گروه اجتماعی – سعید تهرانی: فروریختن ساختمان متروپل در ابادان نه تنها یک فاجعه، که هشداری بود برای پیشگیری از فاجعههای دیگری که بالقوه جان شهروندان بسیاری از شهرها را تهدید میکند.
واقعیت این است که متروپل یک استثنا نبود، بلکه میتوان گفت که بسیاری ساختمان ناایمن در شهرهای مختلف ایران ساخته شده یا از قدیم به یادگار مانده که این روزها دیگر امنیت چندانی ندارد و هر یک میتواند زمینه ساز فاجعه ای تازه شود.
طی روزهای گذشته این فاحعه باعث شد که یکبار دیگر موضوع ساختمانهای متعدد ناایمن در تهران مورد توجه قرار بگیرد؛ ساختمانهایی که بارها و بارها از وضعیت وخیم آنها سخن گفته شده اما تقریبا هیچ کاری برای ایمن سازی آنها صورت نگرفته است. نیمه آذرماه گذشته کامران عبدولی، معاون پیشگیری سازمان آتش نشانی در یک گفتگوی تلویزیونی اعلام کرده بود: از سال ۹۷ تاکنون ۳۳ هزار ساختمان ناایمن شناسایی شده است که اگر در این ساختمانها حریق رخ دهد، گسترش آن قطعی و احتمال درگیری کامل آن وجود دارد. وی در پاسخ به میزان ساختمانهای نا ایمن در وضعیت قرمز نیز گفت: هم اکنون ۱۲۹ ساختمان در شرایط پرخطر قرار دارند و بحرانی محسوب میشوند. این ساختمانها در چندین مرحله دستورالعملها و اخطارهای آتش نشانی را دریافت کرده اند، اما پیشرفت کار از نظر اجرای ضوابط ایمنی آتش نشانی ضعیف بوده است.
با این حال علی رغم گذشت شش ماه از این اعلام هیچ اتفاقی در این خصوص نیفتاده است. در این مدت یکبار در تیمچه حاجب الدوله در قلب بازار تهران آتش سوزی رخ داد که خوشبختانه قبل از اینکه آتش گسترش پیدا کند، مهار شد و همین موضوع باعث شد که یکی از اعضای شورای شهر تهران در تذکر پیش از دستور خود با بیان اینکه با وجود شناسایی ساختمانهای ناایمن شاهدیم که متاسفانه مرجع قضایی نیست که موضوع ساختمانهای ناایمن را پیگیری کند و این موضوع رها شده، اظهار کرد: ۱۲۹ ساختمان ناایمن در مراکز بهداشتی و درمانی داریم که این مراکز به جای آنکه در مواقع بحران کم کننده باشند، خودشان بحرانزا هستند. از شهرداری میخواهم که این موضوع را از مراجع قضایی پیگیری کند.
چهارم آذرماه سال گذشته نیز سید ابراهیم رئیسی با تأکید بر اینکه باید از شهروندان تهرانی در مقابل خطرات ناشی از گسلها و ناایمن بودن برخی ساختمانها صیانت شود، گفت: «وجود ساختمانهای ناایمن همچون پلاسکو در تهران یکی از نگرانیهای دولت است». اما این موضوع هم لابلای دستورات دیگر رئیسی گم شد.
حالا بعد از فاجعه متروپل و با توجه به تجربه پلاسکو، دو روز قبل یکبار دیگر معاون حفاظت و پیشگیری حریق سازمان آتش نشانی اعلام کرد: از زمان حادثه پلاسکو 129 مورد ساختمان با وضعیت بحرانی از نظر ایمنی شناسایی شده است. تعداد زیادی از مراکز درمانی جزو این دسته از ساختمانهای پر خطر هستند که به دلایلی نمیتوان از آنها نام برد.
این سخنان باعث شد روز یکشنبه رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران از لزوم انتشار اسامی۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر پایتخت سخن بگوید. وی در تذکر پیش از دستور خود در جلسه شورای شهر تهران با بیان اینکه ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر در تهران وجود دارد که از شهرداری میخواهم براساس اهمیت این ساختمانها و میزان حضور و مراجعه شهروندان، رسیدگی به آن را در دستور کار قرار دهد، گفت: باید ایمنسازی گودهای رها شده در دستور کار قرار گیرد.وی با بیان اینکه انتشار لیست اسامی۱۲۹ ساختمان پرخطر در راستای افزایش آگاهی شهروندان موثر است، ادامه داد: نام این ساختمانها اعلام شود تا اگر مالک انگیزه کافی برای ایمنسازی ندارد با تحریم شهروندان در مراجعه به این ساختمانها، مالک اقدام به بازسازی کند.پس از آن سرپرست سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر تهران گفت که لیست ساختمانهای نا ایمن شهر تهران را منتشر خواهندکرد و در اینباره با هیچ فردی تعارف ندارند.
قدرت الله محمدی که صبح یکشنبه در جلسه علنی شورای شهر تهران حاضر شده بود، اعلام کرد: با هماهنگی با دادستانی لیست ۱۲۹ ساختمان را حتما منتشر خو اهیم کرد چرا که با هیچ فردی تعارف نداریم. بیتردید نباید اجازه دهیم بحث انتشار اسامیاین ساختمانها تبدیل به ترس شود. وقتی میدانیم تعداد زیادی از شهروندان ما روزانه وارد ساختمانهای ناایمن میشوند نباید از انتشار اسامیآنها بترسیم. حتما لیست ساختمانهای نا ایمن را منتشر میکنیم و با جان مردم معامله نخواهیم کرد.
از سوی دیگر منتظری دادستان کل کشور در گفت و گوی تلفنی با شبکه خبر در پاسخ به این سوال که از حادثه پلاسکو به بعد طبق گفته سازمان آتش نشانی تا الان ۱۲۹ ساختمان بحرانی» در آستانه اتفاقی مانند متروپل در تهران شناسایی شده که این رقم از بین ۳۵۰۰ واحد ساختمانی است که حالت ناایمن دارند و در این مدت که این موضوع اعلام شده و دادستانی هم ورود کرده همچنان از این عدد چیزی کم نشده است. گفت: دستگاه قضایی باید چه کار کند؟
وی در پاسخ به سوال مجدد مجری مبنی بر اینکه برخوردی که دادستانی باید میکرده شاید اتفاق نیفتاده است؟ گفت: چه کار باید کنند؟ ساختمانها را ایمن سازی یا تخلیه کنند؟ دستگاه قضایی که این وظیفه را ندارد. با این وصف به نظر میرسد اولین کار در این خصوص میتواند اعلام اسامیاین 129 ساختمان پرخطر در تهران باشد اما در کنار آن شهرداری تهران که در هفتههای اخیر ادعاهای عجیب و غریبی درباره کارکرد خود کرده است، بد نیست به این سوالات هم پاسخ دهد که در طی شش ماهی که از هشدار درباره 129 ساختمان ناایمن و دستور سید ابراهیم رئیسی گذشته چه اقدامیدر این راستا انجام داده است؟! چند ساختمان از این ساختمانها تخلیه شده است؟ چند ساختمان حصار کشی شده و تابلوهای هشدار در کنار آن نصب شده است؟ اصلا آیا هر منطقه شهرداری خبر دارد که چند ساختمان از این گونه ساختمانها در منطقه وجود دارد؟!