هشدار درباره ابتلا به «سرطان دهان» بر اثر مصرف سیگار و قلیان

«زهرا سید معلمی» مدیر کل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سوال که وضعیت سلامت دهان و دندان مردم در کشور چگونه است؟ گفت: شاخص‌هایی برای اندازه گیری سلامت دهان و دندان وجود دارد که مهم‌ترین آن شاخص DMFT است که وضعیت پوسیدگی دندان را اندازه گیری می‌کند. بر اساس آخرین پیمایش ملی که انجام شده است، وضعیت این شاخص در گروه سنی ۱۲ سال عدد ۸۴/۱ است. یعنی به طور متوسط در هر کودک دوازده‌ساله ایرانی نزدیک به دو دندان وجود دارد که دچار پوسیدگی شده یا اینکه ترمیم و کشیده شده است.

وی ادامه داد: از این رو می‌توان گفت که در این گروه سنی نسبت به کشورهای دیگر از نظر سلامت دندان وضعیت خوبی را داریم، اما این وضعیت پایدار نیست و با افزایش سن، میزان پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد. در گروه سنی بالاتر وضعیت سلامت دهان و دندان به گونه مطلوب مورد نظر نیست.

شایع‌ترین بیماری دندان و دهان در کشور چیست؟

سید معلمی پاسخ داد: شایع‌ترین بیماری‌های دهان و دندان شامل سه دسته پوسیدگی دندان، بیماری لثه و سرطان دهان است که هر سه قابل پیشگیری هستند. این سه بیماری می‌تواند تاثیرات منفی بر فرد و جامعه داشته باشند، از این رو لازم است اقدامات مراقبتی و بهداشتی برای جلوگیری از آن‌ها صورت گیرد که در زمینه پیشگیری از پوسیدگی دندان اقدامات مراقبتی به صورت متمرکز در حال انجام است.

مدیر کل دفتر سلامت دهان و دندان عوامل دخیل در ایجاد پوسیدگی دندان را چنین عنوان کرد: پوسیدگی دندان و بیماری لثه، یک بیماری چند عاملی است، اما ۴ عامل اثر مستقیمی بر ایجاد پوسیدگی دارند. جنس دندان یکی از این عوامل است که تا حد زیادی ارثی است. سه عامل دیگر شامل مصرف مواد قندی، میکروب‌ها و زمان هستند که در ایجاد پوسیدگی دندان موثرند.

او افزود: اگر فردی بواسطه جنس دندان خوبی که دارد دیگر موارد را رعایت نکند، حتی اگر به پوسیدگی دندانی دچار نشود، ممکن است به بیماری‌های لثه مبتلا شود.

بیماری شدید لثه در مادر باردار می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود

سید معلمی بیان کرد: یکی از بیماری‌های مهم دهان و دندان، بیماری لثه است که معمولا در سنین میانسالی شروع می‌شود. باید توجه شود که بین بیماری‌های ناحیه دهان با بیماری‌های دیگر در سایر قسمت‌های بدن ارتباط وجود دارد.

مدیر کل دفتر سلامت دهان و دندان درباره‌ی بیماری لثه در مادران باردار توضیح داد: به طور مثال اگر مادر بارداری دچار بیماری شدید لثه باشد، این بیماری می‌تواند منجر به زایمان زودرس یا متولد شدن نوزاد کم وزن شود. بدین صورت که میکروب‌هایی که باعث ایجاد بیماری لثه می‌شوند، موادی را ترشح می‌کنند که دستور زایمان می‌دهند، از این رو بیماری لثه می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود. به همین دلیل تاکید می‌شود که در همه گروه‌های سنی و بخصوص برای مادران باردار، مراقبت‌های دهان و دندان صورت بگیرد.

وی درباره انجام خدمات درمان دندان در دوران بارداری گفت: هیچ نگرانی برای انجام درمان بیماری های دهان و دندان برای مادران باردار وجود ندارد. فرد باردار می‌تواند در دوران بارداری خدمات درمانی مورد نیاز خود را دریافت کند، حتی اگر بخواهد درمان لثه انجام دهد.

مصرف سیگار و قلیان می‌تواند موجب سرطان دهان شود

سید معلمی متذکر شد: سرطان دهان یکی از سرطان‌های شایع در سطح جهان است. یکی از عواملی که در ایجاد سرطان دهان باید به آن توجه کرد، مصرف سیگار و قلیان است. در حال حاضر مصرف سیگار و بخصوص قلیان در کشور به عنوان یک تفریح در حال افزایش است. لذا باید دقت شود که مصرف هرگونه مواد دخانی علاوه بر آسیب به ریه و دیگر قسمت‌های بدن، در ناحیه دهان نیز می‌تواند موجب بیماری و حتی سرطان شود.

وی تاکید کرد: مواد دخانی که در قالب آدامس یا تنباکو جویدنی وجود دارد، به واسطه تماس طولانی‌تری که با بدن و مخاط دهان دارند، می‌توانند آسیب‌زایی بیشتری داشته باشند.

او ادامه داد: عامل دیگری که باید به آن توجه داشت تابش اشعه خورشید است که اگر زیاد در معرض آن قرار بگیریم، می‌تواند موجب آسیب‌های پوستی و آسیب به لب و حتی ایجاد سرطان در این ناحیه شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که در روز‌های گرم و آفتابی حتما از کرم ضد آفتاب و سایه بان استفاده شود.

سید معلمی در خصوص انجام درمان‌های زیبایی دندان تصریح کرد: درمان‌های زیبایی به شرط اینکه به دندان‌ها و بخصوص لثه‌ها آسیب وارد نشود، در صورت نیاز فرد به آن قابل قبول است، اما متاسفانه مانند دیگر درمان‌های زیبایی، درمان زیبایی دندان نیز جنبه افراط پیدا کرده است که این امر می‌تواند توسط درمان القایی پزشک برای بیمار و یا حتی مطالبه خود بیمار باشد. درمان زیبایی دندان با این شدت شیوع که درحال وقوع است، مورد تایید نیست.