نه تنها خاورمیانه بلکه باید جهان عاری از سلاح هسته‌ای داشته باشیم

دکتر مصطفی کواکبیان رئیس شورای اجرایی بین المجالس مجلس شورای اسلامی‌ در یکصد و سی و هفتمین نشست ipu  در سنت‌پترزبورگ سخنرانی کرد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، متن کامل این سخنرانی به شرح زیر است :
آقای رئیس، خانم‌ها و آقایان، حضار محترم
تاریخ سلاح‌های هسته‌ای یادآور زشت‌ترین واقعه تاریخ و بزرگ‌ترین نسل کشی و سوء استفاده از دست آورد علمی‌ انسان است. بمباران هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی توسط آمریکا، فاجعه‌ای انسانی ابعاد بی‌سابقه‌ای به وجود آورد و امنیت بشری را با تهدیدی عظیم مواجه ساخت. از همین رو همه کشورها بایستی با همکاری یکدیگر از تکرار چنین فجایعی جلوگیری نمایند.
جمهوری اسلامی‌‌ایران در کنار بسیاری از ملل دیگر، همیشه یکی از طرفداران اصلی و حامیان جدی جهان عاری از سلاح هسته‌ای بوده و خواهد بود. ما به عنوان  یکی از قربانیان سلاح‌های کشتار جمعی و واقع شده در منطقه‌ای که برنامه هسته‌ای اسرائیل، ملل خاورمیانه را تهدید می‌‌کند. همواره از تحقق هدف نابودی کامل سلاح‌های هسته‌ای حمایت کرده‌ایم. چون از نظر ما تحقق آن، تنها تضمین قطعی و دائمی علیه استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای است.
ابتکار‌ایران برای‌ ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه در سال 1974 و فتوای رهبر معظم جمهوری اسلامی‌‌ایران در ممنوعیت سلاح‌های کشتار جمعی، به ویژه سلاح‌های هسته‌ای دیدگاه و مواضع ما را در‌این رابطه به روشنی نشان می‌‌دهد.
براساس ‌این مواضع اصولی،‌ ایران علی‌رغم اعتقاد راسخ به لزوم اتخاذ یک رهیافت جامع در‌این زمینه، از قطعنامه مجمع عمومی‌ سازمان ملل جهت برگزاری کنفرانس مذاکره یک سند الزام‌آور حقوقی برای ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای منتهی به امحای کامل آن، حمایت کرد و در طول برگزاری ‌این کنفرانس نیز، هیات ‌ایران به طور فعال، سازنده و مسوولانه در تهیه پیش نویس‌این معاهده کمک کرده و از هر تلاشی برای پیشرفت آن کوتاهی نکرد.
متاسفانه تاکنون تلاش‌های بین‌المللی برای برطرف ساختن تهدید بزرگ سلاح‌های هسته‌ای توفیقی نداشته است و عمده‌ترین عامل ‌این عدم موفقیت، دارندگان سلاح هسته‌ای می‌‌باشند که هیچ اقدام جدی در اجرای تعهدات خلع سلاح هسته‌ای خود صورت نداده‌اند. کشورهای هسته‌ای با بی‌اعتنایی به مطالبه جهانی، به مدرن‌سازی و ارتقای کیفی زرادخانه‌های سلاح‌های هسته‌ای خود ادامه می‌‌دهند و با ساخت کلاهک‌های هسته‌ای جدید درصدد توسعه انواع پیشرفته‌تری از‌این تسلیحات با قدرت تخریبی بیشتر می‌‌باشند.
این در حالی است که کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای براساس ماده 6 ان پی تی تعهد بین‌المللی داده‌اند که درخصوص اقدامات موثر برای خلع سلاح هسته‌ای با حسن نیت مذاکرات لازم را انجام دهند.
ولی  عدم مشارکت آنها در کنفرانس مذاکره معاهده سند الزام آور حقوقی ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای، نشانگر عدم پایبندی آنها به تعهدات ماده 6 ان پی تی است.
