از شایعه توافق نهایی ایران و آمریکا تا تکذیب خانم سخنگوی دستگاه دیپلماسی

ساعات پایانی روز جمعه، خبر فوری خبرگزاری آسوشیتدپرس درباره نزدیک شدن ایران و آمریکا به توافق نهایی هسته‌ای، در مدت زمان کوتاهی در خبرگزاری ها و سایت های داخلی و خارجی و همچنین شبکه های اجتماعی انعکاس یافت؛ خبری که سحرگاه روز شنبه نخست از سوی یک مقام آگاه وزارت خارجه و سپس شخص سخنگوی وزارت خارجه تکذب و جوسازی خوانده شد.

آسوشیتدپرس در این باره نوشت: ایران و آمریکا برای نخستین بار به فرمولی مشترک رسیدند که بر اساس آن واشنگتن می‌تواند به کاهش توانایی ایران برای ساخت بمب اتم امیدوار باشد و بر اساس آن تهران متعهد خواهد شد تا بخش های زیادی از مواد مورد نیاز برای ساخت این سلاح را به روسیه منتقل کند.

این اظهارات را ۲ مقام دیپلماتیک نزدیک به مذاکرات هسته ای ایران و ۱+۵ در گفت وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس عنوان کردند، دیپلمات‌هایی که خواستند نامشان فاش نشود.

این دو دیپلمات در ادامه به عنوان نشانه‌ایی از پیشرفت عنوان کردند که برای نخستین بار در مذاکراتی که در ماه دسامبر میان ایران و گروه ۱+۵ برگزار شد، طرفین به چارچوبی برای رسیدن به توافق نهایی رسیدند و این در حالی است که اختلاف رویکردها همچنان باقی مانده است.

در حالی که ایران و گروه ۱+۵ سوم آذرماه گذشته و در آستانه ضرب الاجل مذاکرات برای رسیدن به توافق نهایی به سر می‌بردند، تصمیم گرفتند برای بار دوم برنامه اقدام مشترک را تمدید کنند و مذاکرات را برای هفت ماه و هفت روز دیگر تمدید کنند.

تصمیم به تمدید مجدد مذاکرات اما به دلیل ادامه شکاف های باقی مانده بر سر ۲ موضوع اصلی، توان غنی سازی ایران و سازوکار برداشته شدن تحریم‌های غرب علیه ایران، اتخاذ شد؛ موضوعی که این دو دیپلمات در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس به آن اشاره کرده و گفتند که اختلافات همچنان بر دور آینده مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ که قرار است در ۱۵ ژانویه در ژنو برگزار شود سایه افکنده است.

آسوشتدپرس در ادامه می نویسد: با وجود این اختلافات اما توافق بر سر یک لیست کار پیشتر برای دو طرف سخت و مشکل بود، آن هم به دلیل شکاف های موجود میان و طرف.

این خبرگزاری همچنین می نویسد: اصلی ترین چالش میان ایران و غرب بر سر غنی سازی اورانیوم است که سوخت راکتور و هسته‌های فسیلی سلاح های اتمی را تشکیل می دهند، موضوعی که مورد نگرانی غرب است و بارها هرگونه انحراف در برنامه هسته ای ایران از سوی تهران رد شده است.

در پایان این دو دیپلمات عنوان می کنند که ایران و غرب با وجود توافق بر سر انتقال اورانیوم غنی شده ایران به روسیه اما بر سر مقدار توافقی برای انتقال در حال مذاکره هستند.

کمتر از ۶ ساعت پس از انتشار این خبر فوری بر روی خبرگزاری آسوشیتدپرس و سپس دیگر رسانه های داخلی و خارجی اما یک مقام آگاه ایرانی این خبر را تکذیب و آن را جو سازی خبرگزاری آسوشیتدپرس عنوان کرد؛ با آغاز روز کاری در ایران، این مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران بود که به این خبر واکنش نشان داد و ضمن تکذیب آن، انتشار این خبر را مغرضانه خواند.

درصد غنی سازی در ایران و برداشته شدن تحریم های غرب علیه تهران همچنان دو موضوع مورد بحث در مذاکرات هسته ای و حل آن، لازمه دستیابی به توافق نهایی و جامع است؛ واشنگتن بر این باور است که ایران باید روزانه ۴ هزار و ۵۰۰ سانترفیوژ و یا کمتر و یا جایگزینی آن با مدل های پیشرفته، برای غنی سازی در اختیار داشته باشد. این در حالی است که ایران برای کاهش تنها ۲۰ درصد از تعداد سانترفیوژهای خود و یا حداکثر ۸ هزار ماشین ابراز آمادگی کرده است.

دو موضوع دیگری که تاکنون حل نشده است، سایت غنی سازی زیرزمینی فردو و تاسیسات راکتور هسته ای اراک است که در حال ساخت است. آمریکا و ۵ متحد دیگرش در مذاکرات هسته ای خواستار تغییر اهداف سایت فردو به یک سایت با کاربری غیر غنی سازی و همچنین تغییر مدل و کاربری اراک برای تولید پلوتونیوم مورد نیاز هستند.

موضوع انتقال اورانیوم غنی شده ایران به روسیه، موضوع تازه‌ای نیست و پیشتر هم در حاشیه مذاکرات هسته ای مطرح شده بود، موضوعی که با خبر توافق تهران و مسکو برای ساخت چند نیروگاه دیگر هسته ای در ایران جدی تر شد؛ اما بارها از سوی مقامات ایران رد شد؛ با این حال انتشار اخباری از متن مذاکرات هسته ای و توافق میان ایران و غرب بر سر اختلافات، پیشتر هم از سوی رسانه های غربی مطرح شده بود، اما گذشت زمان و ادامه مذاکرات هسته ای نشان داد که این اخبار چیزی جز جوسازی نیست که با اهداف مغرضانه منتشر می شود.
منبع:نامه نیوز