ترافیک سفرهای آمانو به ایران در عمر یک ساله دولت روحانی

در حالی که ایران و گروه ۱+۵ در پایان تیر ماه گذشته «برنامه اقدام مشترک» را به مدت چهار ماه دیگر تمدید کردند، «یوکیا آمانو» دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی شب گذشته وارد تهران شد تا همکاری‌های مشرک تهران و آژانس در چارجوب «برنامه چارچوبی برای همکاری» و همچنین نظارت آژانس بر اجرای توافق ژنو مورد بررسی قرار بگیرد.

همکاری‌های مشترک ایران و آژانس تاکنون و با گذشت یک سال از روی کار آمدن دولت حسن روحانی به موازات مذاکرات هسته ای شاهد روند رو به گسترشی بوده به گونه ای که تغییر لحن گزارش‌هایی که آژانس انرژی اتمی طی چندماه اخیر در خصوص برنامه هسته‌ای ایران صادر کرده ملموس و با ادوار پیش از آن متفاوت بوده است. تاکنون ۲ گزارش در همین رابطه منتشر شده است که در هر دو گزارش، آژانس بین المللی انرژی اتمی به وضوح گام های عملی تهران در عمل به تعهدات خود در قبال آژانس و برنامه اقدام مشترک را تایید کرده است.

یوکیا آمانو بر همین اساس، آبان ماه گذشته، تنها چند ماه پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی و پس از برگزاری سه جلسه نشست هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ به تهران سفر کرد. این سفر در حالی صورت گرفت که پیشرفت‌‌های چشمگیری در روند مذاکرات هسته‌ای میان ایران و غرب رخ داده بود و کمتر از یک ماه پس از آن طرح برنامه مشترک به امضا رسید. یوکیا آمانو آخرین بار خرداد ماه ۱۳۹۱ و یک روز قبل از برگزاری مذاکرات ایران و ۱+۵ در بغداد (سوم خرداد ۱۳۹۱) در دولت محمود احمدی نژاد برای دیدار با مفامات کشورمان به تهران آمده بود.

در نخستین سفر آمانو به ایران در دولت جدید، تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر اجرای ۷ گام مشترک به توافق رسیدند که ایران متعهد شد تا پایان سوم شهریور ماه سال جاری، آنها را اجرایی کند، توافقی که شامل موارد زیر بوده است: ۱) تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مطرح شده در خصوص مبادرت به انفجارات قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران.۲) ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت‌گرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با ترابرد نوترون و مدلسازی‌ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آن‌ها در مواد فشرده. ۳) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگی‌های لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ. ۴) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره‌سازی. ۵) جمع‌بندی رهیافت پادمانی در مورد راکتور IR-۴۰

این توافق سال گذشته با اجرای ۷ ماده آغاز شد و در اردیبهشت ماه گذشته و بر سر اجرای ۵ گام دیگر ادامه یافت، تا رایزنی های دو طرف بر سر ادامه همکاری‌های دوجانبه ادامه داشته باشد. از سوی دیگر، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در بررسی پای‌بندی ایران به تعهداتش در توافق اولیه ژنو نقشی اساسی دارد برای نظارت بر اجرای برنامه اقدام مشترک از سوی ایران ۵۰۵ میلیون یورو درخواست تامین هزینه کرده بود، تاجایی که اکنون و برای تمدید چهار ماهه دیگر این طرح یز آژانس درخواست ۱ میلیون یوروی دیگر کرده است.

از سویی دیگر بازرسان آژانس روزانه به تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران در نطنز و فردو دسترسی دارند که این زمان در گذشته هفته‌ای یک بار بود. آژانس همچنین گزارشاتی را به صورت ماهانه در مورد چگونگی پای‌بندی ایران به تعهداتش به کشورهای عضو ارائه می‌کند. از سوی دیگر، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ژانویه گذشته گفت که به دلیل دستیابی ایران و ۱+۵ تعداد افرادی که با پرونده ایران کار می‌کنند دو برابر می‌کند.

آمانو که در دومین دیدار خود از تهران طی یک سال گذشته شب گذشته وارد تهران شد، قرار است امروز (یکشنبه) با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران و «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز دیدار و گفت‌وگو کند؛ این درحالیست که ایران و آژانس درباره ادامه همکاری های مشترک که درباره ۵ اقدام عملی دیگر که قرار است تا ۲۵ اوت (سوم شهریور ماه) اجرا شود، نیز در نشست اردیبهشت ماه گذشته توافق کردند.

در همین راستا نجفی، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره سفر آمانو به تهران، گفت: آقای آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در رابطه با ادامه همکاری های بین ایران و آژانس در قالب «چارچوبی برای همکاری» که سال گذشته امضا شد به ایران سفر می کند. نجفی در ادامه افزود: در سفر قبلی با توجه به فرصت کم امکان ملاقات مدیرکل با ریاست محترم جمهوری فراهم نشد و در این سفر ملاقات جناب آقای روحانی با آمانو برای روز یکشنبه تنظیم شده است تا گفتگویی در بالاترین سطح بین ایران و آژانس بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید صورت پذیرد.

نماینده ایران در آژانس همچنین تاکید کرد که در این سفر همچنین انتظارات جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطوح به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتقل خواهد شد.

منبع:نامه نیوز