در واقع مذاکره و تدوین ‌این معاهده بیانگر نارضایتی عمیق و گسترده جامعه بین‌المللی و به عنوان یک اعتراض دسته جمعی ازسوی تعداد زیادی از کشورهای غیرهسته‌ای نسبت به وضعیت تبعیض‌آمیز حاکم و عدم اجرای تعهدات کشورهای هسته‌ای در مورد الزامات خلع سلاحی آنها است. زیرا کشورهای دارنده سلاح هسته‌‌ای عضو ان پی تی، داشتن سلاح هسته‌ای و استفاده یا تهدید به استفاده از آن را حق قانونی خود می‌ دانند و با هر گونه تلاش و حرکتی برای ممنوعیت عام و غیر تبعیض‌آمیز سلاح هسته‌ای یا خلع سلاح هسته‌ای مخالف هستند و به همین دلیل از حضور در‌این مذاکرات سر باز زدند.
تصویب‌این معاهده، تحول بین‌المللی بسیار مهمی‌ محسوب می‌‌شود، زیرا‌ این معاهده نتیجه فرآیندی است که طی آن اکثریت کشورهای غیر هسته‌ای تصمیم‌ گرفته‌اند به ساز و کاری که قدرت‌های بزرگ هسته‌ای طی نیم قرن اخیر با هدف حفظ منافع و تسلیحات هسته‌ای شان در سطح بین‌المللی تعریف و پیاده کرده بودند، نه بگویند و هنجارسازی در مورد ممنوعیت سلاح هسته‌ای و استفاده از چنین تسلیحاتی را خود به دست بگیرند.
البته درک ما از متن معاهده تدون شده‌این است که در تهیه‌این متن به منظور تشویق دارندگان سلاح هسته‌ای برای پیوستن به‌این معاهده رویکردی انعطاف پذیر اتخاذ شده است. لذا امیدواریم که‌این نیت خیر با واکنش مثبت دارندگان سلاح‌های هسته‌ای مواجه شود و در اولین زمان مناسب با‌این تصمیم جمعی همراه شوند.
اگر چه‌این معاهده گام‌ مهمی‌ در جهت خلع سلاح هسته‌ای به شمار می‌‌رود ولی هدف اصلی جمهوری اسلامی‌‌ایران، انعقاد یک کنوانسیون جامع و همه جانبه در مورد خلع سلاح هسته‌ای است که برای دستیابی به‌این هدف، معاهده ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای می‌ تواند نیروی محرکه‌ای برای تحقق آن باشد.
بر‌این اساس همانگونه که در سال 2013 در اولین نشست عالی رتبه مجمع عمومی‌ در خصوص  خلع سلاح قویا مورد حمایت عمومی‌ قرار گرفت و در قطعنامه‌های 32/68، 58/69، 34/70 و 71/71، تاکید شده است. آغاز فوری مذاکرات تدوین یک کنوانسیون جامع در مورد سلاح‌های هسته‌ای با هدف امحای کامل‌اینگونه سلاح‌ها بایستی در دستور کار قرار گیرد. لذا اجلاس عالی رتبه خلع سلاح در سال 2018 (براساس قطعنامه 32/68) فرصت با ارزشی برای اتخاذ تصمیمات لازم برای چگونگی رسیدن به‌این کنوانسیون جامع خواهد بود.
در خاتمه مجددا بر تداوم حمایت جمهوری اسلامی ‌‌ایران از انهدام کامل سلاح‌های هسته‌ای تاکید می‌‌‌گردد. ما به همکاری با همه ملت‌ها در‌این خصوص ادامه خواهیم داد.‌این یک مسوولیت جمعی است و ما صادقانه برای تحقق آن آماده‌ایم.
آری باور راهبردی و اعتقادی ما‌این است که داشتن سلاح هسته‌ای حرام است و نه تنها خاورمیانه بلکه باید جهان عاری از سلاح‌ هسته‌ای داشته باشیم.