پیش از این عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در مراسم بزرگداشت نوروز ۱۴۰۴ که شامگاه شنبه ۱۶ فروردین با حضور سفرا و روسای نمایندگیهای دیپلماتیک مقیم تهران و همسران آنها برگزار شد، با اشاره به رویکرد مسوولانه و مدبرانه جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات بینالمللی، درخصوص محتوای نامه ایران به آمریکا تصریح کرد: پاسخ ایران به نامه رئیسجمهور آمریکا متناسب با محتوا و لحن نامه وی داده شده و در عین حال فرصت استفاده از دیپلماسی نیز حفظ شده است.
عراقچی تصریح کرد: علیالاصول، مذاکره مستقیم با طرفی که مدام تهدید به توسل به زور بر خلاف منشور ملل متحد میکند و مواضع متناقضی توسط مقامهای مختلف آن بیان میشود، بیمعنا خواهد بود، اما ما همچنان به دیپلماسی پایبند بوده و حاضریم مسیر مذاکره غیرمستقیم را بیازماییم.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، عراقچی در این مراسم تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در عین پایبندی به مسیر دیپلماسی و گفتوگو جهت رفع سوءتفاهمها و حل اختلافات، خود را برای همه پیشامدهای محتمل یا ممکن آماده نگاه میدارد و همانطور که در دیپلماسی و مذاکره جدیت دارد، در دفاع از منافع و حاکمیت ملی خود نیز قاطع و جدی خواهد بود.
به گزارش میزان، وزیر امور خارجه ضمن یادآوری ماهیت کاملا صلحآمیز برنامه هستهای ایران اظهار کرد: ایران قبلا در قالب برجام مجموعه تدابیر داوطلبانهای را برای اطمینانبخشی در مورد ماهیت برنامه هستهای خود اتخاذ کرد، اما این آمریکا بود که بهصورت یکجانبه از آن توافق خارج شد؛ اکنون ما با برخورداری از آن تجربه، حاضریم بر اساس منطق اعتمادسازی به ازای رفع تحریمهای ظالمانه علیه ایران، گفتوگو در مورد برنامه هستهای خود و رفع تحریمها را پی بگیریم.
درهمین راستا روز گذشته خبرگزاری رویترز از قول یک مقام ایرانی خبر داد که اگرچه ایران درخواست رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برای مذاکرات مستقیم را رد کرده، اما تمایل دارد مذاکرات غیرمستقیم از طریق عمان – که مدتهاست کانالی برای تبادل پیام میان دو کشور رقیب بوده – ادامه یابد. به گزارش انتخاب این مقام که نخواست نامش فاش شود، افزود: مذاکرات غیرمستقیم فرصتی برای ارزیابی میزان جدیت واشنگتن درباره راهحل سیاسی با ایران فراهم میکند. گرچه این مسیر ممکن است دشوار باشد، اما در صورتی که پیامهای آمریکا از آن حمایت کند، چنین مذاکراتی میتواند بهزودی آغاز شود.
نامه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا روز ۲۲اسفند در سفر انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی به تهران به مقامات ایران تحویل داده شد. ترامپ، روز ۱۷اسفند ماه سال گذشته در گفتوگو با شبکه خبری فاکس بیزینس اعلام کرده بود که به رهبر ایران نامه نوشته و خواستار مذاکره شده است. نامهای که در نهایت در سفر یک مقام ارشد امارات به صورت رسمی به ایران تقدیم شد. در ادامه عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران اعلام کرد که پاسخ رسمی ایران به نامه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز چهارشنبه ۶ فروردین بهطور مقتضی و از طریق عمان ارسال شده است. او همچنین گفت که در این پاسخ رسمی، دیدگاههای ما درباره وضعیت کنونی و محتوای نامه آقای ترامپ بهطور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.
در ادامه روز ۱۰فروردین، مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ارسال پاسخ ایران به نامه ترامپ را تایید کرد و در خصوص جزئیات پاسخ ایران به نامه رئیسجمهور آمریکا گفت: پاسخ مقام معظم رهبری در رابطه با نامهای که ترامپ فرستاده است از طریق وزیر خارجه به عمان ارسال شده و به دست رابط آمریکایی رسیده است. او با اشاره به جزئیات این نامه تاکید کرد که در این نامه مذاکره بهطور مستقیم رد شده، اما مقام معظم رهبری تاکید کردهاند که مذاکره غیرمستقیم همچنان میتواند ادامه داشته باشد.
در این میان روز گذشته رئیس ستادکل نیروهای مسلح جزئیات بیشتری از محتوای پاسخ ایران به نامه اخیر رئیسجمهور آمریکا را در جمع فرماندهان، مدیران و کارکنان ستاد کل نیروهای مسلح و قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا، بیان کرد. به گزارش فارس، سرلشکر پاسدار محمد باقری گفت: اخیرا رئیس دولت آمریکا نامهای برای مقام معظم رهبری نوشت و پاسخ درخور خودش را هم با لحاظ تدابیر و اوامر ایشان دریافت کرد. تدابیر ایشان بر این مبنا بود که ما آغازگر جنگ نیستیم؛ هرگونه تهدید را با تمام قوا پاسخ خواهیم داد؛ به دنبال آرامش در منطقه هستیم.
