فشار ديپلماتيک تهران به واشنگتن در مساله غزه

گروه ديپلماسي-خاطره میرزا: شبکه ان‌بي‌سي به نقل از مقامات آمريکايي گزارش داد، ايران در حال حاضر به دنبال جنگ مستقيم با آمريکا نيست. دو دستيار کنگره و يک مقام دفاعي آمريکا به شبکه ان‌بي‌سي نيوز گفتند که جامعه اطلاعاتي ايالات متحده بر اين باور است، ايران در حال حاضر به دنبال جنگ مستقيم با ايالات متحده نيست، اما به دنبال افزايش فشار بر اسرائيل و ايالات متحده از طريق نيروهاي مورد حمايت خود در منطقه است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،اين دو دستيار کنگره با ادعاي اينکه «اقدامات گروه‌هاي مورد حمايت ايران در منطقه، ازجمله حماس و حزب‌الله تحريک‌آميز است» مدعي شدند که اين اقدامات در محاسبات اسرائيل براي آماده شدن به منظور آغاز عمليات زميني تاثيرگذار است. آنها همچنين گفتند که به نظر مي‌رسد تلاش‌هاي تهران، کوششي براي وادار کردن اسرائيل به محدود کردن دامنه کارزار نظامي باشد.
اين ادعاها در حالي است که ارتش اشغالگر رژيم صهيونيستي در پانزدهمين روز از حملات خود عليه غزه به بمباران مناطق مسکوني ادامه داده که منجر به شهادت افراد بي‌گناه بيشتري شده است. اما مقامات آمريکايي تلاش مي‌کنند ايران را به دليل حمايت‌هاي معنوي‌اش از گروه‌هاي مقاومت فلسطيني در برابر اشغالگري‌هاي صهونيست‌ها براي ادامه اين جنگ مقصر جلوه دهند.
بايدن در باتلاق ديپلماتيک
در اين ميان، روزنامه وزنامه فايننشال مي‌نويسد که  «جو بايدن» رئيس جمهوري آمريکا ناخواسته در يکي از بزرگترين مشکلات حل‌نشدني جهان که به باتلاقي ديپلماتيک براي اهداف منطقه اي اوتبديل شده، گرفتار شده است. بايدن تلاش کرد از گرفتار شدن در چنين باتلاقي دوري کند اما به دليل حملات 7 اکتبر (15 مهر) حماس به جنوب سرزمين‌هاي اشغالي و اقدام تلافي جويانه و وحشيانه رژيم صهيونيستي، عليه غزه امکان فرار از آن نبود.
زماني که بايدن سال گذشته اولين سفر خود را به عنوان رئيس جمهور به خاورميانه آغاز کرد، اين واقعيت را ستود که اولين بار از زمان حملات 11 سپتامبر 2001 است که يک رئيس جمهوري ايالات متحده بدون حضور نيروهايش در ماموريت‌هاي جنگي، از منطقه بازديد مي کند.
به نوشته اين روزنامه آمريکايي، بايدن همچنين به دنبال احياي روابط واشنگتن با شرکاي سنتي اش بود و به رهبران عرب در نشستي در عربستان سعودي قول داد که دولت وي بار ديگر اعتماد سازي کند و «نتايج واقعي» را به ارمغان آورد. وي افزود: ما در چارچوب خاورميانه مانند امروز عمل خواهيم کرد: منطقه اي متحدتر از آنچه در سال‌هاي گذشته بوده است.
هفته پيش بايدن دومين سفر رياست جمهوري خود به خاورميانه را انجام داد. مقصد سفر او تل آويو بود که آسيب ديده از جنگ است و همسايگان عربش در خشم، عصبانيت و ترس گرفتار شده اند. اين منطقه سال‌ها در شرايط شعله ور شدن آتش درگيري قرار داشته است. حتي قبل از آمادگي بايدن براي سفر به تل آويو، تلاش او براي خواباندن شعله‌هاي آتش و جلوگيري از گسترده تر شدن درگيري‌ها در منطقه با انفجار بيمارستان غزه که جان‌هاي بسياري را گرفت، پيچيده و دشوار شده بود.
اين حادثه به سرعت موجي از خشم کشورها را برانگيخت. کشورهاي عربي، از جمله آنهايي که ايدئولوژي حماس را قبول ندارند و نقش اساسي را در تلاش‌هاي ديپلماتيک بايدن ايفا مي کنند، بيانيه‌هايي در محکوميت شديد رژيم صهيونيستي منتشر کردند. تظاهرات در سراسر کرانه باختري اشغالي و منطقه گسترده تر آغاز شد. اردن به عنوان يکي از قابل اعتمادترين و وابسته ترين متحدان منطقه اي آمريکا، نشستي را که قرار بود در آن بايدن با رهبران اردن و مصر و محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين ملاقات کند، لغو کرد.
به نوشته فايننشال تايمز، همه اين مسائل، چالش‌هاي بيشمار بايدن را در تلاش براي ايجاد توازن در روابط کشورش با تل آويو و روابط با شرکاي عربي، کنترل جنگ غزه و جلوگيري از تنش منطقه اي نشان مي دهد. در بدترين حالت، اين تنش مي تواند پاي ايران و حزب الله را به درگيري‌ها باز کند و در نهايت نيروهاي آمريکايي را بار ديگر به سمت ماموريت‌هاي رزمي سوق دهد.
