شوک ناگهانی ظریف به حامیان سعید جلیلی

«هنوز عصبانی هستند»؛ عصبانیتی که می‌توان رَد آن را، در تمام اظهارات و نوشته‌هایشان یافت؛ آنانی که آماده بودند تا افتادن وزرایی که با آنان مخالف بودند را جشن بگیرند اما نطق هدفمند و هوشمندانه مسعود پزشکیان صحنه بازی را تغییر داد و رأی آوردن کابینه او به صورت کامل، شوک بزرگی را به اردوگاه تندروها وارد کرد. 

هر چند که تندروها پس از شکست پی‌درپی در مقابل مسعود پزشکیان، دچار سرگیجه و سردرگمی شدند با این حال، بازگشت دوباره محمد جواد ظریف به دولت، ضربه جدیدی را به آنان زد. ضربه‌ای که باعث فعال شدن دوباره تندروها علیه مسعود پزشکیان و دولت او شد و تا جایی که با تفسیر به رأی از بیانات رهبر انقلاب و قانون مجلس برای رئیس جمهوری حکم صادر کردند. 

تفسیر به رأی تندروها از بیانات رهبر انقلاب

رهبر انقلاب در اولین دیدار رئیس جمهور و دولت چهاردهم، درباره چگونگی مشورت رئیس جمهور با ایشان فرمودند: «بنده تعدادی را که می‌شناختم و یا در مورد صلاحیت آنها از منابع مورد وثوق مطمئن شده بودم، تأیید و بر برخی اسامی تأکید کردم اما درباره تعداد بیشتری که نمی‌شناختم گفتم نظری ندارم که ایشان توانست مجلس را قانع کند و برای همه رای اعتماد بگیرد. امروز همه وزیران محترمی که مورد اعتماد رئیس جمهور و مجلس قرار گرفته‌اند، مقامات عالی‌رتبه کشورند و وظیفه همه، حمایت و کمک برای موفقیت آنهاست.» 

هنوز چند ساعتی از بیانات رهبر انقلاب درباره کابینه چهاردهم نگذشته بود، که تندروها در هر تریبونی، با اشاره به اظهارات رئیس جمهوری در روز رأی اعتماد مجلس به کابینه، به او تاختند. مانند حمید رسایی، نماینده تهران، که در شبکه اجتماعی ایکس با هشتگ صداقت نوشت: «آقای پزشکیان: «چرا مرا وادار می‌کنید چیزهایی که نباید را بگویم، همه این عزیزان با هماهنگی و تفاهم به اینجا آمده‌اند.» این جمله القا می‌کرد که کل کابینه با نظر رهبر انقلاب معرفی شده درحالی که امروز ایشان تأکید کردند بعضی را تأیید و تأکید کردند ولی اکثر کابینه را نمی‌شناختند.»

امیرحسین ثابتی، نماینده تهران هم که در نطق مخالفش با حضور عراقچی در سکانداری وزارت امور خارجه، زمانی که می‌خواست درباره نظر رهبر انقلاب درباره وزرای پیشنهادی از جمله عراقچی صحبت کند از واژه «یک نفر» استفاده کرده با خشم و عصبانیت اصولگرایان مواجه شده بود، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «رهبرانقلاب در دیدار با رئیس جمهور و کابینه جدید رسما اعلام کردند که "تعداد بیشتری از وزرای پیشنهادی را نمیشناختند و درباره آنها نظری نداشتند" اما سخنان پزشکیان در مجلس طوری بود که انگار تک تک این افراد را ایشان پیشنهاد داده اند و وظیفه نمایندگان است که به همه کابینه رای بدهند.»

اما این تفسیر رأی تندروها در حالی مطرح می‌شود که مسعود پزشکیان، در هنگام دفاع از کابینه خود اعلام کرده بود که وزرای پیشنهادی را با هماهنگی و توافق نهادهای اطلاعاتی و امنیتی و برخی با تایید و نظر رهبر معظم انقلاب در لیست قرار گرفته‌اند.

