اکبري از سوي جمهوري اسلامي مامور شده بود که با سفارتخانههاي کليدي در تهران ارتباط برقرار و آنها را متقاعد کند که برنامه هستهاي ايران صلحآميز است و به همين دليل نيز او بطور پيوسته با سفراي بريتانيا، چين، فرانسه، آلمان و روسيه ديدار داشت؛ رفت و آمدي که گفته ميشود درنهايت منجر به موافقت او براي جاسوسي براي بريتانيا شده است.
عليرضا اکبري ظاهرا تا سال 2019 با مشکلي مواجه نشده است اما به گفته دو منبع ايراني نزديک به سپاه پاسداران، ايران با کمک روسيه کشف ميکند جاسوسي که وجود سايت هستهاي زيرزميني ايران در دل کوههاي اطراف تهران را افشا کرده، عليرضا اکبري بوده است.
ايران اکبري را علاوه بر افشاي اسرار هستهاي و نظامي به افشاي هويت و فعاليتهاي بيش از صد مقام دولتي، ازجمله محسن فخريزاده، دانشمند ارشد هستهاي که در سال 2020 به دست اسرائيل ترور شد، متهم کرد.
لندن هرگز بهطور علني به جاسوس بودن عليرضا اکبري که در سال 2012 شهروند اين کشور شد، اذعان نکرد. تنها ويليام آرچر، سخنگوي وزارت خارجه انگليس گفت: سياست ديرينه ما اين است که در مورد مسائل اطلاعاتي اظهار نظر نکنيم.
نيويورک تايمز پيشتر در سپتامبر 2019 گزارش داد که منبع اطلاعاتي که سايت هستهاي فُردو را لو داد، جاسوس انگليس است. به گفته سه مقام اطلاعاتي و امنيت ملي غربي، اطلاعات مربوط به سايت فردو تنها يکي از افشاگريهايي عليرضا اکبري بود که مقامهاي اطلاعاتي انگليس در آوريل 2008 به همتايان اسرائيلي و غربي خود منتقل کردند.
وزارت امور خارجه و شوراي امنيت ملي آمريکا نيز گفتند که در مورد سوالات مربوط به عليرضا اکبري نميتوانند اظهار نظر کنند.
مواضع افراطي جاسوس لندن
نيويورک تايمز همچنين در گزارش خود با اشاره به ويژگيهاي ظاهري عليرضا اکبري تصريح کرد: وي در نوشتهها، سخنرانيها و مصاحبههايش ديدگاههاي سياسي افراطي خود را ابراز ميکرد و به گفتهي يک ديپلمات ارشد ايراني و از مشاوران دولت در جلسات رسمي گفته بوده است که ايران بايد به سلاح هستهاي دستيابي پيدا کند. اين روزنامه در بخش ديگري از اين گزارش به ماجراي استخدام عليرضا اکبري براي جاسوسي طي يک ضيافت در سفارت انگليس در تهران پرداخت و نوشت که انگيزه اکبري از جاسوسي مشخص نيست اما او در ويدئوها مربوط به اعترافاتش ضمن انکارِ داشتن مشکلات مالي، «طمع و قدرت» را محرک خود براي اين کار عنوان کرد.
دولت ايران ميگويد اکبري به کشور خيانت کرده و اسرار حکومتي را در ازاي دريافت پول افشا کرده است.
خانواده آقاي اکبري جاسوس بودن او را رد کرده و ميگويند بسياري از ادعاها در اين ويدئوها غيرواقعي و ساختهي دولت ايران بوده است. اما به گفته آنها بسياري از تاريخها و رويدادهاي مطرح شده در ويديوها صحت دارند.طبق توضيحات اکبري در ويدئوها، سرويس اطلاعاتي انگليس در سال 2004 در ضيافتي در سفارت انگليس در تهران اقدام به جذب او به اين سازمان کرد. در ضمن به او گفتند به خود و خانوادهاش ويزاي بريتانيا خواهند داد. او سال بعد به بريتانيا سفر کرد و با مامور سرويس اطلاعات مخفي بريتانيا يا امآي6 ديدار کرد. آقاي اکبري ميگويد که او در طول چند سالِ بعد براي ملاقات با مامورين سرويس اطلاعات در کشورهاي اتريش، اسپانيا و بريتانيا شرکتهاي صوري تاسيس کرد. دولت ايران اظهار ميکند که امآي6 نزديک به 2 ميليون پوند، حدود 2.4 ميليون فعلي، به آقاي اکبري پرداخت کرده است.
سهم انگليس در جمعآوري اطلاعات
بنابر اين گزارش، انگليس در آوريل سال 2008 اطلاعات سري تاسيسات غنيسازي اورانيوم در يک مجتمع نظامي زيرزميني به نام فُردو را دريافت کرد و آن را با آژانسهاي اطلاعاتي غربي و اسرائيل به اشتراک گذاشت. کشف سايت فردو سبب شد تا رويکرد جهان نسبت به برنامه هستهاي ايران تغيير کند و موجب آن شد که اسرائيل و غرب براي مقابله با آن برنامههاي نظامي و سايبري جديدي طرح کنند. يوني کورن که در آن زمان رئيس دفتر وزير جنگ اسرائيل بود در مصاحبهاي در سال 2019 گفت: سهم بزرگ انگليس در تلاشهاي ترکيبي غرب براي جمعآوري اطلاعات از فعاليتهاي هستهاي ايران هميشه از طريق نيروي جاسوسي انساني تامين شده است. آنها در جاهايي حضور فيزيکي داشتند که نه ما و نه آمريکاييها به آن دسترسي نداشتيم.
همچنين به گفته فردي که در آن زمان از مقامات ارشد سازمان اطلاعات آلمان بود، اطلاعاتي که لندن در سال 2008 با اسرائيل به اشتراک گذاشت، خيلي زود به آژانسهاي اطلاعاتي غربي منتقل شدند.
به گفته دو ايراني نزديک به سپاه پاسداران، ايران سرانجام متوجه ميشود که افشاگر سايت فردو عليرضا اکبري است. او سپس توسط وزارت اطلاعات ايران بازداشت شد. مقامات ايراني در ماه ژانويه، کمي بيش از سه سال پس از دستگيري اکبري هويت اين جاسوس را اعلام کردند. او در نهايت در همان ماه به دار آويخته شد.