اميل هوکايم (Emile Hokayem) مدير امنيت منطقه اي در موسسه بين المللي مطالعات استراتژيک لندن مي گويد: اين احتمالاً بزرگترين چالش ديپلماتيک آمريکا از سال 1990 است، زماني که ايالات متحده مجبور شد ائتلافي را عليه صدام حسين (رئيس جمهور مخلوع عراق) تشکيل دهد.
تغيير شرايط خاورميانه
فايننشال تايمز تاکيد مي‌کند که در سه دهه پس از جنگ اول خليج فارس، پويايي منطقه و تصورات از نقش آمريکا در منطقه به طور اساسي تغيير کرده است. اين تغيير به ويژه به دنبال شکست راهبرد آمريکا در تهاجم به عراق در سال 2003 رخ داد که به ظهور و سقوط داعش منجر شد. زخم تجربه ناموفق آمريکا در عراق و افغانستان همچنان در اين کشورها باقي است و اين ماجراجويي منطقه اي، اختلافات سياسي را برانگيخته است. در سال 2011، زماني که باراک اوباما، رئيس جمهور وقت آمريکا در حال آماده شدن براي خروج آخرين نيروهاي رزمي آمريکايي از عراق بود، جهان عرب دوره ديگري از آشفتگي را تحمل مي کرد که منطقه و روابط آن با ايالات متحده را تغيير داد. در حالي که موجي از خيزش‌هاي مردمي عليه حکومت‌هاي مستبد سراسر منطقه را فرا گرفت و باعث درگيري‌ها در سوريه، ليبي و يمن شد، شرکاي عرب واشنگتن از واکنش اين کشور به ناآرامي‌ها که احساس مي‌کردند ناسازگار با منافعشان است، نااميد شدند.
اکنون کشورهاي عربي نگران آن هستند که تشديد جنگ رژيم صهيونيستي و حماس به مرزهاي آنها سرازير شود. اين روزنامه انگليسي در بخشي از گزارش خود آورده است: بايدن که مدعي تنش زدايي در خاورميانه پس از آشوب ناشي از سياست «فشار حداکثري» دونالد ترامپ عليه تهران است، از تهديدها آگاه است.
او علناً از اسرائيل خواسته اشتباهاتي را که آمريکا پس از حملات 11 سپتامبر مرتکب شد، تکرار نکند. بايدن در اين زمينه گفت: هشدار مي‌دهم: در حالي که شما عصباني هستيد، تحت تأثير آن قرار نگيريد. پس از 11 سپتامبر، ما در ايالات متحده خشمگين بوديم. ما هم در دستيابي به عدالت اشتباهاتي هم کرديم.
رئيس جمهوري دموکرات آمريکا همچنين با پذيرش ادعاي رژيم صهيونيستي درباره اين که هدف قرار گرفتن بيمارستان غزه، کار حماس بوده خشم اعراب را برانگيخت. از سوي ديگر برخي اين سوال را مطرح مي کنند که آيا تل آويو به درخواست آمريکا براي حفظ خويشتنداري توجه خواهد کرد يا خير.
مسکوت ماندن اهداف بايدن در خاورميانه
فايننشال تايمز همچنين تاکيد مي‌کند که حتي اگر درگيري غزه مهار شود طرح‌هاي بايدن براي منطقه خاورميانه به تعليق در آمده است.
سياست اصلي بايدن در بدو ورود به خاک سفيد احياي توافق هسته اي با ايران بود. پس از تقريبا دو سال مذاکرات پيچيده و غيرمستقيم، در نهايت ماه گذشته پيشرفت کمي حاصل شد و واشنتن 6 ميليارد دلار از پول نفت ايران را به ازاي تبادل زندانيان آزاد کرد اما اکنون به نظر مي رسد اميد به پيشرفتي در اين زمينه در آينده نزديک نيست.
بايدن همچنين توافق سه جانبه با عربستان و رژيم صهيونيستي را دنبال مي کرد که قرار بود به عادي سازي روابط رياض و تل آويو به ازاي توافق امنيتي و توافق هسته اي با آمريکا منجر شود. اين طرح نيز دستکم فعلا معلق مانده است.
براي بسياري از اعراب، درگيري اخير در غزه يادآور خاطره تلخ توافقات عادي سازي بين کشورهاي عربي و رژيم صهيونيستي است که نخست ترامپ و بعد بايدن براي آن تلاش کردند و به زعم اعراب تا زماني که مساله فلسطين ناديده گرفته شود اين توافقات منجر به سازش در منطقه نخواهد شد.
فايننشال تايمز در پايان افزود: فقط اين طرح‌هاي آمريکا نيست که با حمله حماس بي نتيجه ماند. هوکايم معتقد است کشورهاي عربي مانند امارات که روابط با رژيم صهيونيستي را عادي سازي کرده اند، مجبور به «بازانديشي و تعديل» در روابط خود شده‌اند و در محکوميت اين رژيم «همسو با جريان عربي» پيش مي‌روند.
در عين حال کشورهايي مثل مصر و اردن که به مناقشه غزه نزديک هستند، مدتهاست در مورد خطرات ناديده گرفتن مساله فلسطين هشدار داده اند. آنها اکنون نگران هستند که رژيم صهيونيستي به دنبال سرازير کردن آوارگان فلسطيني به سمت مرزهاي آنها باشد.