پزشکیان در نطق دفاعیه خود گفته بود: «وزیر ارشاد که نمی‌آمد، آقا به او دستور داده و آمده، من نمی‌خواهم این حرف‌ها را بزنم، چرا مرا وادار می‌کنید این حرف‌ها را بگویم، ایشان را صدا کردم، آمد، صحبت کردیم، چند بار گفت نه و رفت، رفتم خدمت آقا گفتم، این لیست است و این افراد در لیست هستند و گفتم او نیامد، همانجا تلفن را گرفت و گفت به ایشان بگویید که بیاید. من نمی‌خواهم جزئیات را بگویم، من می‌خواهم بگویم هماهنگ شده‌ایم و به اینجا آمده‌ایم، شما از ما بپذیرید، خانم صادق را خود آقا گفتند که باشد، چرا مرا وادار می‌کنید چیزهایی که نباید را بگویم، همه این عزیزان با هماهنگی و تفاهم به اینجا آمده‌اند خیلی از آدم‌هایی که یک ذره در آنها شک بود، بدون اینکه بگوییم در لیست‌ها نیاوردیم.»

ضربه‌ای که ظریف به تندروها زد

از سوی دیگر، محمد جواد ظریف که در دیدار دولتی‌ها با رهبری حضور داشت، از بازگشت دوباره خود به دولت حبر داد که عصبانیت تندروها را بیش از پیش کرد. کینه آنان از ظریف رنگ و بویی کهنه دارد و  به همان روزهایی باز می‌گردد که او توانست برجام را به ارمغان بیاورد و ایران از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج کند؛ آتش خشم آنان از ظریف از همان روزهایی که او دوشادوش پزشکیان وارد صحنه انتخابات شد و توانستند پیروز میدان انتخابات باشند شعله‌ورتر گشت. 

در همین راستا، حمید رسایی، یکی از چهره‌های شاخص عضو شریان با اشاره به بازگشت ظریف به دولت، علیه پزشکیان حکم صادر کرد و در کانال تلگرامی خود با هشتگ‌های قانونگرایی و آزمون قوه قضائیه، نوشت: «آقای ظریف ادعا کرده که با الطاف رئیس جمهور محترم، در معاونت راهبردی به کار خود ادامه می‌دهد. در صورت صحت ادعای آقای ظریف و ابقای وی در جایگاه معاونت، مطابق قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس، اولا این حکم معاونت راهبردی وی کأن لم یکن (یعنی باطل) و ثانیا مُرتکب (یعنی آقای پزشکیان به عنوان منصوب کننده) باید به محرومیت از حقوق اجتماعی درجه ۵ ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی (۵ تا ۱۵ سال محرومیت) محکوم شود.

آیا رئیس جمهور به قانون تمکین می‌کند؟ اگر نکرد آیا قوه قضائیه به قانون عمل می‌کند؟ پاسخ این سئوالات حتما یکی از فاکتورهای مهم تقویت اعتماد عمومی، امید و مشارکت مردم در فعالیت‌های سیاسی آینده است.»

رسایی در حالی این ادعاها را مطرح کرده است که پیش از این محمد جواد ظریف، در بخشی از اظهارات خود درباره علت استعفایش، به این مسئله قانونی اشاره کرده و توضیح داده بود: «البته برخی مردودین از جانب مردم، با تفسیر عجیبی از قانون مصوب ۱۴۰۱، اشتغال بنده در مشاغل حساس را به بهانه‌ای برای فشار بر دولت چهاردهم تبدیل کرده‌بودند. بنده نیز برای جلوگیری از هرگونه شائبه یا بهانه برای کارشکنی در کار دولت دکتر پزشکیان عزیز، هفته گذشته طی نامه‌ای از معاونت راهبردی رئیس جمهور انصراف داده بودم. با توجه به برخی فضاسازی‌ها لازم است یادآوری کنم که

۱) برغم تولد فرزندانم حدود ۴۰ سال قبل و در دوران تحصیل (و نه مأموریت) در آمریکا و قوانین خاک محور آمریکا برای تابعیت قهری، به لطف خدا بنده، همسر و فرزندانم ساکن ایران‌ عزیز هستیم و یک متر مسکن در خارج از ایران در تملک و یا حتی اجاره خود نداریم. خودم هم تحت دو تحریم آمریکا (ذیل تحریم رهبری) و یک تحریم کانادا قرار دارم و خود و همسرم حتی امکان سفر توریستی به ایالات متحده، کانادا و برخی کشورهای دیگر را نداریم.

۲) هیچ نهاد نظارتی مخالفتی با معاونت بنده اعلام نکرده است.»