پس از انقلاب یک فریم از فیلم‌هایم سانسور نشد

ناصر تقوایی کارگردان صاحب سبک سینمای ایران با بیان این مطلب در مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره سینما حقیقت که سه شنبه شب ۲۵ آذر با حضور مدیران و اهالی سینما و مستندسازان جوان در تالار وحدت برگزار شد، گفت: اگر بخواهم صمیمانه با شما سخن بگویم اینگونه می‌گویم که در تمام دوران سینما هیچ مانعی بر سر راهم وجود نداشته است. گرفتاری‌های من در طول مدیریت‌های متفاوت مربوط به فیلمنامه بوده وگرنه پس از انقلاب حتی یک فریم از فیلم‌های من تا به حال سانسور نشده است.

ایرادهایی که توسط ممیزان اختراع می شود

وی افزود: من در هیچ کاری، حرفه ای نشدم و نمی شوم و نخواهم شد چون اگر نتوانستم فیلم بسازم قطعا عکس می گیرم. اگر نشد عکاسی کنم فیلمنامه می نویسم، اگر نشد فیلمنامه بنویسم قطعا تدریس می کنم. چراکه فکر می کنم بین هیچ یک از این هنرها تفاوت وجود ندارد و ارزش هنری یک فریم عکاسی برای من کمتر از فیلمسازی نیست. من همه این سال‌ها هرگز بیکار نبوده ام و همواره می نوشتم.

کارگردان فیلم سینمایی "ناخدا خورشید" با اشاره به دلایل منتشر نشدن کتاب‌هایش گفت: در طول تمام سال‌های زندگی خود کتاب بسیار نوشته ام اما اگر این آثار مکتوب منتشر نمی شود مشکل از من نیست بلکه مشکل از شرایط نشر است. ممیزان کتاب و نشر با نگاه بدبینانه به آثار نگاه می کنند و اصولا حرفه این دست از افراد بدگمانی است و حتی اگر ایرادی در متون پیدا نکنند آن ایرادها را اختراع می کنند. من با هرگونه دخل و تصرف در آثارم مخالف هستم و به همین دلیل کتاب‌هایم منتشر نشده است. البته نکته جالب توجه این است که حتی یک فریم از فیلم هایی که پس از انقلاب ساخته ام دچار ممیزی نشده است اما آثار نوشتاری ام همواره گرفتار ممیزی بوده است. به عنوان نمونه فیلمنامه "کاغذ بی خط" ۱۸ سال گرفتار ممیزی بود و بعد از مبارزه بسیار با حذف برخی از بخش ها بعد از سالها موفق به ساخت این فیلم شدم.

تقوایی افزود: سختگیری به هنرمندان در شرایطی صورت می گیرد که تعداد علاقمندان به سینما روز به روز افزایش پیدا می کند و خوشبختانه شاهد حضور جوانان با لیاقت در این عرصه هستیم. نکته مهم در این علاقمندی این است که جوانان به کار در حرفه های فنی سینما علاقه مند شده اند و مانند گذشته این علاقه مندی تنها به حوزه بازیگری معطوف نمی شود. اما آیا در قبال این علاقه مندی، مسئولان فکری به حال کشف استعدادهای جوان کرده اند. من به سهم خودم تلاش کردم در طول تمام این سالها از این جوانان علاقمند و با استعداد در عرصه سینما حمایت کنم.

در طول این سال ها فقط سیاهی لشگر تحویل سینما دادیم

این فیلمساز سینمای ایران با اشاره به ساخت فیلم با بودجه های دولتی گفت: بسیاری از فیلمسازان گمان می کنند که تنها با حمایت و پشتیبانی دولت است که می توان فیلم ساخت. به اعتقاد من چنین نیست بلکه سرمایه هر فیلمی توانایی فیلمساز است. من فیلمسازی می شناسم که هفت اثر سینمایی با سرمایه دولت ساخته اما هیچ یک از آنها ارزش هنری نداشته اند و تنها پول این جوانان است که دور ریخته شده است. در طول همه این سالها سیاه لشکر در عرصه فیلمسازی تحویل جامعه هنری و مردم داده ایم.

تقوایی با اشاره به این مطلب که بخشی از مشکلات در عرصه سینما در یک دهه اخیر پایین بودن تکنیک فیلمسازی است گفت: متاسفانه علاوه بر محتوا مباحث فنی سینما هم افت کرده است و در این میان تلویزیون کاری با سلیقه مخاطب کرده که ذائقه او را به نازل ترین شکل ممکن پایین آورده است.

وی در ادامه افزود: هنر تصویر هم در سینما و هم تلوزیون هنر گرانبهایی است که از گذشتگان به ارث رسیده است اما متاسفانه در نگهداری از این میراث به معنای واقعی هیچ تلاشی صورت نگرفته است. من سینمای خودمان را با سینمای عراق، هند و افغانستان مقایسه نمی کنم بلکه سینمای ایران و استعدادهای درخشان آن را با پیشرفته ترین کشورهای دنیا مقایسه می کنم. جوانان سینمای ایران بهترین سرمایه های فرهنگی و هنری ما هستند که باید قدر آنها را دانست.

سالهاست که فیلم نمی بینم

کارگردان فیلم "کاغذ بی خط" در ادامه با اشاره به سرنوشت فیلم های قدیمی در آرشیو سینما گفت: ما بعد از تولید با فیلم‌های خودمان چه می‌کنیم؟ سال‌ها است که نه تنها فیلم نمی‌سازم، فیلم هم نمی‌بینم، گاهی شرم می‌کنم که فیلم‌های خودم را ببینم، بخشی از فیلم‌های ما مربوط به بخش خصوصی است، اما جایی برای نگهداری از آن‌ها نیست، تمام فیلم‌ها گرفتار این مرحله شوم هستند.

وی در ادامه متذکر شد: عدم وجود کیفیت در فیلم ها، نبود فضای مناسب برای نگه داشتن این گنجینه های سینمایی یکی از مشکلات امروز سینمای ماست. من اصلا نمی دانم بسیاری از نگاتیوهای فیلم هایی که ساخته ام کجاست و چه سرنوشتی پیدا کرده است؟ فیلم های ارزشمند سینمای ایران یکبار مصرف نیستند که سرنوشت آنها مشخص نباشد. پولی که در هالیوود از فروش آثار صامت به دست می آید پر درآمدتر از دیگر آثار سینمایی اش است. یک فیلم سرمایه در گردش محسوب می شود که باید قدر این گردش سرمایه را دانست چون این سرمایه تنها پول نیست بلکه گردش اندیشه هم هست.

تقوایی بیان کرد: حضور حجت الله ایوبی در سینما نشاط را به اهالی سینما و جوانان برگرداند و من امیدوارم این سلیقه خوب ادامه پیدا کند.

کارگردان پیشکسوت سینمای ایران در خاتمه صحبت‌هایش با اشاره به اینکه سیدحسن بنی‌هاشمی جزو نسل اول فیلمسازان جنوب است گفت: او جزو نسل اول فیلمسازان جنوب ما است و چیزهای ظریفی در فیلم‌های خودش لحاظ کرده اما امروز دچار بیماری بینایی شده و شاید این پایان کار یک فیلمساز باشد، یاد او و جایش خالی است.