راهنمای انتخاب ساندویچ پانل مناسب برای سقف و دیوار

ساندویچ پانل‌ نه‌تنها راه‌حلی اقتصادی و کارآمد برای ساخت سقف و دیوار است، بلکه با ایجاد عایق‌بندی حرارتی و صوتی عالی، عملکرد فوق العاده ای دارد. اما با وجود تنوع بالا در نوع متریال و کاربردهای ساندویچ پانل، انتخاب نوع مناسب برای نیازهای خاص هر پروژه، امری چالش‌برانگیز است.

در این مقاله، به بررسی جامع و دقیق راهنمای انتخاب ساندویچ پانل مناسب برای سقف و دیوار می‌پردازیم.

ساندویچ پانل چیست و چه کاربردهایی دارد؟

ساندویچ پانل یک نوع مصالح ساختمانی پوششی است که از یک لایه فوم عایق در بین دو لایه ورق فلزی تشکیل شده است. ساندویچ پنل با وزن کم، عایق حرارت و رطوبت، سرعت نصب و اجرای بالا و قیمت مناسب جایگزین مصالحی مانند آجر، سیمان و تیرچه بلوک شده است.

دو لایه ورق فلزی ساندویچ پنل در تمامی برندها و شرکت‌های تولیدکننده از جنس گالوانیزه، آلوزینک و یا آلومینیوم تولید می‌شود.

فوم میانی پانل ساندویچی نیز از جنس پلی اورتان، اکس پی اس و یا پشم سنگ است. 

هر کدام از انواع فوم و ورق فلزی ساندویچ پنل ویژگی خاصی دارد که باعث ایجاد یک مزیت منحصر به فرد در ساندویچ‌پانل می‌شود.

با توجه به ویژگی‌های ساختاری ساندویچ پنل، این مصالح ساختمانی کاربرد بسیار گسترده‌ای در صنایع مختلف بویژه صنعت ساختمان دارد. برخی از متداول‌ترین کاربردهای ساندویچ پنل شامل موارد زیر است:

• پوشش دیوار و سقف ساختمان‌های صنعتی، سوله و کارگاه 
• اجرای انواع سردخانه صنعتی زیر صفر و بالای صفر 
• ساخت انواع ساختمان پیش ساخته تجاری، اداری، مسکونی 
• پوشش دیوار برای ساخت بیمارستان‌‌ها، مدارس و سالن‌های ورزشی 
• اجرای بدنه انواع کانکس سرویس بهداشتی، نگهبانی، کارگاهی، اداری، فروشگاهی 
• پوشش سقف‌ شیروانی در ویلاهای مسکونی، استخرها، پارکینگ خودرو 
• پوشش دیوار و سقف سالن های سینما، تئاتر، رستوران، کافه 
• اجرای انواع کلین روم (اتاق تمیز) 

چرا انتخاب ساندویچ پانل مناسب اهمیت دارد؟

انتخاب ساندویچ پانل مناسب از نظر جنس و کیفیت متریال تاثیر مستقیمی بر طول عمر ساختمان دارد. کیفیت در محصولی مانند ساندویچ پنل شامل چسبندگی مناسب فوم و ورق، چفت شدن دقیق فاق و زبانه و اورلپ در پانل سقفی، کیفیت رنگ، مقاومت در برابر رطوبت و زنگ زدگی، مقاومت فوم در برابر حرارت و رطوبت است.

بنابراین انتخاب ساندویچ پانل مناسب بر روی پایداری و طول عمر سازه، عملکرد عایق حرارتی و رطوبتی، ایمنی ساختمان و کاهش هزینه‌ها تاثیرگذار است، در نتیجه اگر از پانل بی کیفیت استفاده کنید پس از گذشت مدتی کوتاه مجبور به تعویض یا تعمیر پانل‌ها هستید که در این حالت برای شما صرفه اقتصادی نخواهد داشت.

انواع ساندویچ پانل بر اساس کاربرد

ساندویچ پنل بر اساس نوع کاربرد و موقعیت قرارگیری در سازه به دو دسته پانل دیواری و سقفی تقسیم می‌شود. 

ساندویچ پانل سقفی

از ساندویچ پانل سقفی برای پوشش سقف انواع سازه پیش ساخته استفاده می‌شود. ساختار پانل سقفی جهت افزایش تحمل بار وارده به سقف به صورت گام‌دار (3 گام یا 4 گام) طراحی می‌شود. لبه انتهایی پانل سقفی یک قسمت بیرون زده از جنس ورق فلزی دارد که بر روی گام پانل کناری می‌نشیند و سبب درزبندی و اتصال محکم‌تر بین پانل‌ها می‌شود.

