صبح تاریخ‌ساز ژنو در هتل کوبرگ وین تکرار می‌شود؟

یکشنبه گذشته، مردم آلمان و اروپا بیست و پنجمین سالگرد فروپاشی دیوار برلین و پایان جنگ سرد را جشن گرفتند، دیواری که فرو ریخت و مقدمات فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و متحد شدن بیش از پیش آلمان و اروپا را فراهم کرد. مردم در اروپا و دیگر بخش های جهان در حالی این واقعه را جشن گرفتند که وزرای خارجه ایران و آمریکا در پایتخت عمان آخرین گام های دیپلماسی هسته ای را برای فروپاشی بیش از ۱۲ سال مناقشه بر سر پرونده هسته ای ایران را آغاز کردند و تصمیم گیری نهایی را به آخرین روزهای باقی مانده تا سوم آذر محول کردند.

هیئت های مذاکره کننده هسته‌ای ایران به همراه گروه ۱+۵ (آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلیس، چین و آلمان) از امروز سه شنبه تا سوم آذر (۲۴ نوامبر) فرصت دارند تا در یکسالگی امضای برنامه اقدام مشترک در ژنو سوئیس، توافق جامع و نهایی برای پایان دادن به بحران هسته ای را رقم بزنند.

۳ روز نشستِ فشرده هسته ای، هفته گذشته در هتل بوستانِ مسقط، پایتخت عمان با سکوت و ادامه گمانه‌زنی های داخلی و خارجی به پایان رسید تا هتل کوبرگ در وین اتریش، در آخرین ماه از پاییز بار دیگر برای امضای یک توافق تاریخی مهیا شود.

هرچند نشست عمان با سکوت و بدون درز هیچ اخباری از جزئیات مذاکرات به پایان رسید اما گمانه زنی محافل سیاسی و رسانه ای همچنان، موضوع لغو تحریم ها و توان و ظرفیت غنی سازی ایران را اصلی ترین موضوع مورد مذاکره میان مقامات مذاکره کننده ایران و غرب می‌خوانند.

با این حال، رایزنی های فشرده ای برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات هسته ای که از یک سال گذشته و همزمان با روی کار آمدن دولت جدید در ایران و ماموریت وزرای خارجه ایران و آمریکا برای به نتیجه رساندن پرونده مذاکرات هسته ای ایران، در روزها و هفته های اخیر تشدید شده است. مهرماه سال گذشته و همزمان با برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد که برای نخستین بار با حضور حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران همراه بود، روسای جمهوری ایران و آمریکا در تماس تلفنی تاریخی و نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی متعهد به آغاز دور جدیدی از تلاش ها برای حل و فصل پرونده هسته ای ایران شدند.

از ژنو تا وین؛ صبحِ تاریخ ساز در کوبرگ تکرار می‌شود؟

ژنوِ سویس سال گذشته در چنین روزهایی میزبان سومین دور از مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ بود؛ نشستی که پس از کارشکنی فرانسه در دور پیش از آن در آستانه توافق هسته ای، توانست تاریخ ساز شود و در نهایت با امضای برنامه اقدام مشترک برای نخستین بار ایران و غرب پس از ۱۲ سال مناقشه بر سر یک متن مشترک برای هموار شدن مسیر توافق نهایی به توافق رسیدند و در صبح سوم آذر ماه سال ۹۲، ۶ وزیر خارجه ایران و جهان به همراه کاترین اشتون در مقابل دوربین های رسانه های جهان دست یکدیگر را فشردند و لبخند زدند.

بر اساس توافق ژنو، ایران بیش از ۴ هزار دلار از دارایی های مسدود شده خود در موسسات و بانک های خارجی را در چند قسط دریافت و در مقابل محدودیت هایی را بر فعالیت های هسته ای خود پذیرفت. همزمان با اجرای این توافق از بهمن ماه گذشته، ۶ دور مذاکرات هسته ای در وین، پایتخت اتریش برای رسیدن به توافق نهایی هم برگزار شد که در نهایت و در مرداد ماه گذشته، ایران و ۱+۵ با ادامه مذاکرات و تمدید برنامه اقدام مشترک به مدت ۳ ماه دیگر و تا تاریخ ۲۴ نوامبر توافق کردند.

از تابستان گذشته تاکنون اما بار دیگر هیئت های مذاکره کننده ایران و غرب بار دیگر در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و وین نشست های مشترکی برگزار کردند تا هفته گذشته، مسقط، پایتخت عمان این میانجی دیرینه منطقه به صدر اخبار رسانه های جهان برود و محمد جواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا طی ۲ روز مذاکرات دوجانبه آخرین تلاش های دیپلماتیک برای دستیابی به یک راه حل مشترک و نزدیک کردن اختلاف نظرات را برگزار کردند.

با این حال مذاکرات عمان بدون اعلام نتیجه مشخصی به پایان رسید تا بار دیگر اتریش، به مقصد نهایی پیش از پایان ضرب الاجل نهایی تبدیل شود و هتل کوبورگ برای میزبانی هیئت های ایرانی و غربی مهیا شود.

شرایط داخلی در ایران از یک سو و پیشدستی جمهوری خواهان مخالف کاخ سفید در واشنگتن برای تحت فشار قرار دادن دولت اوباما برای مقابله با ایران، بیانگر آن است که ایران و گروه ۱+۵ فرصت زیادی برای عبور از مرحله اختلافات و نزدیک کرده راه حل ها ندارند و تا سوم آذرماه، اراده و تمایل جدی خود برای پایان دادن به بیش از یک دهه بحران غیر ضرروی هسته ای را به نمایش بگذرانند تا شایدمردم ایران و جهان نخست شاهد فروپاشی دیوار مناقشات هسته ای میان ایران و غرب و سپس دیوار بی اعتمادی میان تهران و واشنگتن باشند.
منبع:نامه نیوز