به گزارش مهر، خبرآنلاین و جماران، وی درخصوص بخش دیگری از جزئیات پاسخ مقام معظم رهبری به ترامپ افزود: در این نامه تاکید شده است که در مساله هستهای به دنبال سلاح هستهای نیستیم و نیازهای ملت خودمان را در هستهای دنبال میکنیم. مذاکره مستقیم نخواهیم کرد، اما مذاکره غیرمستقیم ایرادی ندارد، چراکه ایران راه را نمیبندد و راه مذاکره غیرمستقیم را باز میگذارد تا اگر صادقانه حرکت کنید بشود مذاکره کرد. شما بدقولترین و بدعهدترین طرف در مذاکرات گذشته بودید و بنابراین هیچ اعتمادی به شما وجود ندارد. این پاسخ معقول و بسیار حکیمانه به این جهت است که هم مردم کشور ما و هم مردم جهان بدانند که راهبرد جمهوری اسلامی ایران، دفاع از منافع خودش و پیشرفت و حرکت به سمت افقهای ترسیم شده است. جمهوری اسلامی ایران جنگطلب نیست، اما قلدری و زورگویی را نمیپذیرد و در مقابل آن ایستادگی خواهد کرد.
سرلشکر باقری روز ۱۵فروردین نیز با لباس غیرنظامی در پیامی از تختجمشید خطاب به مردم ایران برصلح و آرامش و رابطه دوستی با سایر ملل تاکید کرده بود. پیامی که بسیاری آن را همزمان با احتمال آغاز مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا نمادین و معنادار توصیف کردند.
طی یک ماه گذشته مقامات ارشد ایران بارها در سخنانشان بر مذاکره غیرمستقیم با آمریکا برای حل مشکلات تاکید کردهاند. ازجمله کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران و مشاور رهبر ایران در امور بینالملل که روز ۷فروردین در گفتوگویی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همه راهها را نبسته است، بلکه آماده مذاکره غیرمستقیم جهت ارزیابی طرف مقابل، اعلام شرایط خود و اتخاذ تصمیم مقتضی است. او پیشتر ۱۲تیرماه سال گذشته نیز اعلام کرده بود که «تهران آماده مذاکره غیرمستقیم با ایالاتمتحده در مورد برنامه هستهای خود در دولت جدید است.»
روز گذشته نیز علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب در گفتوگویی تصویری اعلام کرد: ما دنبال طراحی روابط خوب با دیگر کشورها هستیم. در منطقه به دنبال این نیستیم که فقط ما قدرتمند باشیم، میخواهیم کل منطقه قدرتمند باشد. بنابراین گفتوگوهای ما حول موضوعات مختلف باید شکل بگیرد چه در شرق و چه در غرب. به گزارش خبرآنلاین، مشاور رهبری در ادامه تاکید کرد: مساله هستهای را هم باید حتما حل کرد. این مساله راهحل دارد و به نظرم میتوان از راه گفتوگو این موضوع را حل کرد.
علی لاریجانی با تاکید بر اینکه عالم سیاست بدون راهحل نیست، گفت: امیدواریم دولت آقای پزشکیان از فعال شدن اسنپبک جلوگیری کند. البته من جای آنها نیستم، اما باید تلاش کنند که بشود. لاریجانی، روز ۱۳فروردین هم در شبکه ایکس با بیان اینکه ترامپ فرد با استعدادی است که توانسته در تجارت خود اینقدر پولدار شود، نوشت: آمریکا میتواند منافع اقتصادی با ایران تعریف کند. وی افزود: ترامپ میگوید صلحطلب هستم، پس نباید از تهدید و جنگ سخن بگوید. لاریجانی تاکید کرد: حمله به ایران بدون تبعات نیست و فرماندهان نظامی با تجربهای داریم.
درهمین حال روز گذشته حمیدرضا حاجیبابایی، نایبرئیس مجلس تاکید کرد: انجام مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا یک تصمیم در برابر قلدریهای این کشور است از طرفی دیگر در شرایط فعلی ما تنها آمادهایم که در موضوع هستهای مذاکره کنیم و سایر مباحث برای ما موضوعیت ندارد. اشاره حاجیبابایی به محتوای نامه ترامپ به ایران است. به گزارش تابناک بنا برسخنان اخیر حسن کاظمی قمی، سفیر سابق ایران در عراق و افغانستان که روز ۱۲فروردین ماه در برنامه تلویزیونی افق حضور یافت ترامپ در نامه خود تصریح کرده است که مساله آمریکا «فقط توقف برنامه هستهای نیست» و خواستار «خلع سلاح مقاومت نیابتی» شده است.
اما تاکید ایران بر مذاکره غیرمستقیم با آمریکا در حالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز ۱۵فروردین در سخنانی پس از ارسال پاسخ ایران به نامهاش، در گفتوگو با خبرنگاران تاکید کرده است که مذاکرات مستقیم را ترجیح میدهد، چرا که سریعتر انجام میشود.