دلار ۴۲۰۰ تومانی؛ تباهی یا نجات؟!

تصمیم دولت برای تک نرخی کردن ارز و تثبیت قیمت دلار روی ۴۲۰۰ تومان از طریق تزریق نامحدود دلار به بازار، تصمیم خطیر و خطرناکی است که شاید بهترین توضیح برای آن ، تشبیهش  به  تصمیم سیاوش برای گذر از آتش باشد؛ تصمیمی که نتیجه اش یا سوختن و تباهی است؛ یا پیروزی و سرافرازی؛ و به نتیجه بینابینی منجر نخواهد شد .
 
در توضیح این مدعا ، باید گفت : اگر چه  تک نرخی کردن ارز و فروش نامحدود ارز، مساله ای است قابل دفاع؛ اما به شرط آنکه در شرایط عادی اقتصادی انجام پذیرد و نرخ ارز را بازار تعیین کند؛ نه اینکه در روزهای ملتهب بازار و در شرایطی که  اقتصاد کشور از چند جهت داخلی و خارجی تحت فشار و تخریب است، دولت ارز را تک نرخی کند و نرخش را هم خود تعیین کند و معامله ارز را به نرخی دیگر قاچاق و جرم بداند! اینکه دولت در این روزها چنین تصمیمی گرفته، نشان می دهد که  به نظر دولتمردان، وضعیت اقتصادی فعلی، حاصل کنش ها یا کارشکنی هایی غیر اقتصادی است و برای مقابله با آن هم نباید بر مبنای منطق اقتصادی عمل کرد؛ بلکه باید از شیوه های سیاسی و پلیسی استفاده کرد. سخنان ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در مجلس شورای اسلامی نیز گویای همین موضوع بود.
 
 به این ترتیب، این تصمیم اقتصادی، در لایه های زیرین خود، تصمیمی سیاسی است که دولت را وارد جنگی سرنوشت ساز می کند. مهماتی که دولت برای این جنگ مصرف خواهد کرد سرمایه ملی است؛ دارایی دولت به شکل دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد بازار می شود تا پیروزی حاصل شود؛ اما اینکه چقدر این مهمات حراج می شود، معلوم نیست. در شرایطی که عام و خاص برای خرید دلار ۴۲۰۰ تومانی هجوم می آورند، معلوم نیست دولت چقدر باید دلار بفروشد تا بازار اشباع شود؟ و اصلا آیا توان اشباع این بازار را دارد؛ یا اینکه در میانه راه ناگزیر فروش دلار را متوقف می کند و آنوقت فاجعه رخ می دهد و قیمت دلار سر به فلک می گذارد؟ آیا دولت ابزارهای لازم برای کنترل انتظامی وضع دلار را دارد یا اینکه تهدیدها توخالی است و حتی کارمندان عالی رتبه و دون پایه دولت هم به خریدن و احتکار دلار می پردازند؟ و... .
 
اگر چه در این وضعیت باید از مردم خواست که هوشیاری به خرج دهند و سرمایه های خویش را وارد این بازار و بازی نکنند اما به علت های متعدد، عموم مردم این توصیه را نمی پذیرند و سرمایه های خرد و کلان، بیش از پیش وارد بازار دلار خواهد شد؛ و همین موضوع است که نگرانی  را نسبت به ناتوانی دولت در سرافراز بیرون آمدن از این آتش، بیشتر می کند. اگر خدای ناکرده چنین نشود، این فقط دولت نیست که می سوزد؛ مردم و بخصوص قشر ضعیف جامعه هستند که به خاک سیاه می نشینند و اقتصاد ایران، وضعیتی شبیه اقتصاد ونزوئلا را تجربه می کند .
 
با این اوصاف باید امیدوار باشیم که دولت بتواند از این آزمون سرافراز بیرون بیاید؛ آن هم فقط به خاطر مردمی که بیش از این تاب ویرانی اقتصاد را ندارند.