شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ ساعت ۱۶:۳۰

طالبان و کشورهای جهان

سیف الرضا شهابی

طالبان از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۰۱ قدرت را در افغانستان در اختیار داشتند و در سال های مزبور، بهترین و بیشترین روابط را با سه کشور پاکستان و عربستان و امارات متحده عربی بر قرار کرده بودند و این سه کشور هر کدام با انگیزه های جداگانه یا مشترک از طالبان حمایت می کردند. بعد از حمله به برج های دو قلو در نیویورک توسط اعضای " القاعده " و تصمیم آمریکا و کشورهای ائتلاف برای حمله به افغانستان و سرنگونی حاکمیت طالبان، کشورهائی که تا آن زمان از طالبان حمایت می کردند حداقل در ظاهر حمایت هایشان را قطع کردند تا در مظان اتهام همکاری با طالبان و القاعده در حمله به برج های دو قلو قرار نگیرند .

بعد از سقوط طالبان از قدرت، از آنجائی که پاکستان، کشور افغانستان را عمق استراتژیک خود می داند حاضر نشد با دولت هائی که در افغانستان بر روی کار آمدند و روابط گرم و صمیمانه با آمریکا داشتند کنار بیاید چون می دانست با وجود چنین دولت هایی به اهداف خودش دست پیدا نخواهد کرد و در پی آن بود تا اسباب به قدرت رسیدن مجدد طالبان را درافغانستان فراهم کند و " ای . اس .آی " سازمان اطلاعات نظامی پاکستان روابطش را با طالبان حفظ کرد .

اکنون که طالبان موفق شدند بر سراسر افغانستان حاکم بشوند و در پی تشکیل دولتی تحت عنوان "امارات اسلامی افغانستان" هستند نگاه ها به این موضوع جلب شده که آیا در آینده امارات اسلامی افغانستان از ناحیه سایر کشورها به رسمیت شناخته خواهد شد و کشورهای بزرگ منطقه و فرامنطقه چه موضعی خواهند گرفت؟

طالبان به خوبی متوجه این موضوع هستند که شرایط داخلی افغانستان و روابط حاکم بر جهان در طول بیست سال اخیر تفاوت کرده واگر بخواهند با همان فرمان برانند جز این که خود را منزوی کنند نتیجه ای در بر نخواهد داشت و به این منظور‌، بعید نیست بخشی از نیروهای غیر طالبانی را در دولت آینده حتی برای مدتی شریک بکنند تا بتوانند در سایه چنین دولتی در سطح جهانی، وجاهت کسب کنند و به رسمیت شناخته شوند .

بعد از تشکیل چنین دولتی به نظر نگارنده پاکستان، اولین کشوری خواهد بود حکومت طالبان در افغانستان را به رسمیت بشناسد. روسیه و چین که قبلا و در ماه های اخیر با نمایندگان طالبان در مسکو و پکن دیدار و گفتگو داشتند بعد از این که تعهداتی از طالبان بگیرند مبنی بر این که طالبان در آینده در امور کشورشان دخالت نخواهد کرد و گروه هائی را در این کشورها تحریک نخواهند کرد برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان مشکلی نخواهند داشت. آمریکا هم که بعد از دیدار دوحه به طالبان مشروعیت بخشید؛ منتظر است تا اطمینان پیدا کند حکومت طالبان، مکان امن برای گروه های نظیر القاعده و داعش نخواهد شد. بعد از حمله به برج های دوقلو و قبل از حمله آمریکا به افغانستان، جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا از طالبان خواسته بود سران القاعده که در افغانستان ساکنند را تحویل بدهد و اگر طالبان تحویل می دادند احتمالا حمله ای انجام نمی گرفت و حکومت طالبان سقوط نمی کرد . کشورهای اروپائی و اتحادیه اروپا که موضوع رعایت حقوق بشر در افغانستان را مطرح میکنند اگر دولت طالبان، از ناحیه سایر کشورها و قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای به رسمیت شناخته شوند و طالبان، در باغ سبز روابط اقتصادی را به کشورهای اتحادیه اروپا نشان بدهند و اعلام کنند حقوق زنان و حقوق بشر را رعایت خواهند کرد کشورهای اروپائی هم برای به رسمیت شناختن گام بر خواهند داشت. ایران هم از یک سو نمی خواهد مرزهای شرقیش نا امن باشد و وارد درگیری با همسایه بشود و از دیگر سو، چندی قبل میزبان رهبران طالبان در تهران بود لذا از به رسمیت شناختن حکومت طالبان و ادامه روابط دیپلماتیک با کابل کوتاهی نخواهد کرد. طبعا قطر که برای مدت های مدید محل دیدار و مذاکرات طالبان با آمریکائی ها بود و روابط دوستانه با سران طالبان برقرار کرده حکومت طالبان را قانونی خواهد شناخت و ترکیه هم برای این که از قافله عقب نماند در پی برقراری ارتباط خواهد بود و طبیعی است عربستان و امارات که در دوران حاکمیت طالبان در گذشته ‌با طالبان روابط نزدیک بر قرار کرده بودند و از نظر فکری و اعتقادی به یکدیگر نزدیکند حکومت طالبان را به رسمیت خواهند شناخت.

کد مطلب: 154967