روحانی، اصلاح طلب یا اصولگرا؟

یک ماه از انتخابات ریاست جمهوری گذشته است و هنوز بحث اصلاح طلب یا اصولگرا بودن دکتر حسن روحانی ادامه دارد. اصولگرایان با تکیه بر سوابق وی ، او را اصولگرا می خوانند و اصلاح طلبان با توجه به حمایت آیت الله هاشمی و سید محمد خاتمی از دکتر روحانی و انصراف دکتر عارف به نفع وی ، گفتمان اعتدالی روحانی را گفتمان اصلاح طلبی می دانند و پیروزی او را پیروزی اصلاح طلبان می خوانند و در این میان ظاهرا تا به امروز دکتر روحانی تلاش کرده تا خود را فردی مستقل و فراجناحی نشان دهد. اما به راستی روحانی نماینده کدام جناح و گروه است و چرا پاسخ به این پرسش این قدر مهم است که طی یک ماه اخیر همچنان فضای سیاسی کشور را درگیر خود کرده است ؟
به نظر می رسد باید دکتر روحانی را نماینده طبقه متوسط مدرن و سنتی در ایران دانست. طبقه مدرن که عموما به وسیله جناح اصلاح طلب نمایندگی می شود در جریان انتخابات اخیر برای رسیدن به پیروزی و کاهش تنش های احتمالی رئیس جمهور خود با جناح اصولگرا با حذف کاندیدای مطلوب خود یعنی دکتر عارف به حمایت از کاندیدایی پرداخت که ضمن داشتن گفتمان اصلاح طلبی در بین طبقه متوسط سنتی نیز دارای وجاهت باشد . از این منظر می بینیم که آقای عسکراولادی دکتر روحانی را خیرالموجودین می داند و برخی دیگر از بزرگان جریان اصولگرایی از پیروزی او ابراز خوشحالی کردند . پس علی رغم مطالبات مختلف و گاه متعارض طبقه متوسط سنتی و مدرن در ایران، در انتخابات اخیر این دو گروه مهم ترین نیازهای مشترک خود را که حفظ امنیت و حاکمیت عقلانیت و قانون بر امور جاری کشور بوده در دکتر روحانی جسته اند و به او رای داده اند که البته تلاش دکتر روحانی در جریان انتخابات برای فراجناحی نشان دادن خود و تمسک به المان ها و نمادهایی از هر دو جناح در جذب این دو گروه بسیار موثر بوده است. در واقع اصلاح طلبان تلاش کردند تا از فردی حمایت کنند که در منتهی الیه سمت راست این جناح قرار داشته باشد تا بیشترین نزدیکی و قرابت را با طبقه متوسط سنتی داشته باشد و رفتار و گفتار دکتر روحانی نیز در تبلیغات انتخاباتی علی رغم حمایت همه جانبه اصلاح طلبان از وی این نظر را تایید می کند اما با پیروزی وی ، هر دو جناح به خوبی می دانند که دکتر روحانی به زودی باید پا بر زمین سخت واقعیت بگذارد . در این مرحله او باید با تشکیل کابینه در جهت تحقق اهداف و شعارهای خود گام بردارد فلذا ترکیب کابینه و جهت گیری آن یعنی تلاش برای عینیت بخشی شعارها و اهداف انتخاباتی برای هر دو جناح بسیار مهم است. جناح اصولگرا به نمایندگی از طبقه متوسط سنتی با اصولگرا خواندن وی و با تکیه بر سوابقش تلاش می کند تا به هر شکل ممکن کفه ترازوی کابینه آینده را به سمت خود متمایل کند و اصلاح طلبان به نمایندگی طبقه متوسط مدرن و نیروهای مترقی و روشنفکر علی رغم این که بارها گفته اند به دنبال سهم خواهی نیستند تلاش می کنند تا کابینه روحانی چهره ای اصلاح طلبانه داشته باشد. پس اصولگرا یا اصلاح طلب بودن دکتر روحانی صرفا یک دعوای نعمتی و حیدری نیست بلکه نتایج کاملا ملموس سیاسی اقتصادی و اجتماعی خواهد داشت فلذا می بینیم که برخی از اصولگرایان پیشاپیش نسبت به ورود دکتر روحانی به بعضی مسائل نظیر حقوق شهروندی و دیگر مطالبات طبقه متوسط مدرن هشدار می دهند و از سوی دیگر اصلاح طلبان با طرح تشکیل و تقویت نهادهای مدنی بر ضرورت مطالبات خود در دولت آینده پافشاری می کنند . اما آیا دکتر روحانی موفق خواهد شد مطالبات طبقه متوسط سنتی و مدرن را هم زمان و بدون تنش چنان که در تبلیغات انتخاباتی اش به شکلی کاملا تئوریک و نظری بیان می کرد ، پیگیری و محقق کند ؟ اگر چه در پاسخ به این پرسش می توان حدس ها و احتمالاتی را در نظر گرفت اما هفته های آینده به این پرسش پاسخی روشن خواهد داد .