در کنار بی‌سوادی پنهان، باسوادی پنهان هم داریم

«علیرضا عبدی» رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در مورد تحولات آموزش مورد نیاز در نهضت سوادآموزی با توجه به تغییرات فرایند یاددهی-یادگیری در پی رشد تکنولوژی‌ها و ابزارهای چندرسانه‌ای، اظهار کرد: ما در نهضت با نظام بزرگسالان کار می‌کنیم و عقیده داریم هرچقدر شیوه‌های آموزش تغییر پیدا کند، شیوه سنتی یعنی ارتباط مستقیم بین معلم و مخاطب را نمی‌توان به هم زد. در حداقل‌ترین حالت این رابطه باید حفظ شود. 

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با اشاره به اینکه بزرگسالانی که سوادآموزی را آغاز می‌کنند نیاز به انگیزه‌مندی دارند و باید رفع اشکال برای آن‌ها صورت بگیرد، افزود: گاهی مشکلاتی برای سوادآموزان پیش می‌آید و آموزش دهنده کمک می‌کند مشکلات رفع شود. البته این مشکل هیچوقت به صفر نمی‌رسد و قابل حذف هم نیست، اما می‌توان تقویت کننده‌هایی وارد کرد مانند فضای‌های جدید و فناوری‌های نو.می‌توان بازی‌های پایه آموزشی را به جریان سوادآموزی بزرگسال وارد کنیم یا ارتباطاتی را در فضای مجازی ایجاد کرد. سال قبل مدل آموزش تلفیقی را ایجاد کردیم و امسال مدل آموزش جدیدی را که بیش از آموزش، سنجش پایه است رونمایی خواهیم کرد. 

عبدی با بیان اینکه برنامه‌هایی هم برای افراد زیر دیپلم داریم که تا حدی سواد دارند، اما نیازمند ارتقای سواد هستند، گفت: ماموریت ما در اساسنامه سوادآموزی برای زیر ششم ابتدایی است. مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش را داریم که مربوط به سال ۱۳۹۲ است و ما باید دور دوم سوادآموزی غیررسمی بزرگسالان را هم رونمایی کنیم و به شورای عالی هم گزارش دهیم. این دوره شامل متوسطه اول و دوم می‌شود، اما به صورت غیررسمی شبیه نهضت سوادآموزی خواهد بود و زمان و مکان و محتوا و مربی همه منعطف هستند. 

او تصریح کرد: ما به این سمت حرکت می‌کنیم و هر کسی تحصیلات پایین‌تر از دیپلم دارد می‌تواند از این فرصت استفاده کند و این فرصت مانند مدرسه نیست و قرار است مهارت پایه باشد؛ مهارت‌هایی که زندگی فردی، عاطفی، اجتماعی، اقتصادی، فنی و… سوادآموز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مسئله در کنار بازآموزی دروس فارسی و ریاضی انجام می‌شود. 

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در خصوص کمترین و بیشترین میزان باسوادی در استان‌های کشور توضیح داد: کمترین میزان باسوادهای بین ۱۰ تا ۴۹ سال در استان سیستان و بلوچستان است که حدود ۸۷ درصد با سواد هستند و بیشترین میزان با سوادی در استان‌های مازندران و سمنان است که بالغ بر ۹۹ درصد با سوادی گزارش شده است. 

او در ادامه با تاکید به اینکه ۹۷.۱ درصد جمعیت ۱۰ تا ۴۹ساله کشور باسواد هستند، در خصوص برنامه‌ها برای تقویت مناطقی که از کمترین میزان با سوادی برخوردارند، اظهار کرد: طرح شتاب بخشی از اقدامات ما برای این مناطق است و تمام استان‌ها موظف هستند برنامه شتاب بخشی منطقه خود را تدارک ببینند. در این برنامه شتاب بخشی همه عوامل مرتبط با شورای پشتیبانی سواد منطقه برای سوادآموزی منطقه جلسه می‌گذارند و برای ارتقای سوادآموزی در آنجا برنامه ریزی می‌کنند. 

رئیس سازمان نهضت سوادآموزی در مورد رابطه بین فرهنگ غالب در یک منطقه و میزان بی‌سوادی و بررسی روی بعد فرهنگی این موضوع عنوان کرد: ما عوامل موثری را در بی‌سوادی شناسایی کرده ایم؛ عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و… همه در بی‌سوادی تاثیر دارند. گاهی ما در کنار بی‌سوادی پنهان، باسوادی پنهان هم داریم. به طور مثال در برخی مناطق افرادی بدون اینکه در سیستم رسمی درس خوانده باشند، باسواد هستند. این مسئله در شماری از مناطق و شهرهای کشور وجود دارد به عنوان نمونه در جنوب کشور دختر خانم‌هایی در مکتب‌خانه‌ها درس می‌خوانند که در سیستم رسمی ما ثبت نیستند، اما سواد دارند یا حتی افرادی در گذشته در مکتب خانه‌ها سواد قرآنی آموخته‌اند که در سیستم رسمی ما به اسم فرد باسواد ثبت نشده اند. 

عبدی ضمن با تاکید بر اینکه یکی از کارهای نهضت سوادآموزی که باید به جد روی آن تمرکز کند، این است که افراد باسواد پنهان را به دایره باسوادهای کشور اضافه کند، اظهار کرد: در واقع در کنار بی‌سوادی پنهان، باید باسوادی پنهان را هم باید شناسایی و ثبت کنیم.