یادگار امام با اشاره به اینکه از مشروطه به بعد چهار آرمان بزرگ در ذاکره مردم ایران بوده و همواره برای آنها تلاش میکردهاند، تصریح کرد: یکی از این آرمانها «استقلال» است. واقعیت این است که مشروطه با همه زیبایی و استبدادستیزی، یک نقطه منفی دارد و آن اینکه تجمع در سفارت خارجی شکل میگیرد. از اواخر دوره صفویه و بعد قاجار، همواره استقلال ایران از حیث سیاسی مورد خدشه است. این تا جایی پیش میرود که انگلیسیها میگویند رضاشاه را آوردیم و خودمان هم بردیم.وی تاکید کرد: درد «عدم استقلال» همواره ذائقه و وجود ایرانیها را تضعیف و رنجور میکرده؛ تا اینکه این داستان در اتفاق بزرگ ملی شدن نفت خودش را نشان میدهد و جریان ضد خارجی و ضد استعماری به سمت استقلال کشور گام بر میدارد.
سید حسن خمینی با بیان اینکه یکی دیگر از این آرمانها «آزادی» است، اظهار کرد: مشروطه حتما یک انقلاب آزادی طلبانه است. اصل حریّت و آزادی به سبب استبداد امثال عینالدوله و اتابک در روح و جان مردم ایران یک درد نشانده است. رابطه حکام قاجار با مردم ایران، رابطه ارباب و رعیت نیست و رابطه خدایگان و بندگان است و ظلمی که شکل میگرفت جان و روح مردم را آزار میداد.
وی یادآور شد: سومین این آرمانها «پیشرفت» است. مردم میدیدند چگونه در شتاب توسعه جهانی، درجا میزنند. کتاب خاطرات حاج سیاح یک دوره تاریخ اجتماعی آن مقطع است که به مشروطه ختم شده است. چقدر فقر و فلاکت آن دوران در کشور دردآور است. تمام کارگران روزمرد بنادر مهم منطقه ایرانی هستند؛ که بعضا به خاطر یک وعده غذای گرم کار میکردند. یعنی فقر تا اعماق زندگی مردم رفته بود.
یادگار امام گفت: چهارمین ویژگی مهم که ایرانیها همواره به دنبال آن بودهاند و آرمان آنها بوده، «دینداری» است؛ اینکه اسلام و به خصوص مکتب اهل بیت(ع) در جان و روح مردم باشد. قاجاریه یک سری مسلمانان فاسق هستند اما به دوره پهلوی که میرسد، اینها اصلا فاسق نیستند بلکه اعتقادی ندارند.
وی یادآور شد: هر وقت یکی از این چهار آرمان پررنگ شده، چون توجه به دیگر آرمانها نکرده، شکست خورده است. در مشروطه دنبال آزادی رفتند، اما از استقلال غفلت کردند. در نهضت ملی شدن صنعت نفت، توجه به بُعد دینداری کمرنگ شد و شکاف افتاد. به این جهت، همواره جامعه بین استبداد داخلی تا هرج و مرج در نوسان بوده است. نقش عالمان شیعه در این دوره پررنگ است ولی هیچ کدام نتوانستند اینها را توأم با هم ارائه بدهند. رضا شاه به قصد خودش برای پیشرفت آمد اما به آزادی و استقلال توجه نکرد و اتفاقا به ستیز با دین رفته است. مردم در قامت یک فقیه عارف مرجع آرمانهای خودشان را دیدند و به آنها وعده استقلال، آزادی، دینداری و پیشرفت داده شد.
سید حسن خمینی تأکید کرد: از مشروطه تا انقلاب اسلامی، جامعه ایران گرفتار تضاد این چهار آرمان است. تا اینکه انقلاب شد و شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» شکل گرفت. همراه شدن این چهار هدف توانست این ثمره بزرگ را پدید بیاورد. مردم در قامت یک فقیه عارف مرجع، آرمانهای چهارگانه خودشان را دیدند و به آنها وعده استقلال، آزادی، دینداری و پیشرفت داده شد. این چهار آرمان با هم انقلاب را نمایندگی کرده است.
وی افزود: بعد از ۴۵ سال همواره باید به این مطلب توجه کنیم که اگر هر کدام از این چهار آرمان تضعیف شود، ریشههای بنیادین انقلاب و نظام اسلامی تضعیف میشود. نباید هیچکدام از اینها به نفع دیگری مصادره شود. امروز بحمدالله رهبر معظم انقلاب، خلف صالح امام، سکاندار این کشتی هستند و این پیام را بسامد میدهند اما همه باید دائما این را در ذهن خودشان داشته باشند. ترس عمیقی باید در وجود ما باشد که خدای ناکرده یکی از این چهار آرمان بر زمین نماند.
یادگار امام گفت: فقر و عواملی که احیانا در مسیر پیشرفت و توسعه زندگی جامعه ما مشکلات ایجاد میکند، باید مطمع نظر همه باشد. به استقلال که بزرگترین دستاورد فعلی ما است، توجه کنیم؛ پای خارجیها به منافع سیاسی و مراکز تصمیمگیری ما باز نشود. آن روزها که شعار «نه شرقی، نه غربی» داده شده، یک شعار بسیار آوانگارد است؛ که در نظام دوگانه شرق و غرب کسی پرچم استقلال بردارد و بگوید ما خودمان تصمیم میگیریم.