پانل سقفی معمولا با ضخامت بین 4 الی 10 سانتی‌متر تولید می‌شود. 

ساندویچ پانل دیواری

ساندویچ پانل دیواری به لحاظ نوع کاربرد برای پوشش دیوار انواع سازه پیش ساخته به کار می‌رود. به لحاظ ساختاری پانل دیواری به صورت کاملا صاف و بدون برجستگی تولید می‌شود. لبه پنل‌های دیواری به صورت نر و مادگی طراحی شده که در هنگام اتصال در یکدیگر چفت می‌شوند.

ضخامت پانل دیواری بین 3 الی 15 سانتی‌متر است.

شباهت‌ پانل دیواری و سقفی

پانل دیواری و سقفی 2 مدل جداگانه از ساندویچ پانل هستند اما شباهت‌هایی نیز با یکدیگر دارند.

1.      ساختار کلی

هر دو نوع از سه لایه اصلی تشکیل شده‌اند: دو لایه بیرونی از جنس ورق فلزی (معمولاً گالوانیزه، آلومینیوم یا آلوزینک) و یک لایه میانی (پلی اورتان، اکس پی اس یا پشم سنگ) که به‌عنوان عایق حرارتی و صوتی عمل می‌کند.

2.      سرعت نصب بالا

به دلیل طراحی مدولار و سبک بودن، هر دو نوع ساندویچ پانل به‌سرعت و با سهولت نصب می‌شوند، که این امر به کاهش هزینه‌های پروژه کمک می‌کند.

3.      کاربرد گسترده

ساندویچ پانل‌ دیواری و سقفی در طیف وسیعی از پروژه‌ها، از ساختمان‌های صنعتی و تجاری تا انبارها و سردخانه‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

تفاوت‌ پانل دیواری و سقفی

پانل دیواری و سقفی علاوه بر شباهت های کلی در ساختار و کاربرد، در زمینه‌های مختلف با یکدیگر تفاوت دارند.

1.      طراحی و شکل ظاهری

پانل دیواری دارای سطحی صاف یا شیارهای عمودی است که بیشتر برای نمای دیوار و افزایش استحکام در برابر فشار جانبی طراحی شده است.

پانل سقفی به‌طور خاص با گام‌های عرضی طراحی شده است تا مقاومت خمشی بالایی داشته باشد و از نفوذ رطوبت جلوگیری کند.

2.      زاویه نصب

ساندویچ پانل سقفی معمولاً با زاویه شیب‌دار نصب می‌شود تا آب و برف روی سقف باقی نماند. اما ساندویچ پانل دیواری به صورت عمودی یا افقی نصب می‌شود، بسته به نیاز طراحی سازه.

3.      ضخامت

ضخامت ساندویچ پانل‌ سقفی به دلیل قرارگیری بر روی سقف و جلوگیری از شکم انداختن، نهایتا تا 10 سانتی‌متر تولید می‌شود. اما پانل‌ دیواری بسته به نیاز پروژه تا ضخامت 15 سانتی‌متر نیز قابل تولید است.

جنس لایه‌های ساندویچ پانل و تاثیر آن در انتخاب

پانل ساندویچی ترکیبی از روکش فلزی و یک لایه سفت و سخت فوم عایق است که هرکدام با ویژگی منحصر به فرد خود بر روی انتخاب نوع ساندویچ پنل تاثیرگذارند. 

انواع ورق ساندویچ پنل:

• گالوانیزه: (ورق گالوانیزه با داشتن یک لایه پوششی از عنصر روی بر روی ورق آهنی مقاومت نسبتا خوبی در برابر رطوبت و زنگ زدگی دارد.) 
• آلوزینک: ( آلوزینک همان ورق گالوانیزه + یک لایه آلومینیوم و سیلیکون است که مقاومت این ورق را در برابر رطوبت و زنگ زدگی نسبت به گالوانیزه افزایش داده است.) 
• آلومینیوم: (ورق آلومینیوم یک فلز نرم و انعطاف پذیر است اما بالاترین میزان مقاومت در برابر رطوبت و پوسیدگی را دارد و قیمت آن گران‌تر است.) 

