ماجرای فیتیله ای ها از منظری دیگر

سالهاست که بچه های ما، همان هایی که اکنون با افتخار به آنها نگاه می کنیم و با چشمانی پر امید به آنها می بالیم، پای همین تلویزیون نشستند، با خنده «فتیله ای ها» خندیدند و با گریه آنها بغض کردند و در نهایت همین جوان هایی شدند که اکنون پشتوانه هایی برای علم و فرهنگ و هنر ما هستند. سالها خیال مان جمع بود که چند آدم بزرگسال، بزرگیشان را از یاد می برند و پا در کفش بچه ها، همپای کودکان مان، قدم به قدم آنها را پیش می برند و انصافا خیال مان جمع بود که آنها با پای این آدم بزرگ ها به مسیر بدی نمی روند و اکنون باید قبول کنیم که بخش مهمی از وظیفه پدر و مادری مان را بر دوش همان ها گذاشتیم . همان هایی که اکنون شرمسارند و خود را از نگاه مهربان کودکان محروم یافته اند. همان هایی که تا دیروز با نمایش های جذاب شان نه تنها خنده را برلبان نوگلان ما می نشاندند بلکه درس اخلاق و مروت و گذشت به آنها می دادند و چقدر با شکوه بود که خنده را در آسایشگاه های کودکان معلول یا کم توان ذهنی تقسیم می کردند و یا برای رهایی پدر یک کودک از چنگال اعدام اشک می ریختند ورنج سفر به تن می خریدند.
« فتیله ای » ها سالها برای فرهنگ ما زحمت کشیدند. حتی آن زمان که رسانه ملی از سر ناچار مجبور شد خرج آنها را جدا کند و آنها دست به دامان انواع اسپانسرها شدند ، با اینحال باز هم دغدغه فرهنگ و نوعدوستی داشتند و با هم خندیدن را سرلوحه کار خود ساخته بودند. حال چه شد که ناگهان ورق برگشت و اینچنین شد ؟ پاسخ به این سوال حکایتی دیگر دارد و ابعادی گوناگون که باید در فرصتی دیگر به آن پرداخت اما همه می پذیریم که نباید اتفاق آنگونه رقم می خورد . با اینحال کیست که باور کند « فتیله ای» ها در دل کوچکشان قصد رنجاندن ملتی شریف و آزاده و غیور را داشتند؟ مگر نه اینکه سال ها تمام تلاش همین ها در بخش های گونا گون نمایش های شان نزدیک کردن اقوام بود؟ ! اگر اینگونه است پس اینهمه جنجال برای چیست؟
اکنون به نظر می رسد باز هم در یک بزنگاه حساس فرهنگی، احساس مان بر عقلانیت غلبه کرد و آنها که باید اوضاع را مدیریت می کردند باز هم ناخواسته پرچمی برافراشتند که طبل جنگ آن در هر دو سویش خود زنی است. برادر آذربایجانی ما سالها «گذشت» و «غیرت» را در سینه خود نهان دارد و اگر اوضاع را به خود او می سپردیم بی شک همچنان نگاه مهربانش دست نوازشی می شد بر خطای پیش آمده، اما چه شد که ناگاه برآشفت؟ کیست که نداند اگر امروز ایران ما ایران است به پشتوانه همین اقوام دلیر و غیور ، همین ترک ها و لرها و گیلگ و بختیاری ها و ترکن و بلوچ ها و .... است؟ مگر می شود تصور کرد بخشی از جامعه فرهنگی و فرهیخته ما که سال ها حافظ ارزش های همین اقوام بوده اند بخواهد خدای ناکرده به یکی از جنبه های آن توهینی روا دارد؟
اجازه می خواهم صریح تر بگویم، اگر دل برادر و خواهر آذری ما شکسته نه به خاطر یک نمایش کوتاه کودکانه، بلکه بخاطر سوء مدیریت کسانی است که از قضا باید خود پیشدار می شدند و اوضاع را به سمت تفاهم و همدلی بیشتر هدایت می کردند و البته نکردند. مگر می شود پذیرفت در بدنه رسانه ملی که تماما دغدغه «فرهنگ اقوام» دارد جریانی به عمد در جهت تخریب بخش مهمی از فرهنگ ایران گام بردارد؟ آن هم جریانی که خود سال ها پیشینه توام با همدلی و مهر افزایی دارد؟ شکی نیست مردم ایران ما و هموطنان آذری ما آنچنان بزرگ و مهربان هستند که اگر از همان ابتدا پای افراد حاشیه ساز به میدان باز نمی شد و برخی رسانه های سود جو سود خود را در آشفتگی بازار نمی دیدند، با لبخندی مهربان پوزش صمیمانه گروه « فتیله ای » را می پذیرفتند و اینگونه دل ها و شیشه ها شکسته نمی شد.
حالا هم دیر نشده. بیایید این فیلم نا مبارک را اینقدر در فضای مجازی دست به دست نکنیم. بیایید در این شرایط سخت هیجانات مردم را دستمایه آمال خود قرار ندهیم. بیایید اخلاق را سر لوحه خود سازیم و به جای تفرقه، بذر همدلی بیافشانیم و باور کنیم ایران ما با همین اتحاد و همدلی بود که ایران ماند. حیف است این رفتارهای احساسی، ما را از هم غافل کند. از این رو ضمن تاکید بر نامناسب بودن برنامه پخش شده از گروه فتیله ای ها معتقدم این یک سهو بزرگ بود که سعه صدر مردم عزیز آذری زبان ما از هر جهت بزرگتر از آن است و امیدوارم این موضوع آزمونی دیگر باشد برای ما که بدانیم «آتشی افشاندن» بسیار ساده تر از «آتشی فرونشاندن» است . 
*مدرس دانشگاه