انواع فوم میانی ساندویچ پنل:

• پلی اورتان: (بهترین نوع عایق ساندویچ پنل است که بیشترین میزان مقاومت حرارتی و رطوبتی را دارد.) 
• اکس پی اس: (نوع متراکم شده فوم پلی استایرن است که مقاومت نسبتا خوبی در برابر حرارت و رطوبت دارد اما در برابر حریق مقاوم نیست و قیمت ارزانی دارد.) 
• پشم سنگ: ( عایق پشم سنگ بیشترین میزان مقاومت در برابر حریق و آتش سوزی را دارد اما مقاومت فیزیکی و رطوبتی ضعیفی دارد. از پانل پشم سنگ در مکان‌هایی با خطر آتش سوزی استفاده می‌شود.) 

ضخامت مناسب ساندویچ پانل برای سقف و دیوار

انتخاب ضخامت مناسب ساندویچ پانل یکی از مهم‌ترین عوامل در بهینه‌سازی عملکرد سازه و کاهش هزینه‌های پروژه است. ضخامت ساندویچ پانل تأثیر مستقیمی بر میزان عایق‌بندی حرارتی، صوتی، مقاومت مکانیکی و دوام سازه دارد.

هرچه ضخامت پانل بیشتر باشد میزان عایق حرارتی، رطوبتی، مکانیکی و صوتی سازه بیشتر است. بنابراین، در هنگام انتخاب ضخامت، باید به نوع کاربری، شرایط آب و هوایی منطقه توجه ویژه‌ای داشت.

به طور مثال برای یک سوله انبار ساندویچ پنل ضخامت 4 یا 5 سانت کفایت می‌کند اما برای یک سردخانه صنعتی زیرصفر جهت ایجاد یک عایق مناسب در برابر برودت باید از ساندویچ پانل سردخانه با ضخامت 10 سانتی‌متر استفاده کرد.

ساندویچ پانل ضدحریق: آیا گزینه مناسبی است؟

بله ساندویچ پانل ضد حریق با هسته پشم سنگ و یا پلی اورتان (PIR) تولید می‌شود. البته پانل پشم سنگ بالاترین میزان مقاومت در برابر آتش سوزی را دارد و حداقل تا 1 ساعت از گسترش آتش جلوگیری می‌کند. استفاده از ساندویچ پانل پشم سنگ سبب افزایش ایمنی در برابر آتش سوزی در سازه‌های CHP، انبار مواد شیمیایی و قابل اشتعال می‌شود.

عوامل مهم در انتخاب ساندویچ پانل مناسب

انتخاب ساندویچ پانل مناسب برای پروژه‌های ساختمانی نیازمند توجه به چندین عامل کلیدی است که می‌تواند تأثیر مستقیم بر عملکرد، هزینه و دوام سازه داشته باشد. برای انتخاب ساندویچ پانل مناسب باید به عوامل زیر توجه کنید.

• نوع عایق بندی و عملکرد حرارتی 
• مقاومت در برابر شرایط جوی و رطوبت 
• مقاومت مکانیکی و استحکام 
• استانداردهای ضد حریق و ایمنی 
• هزینه و بودجه پروژه 

هزینه ساندویچ پانل و فاکتورهای تأثیرگذار بر قیمت

هزینه ساندویچ پانل به عوامل مختلفی بستگی دارد که می‌تواند تأثیر زیادی بر بودجه پروژه داشته باشد.  به‌طور کلی، برای پروژه‌هایی با الزامات ایمنی یا بهداشتی بالا، ممکن است هزینه‌های بیشتری لازم باشد، اما این هزینه‌ها می‌توانند در بلندمدت به صرفه‌جویی در انرژی و کاهش هزینه‌های نگهداری منجر شوند.

مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت ساندویچ پانل عبارتند از:

• نوع و جنس هسته 
• نوع ورق فلزی 
• ضخامت ورق 
• ضخامت ساندویچ پانل 
• طرح و رنگ ورق 
• کیفیت مواد اولیه 
• نوسانات بازار 
• خط تولید ساندویچ پانل 
• نوع اتصال ساندویچ پانل دیواری 

جمع بندی

در این مقاله، به بررسی ساندویچ پانل و اهمیت آن در پروژه‌های ساختمانی پرداختیم. این مصالح پیش‌ساخته با ویژگی‌هایی همچون عایق حرارتی و صوتی، مقاومت در برابر رطوبت، آتش و نصب سریع، گزینه‌ای مناسب برای پروژه‌های ساختمانی محسوب می‌شود.