مدیرعامل مجمع هنرمندان خراسانی در این نشست گفت: به کارگردان فیلم سینمایی «یک خانواده محترم» تبریک میگویم که فیلمش را بسیار هوشمندانه ساخته و میتوان گفت که این فیلم یک بیانیه و شبنامهی سیاسی است.
مهدی یمینی با اشاره به اینکه این فیلم را از زوایای مختلفی میتوان نقد کرد، بیان کرد: فیلمنامه، فرم، شخصیتها، داستان، بسته بودن آن و شروع داستان، سروته ذهن مخاطب را گره میزند و دیدگاه مورد نظرش را به او منتقل میکند.
او با اشاره به اینکه فیلم «یک خانواده محترم» لایههای دوم و سوم دارد که میتوانند مفاهیم مورد نظر خود را به مخاطبان منتقل کنند، اظهار کرد: در این فیلم، مفاهیمی وجود دارد که در دیالوگها، کاراکترها و ... نیست، ولی میتوان آن مفاهیم را دریافت.
در این نشست، خسرو معصومی - کارگردان سینما - با اشاره به اینکه به این نشست دعوت شده است تا فیلم را ببیند و آن را نقد کند، گفت: فضای این جلسه فضای نقد نیست. بهنظر من، بهتر است نسبت به فیلم بیانصاف نباشیم، چراکه این فیلم بسیار تأثیرگذار است و فیلم چهارم من به پای این فیلم نمیرسد. بگذارید شمشیر را از رو نکشیم و دربارهی کارگردانش نگوییم که میخواهد به فرانسه پناهنده شود.
محسن یزدی - روزنامهنگار - نیز با بیان اینکه روند مجوز گرفتن این فیلم طبیعی نبوده است، اظهار کرد: محمد آفریده بهدلیل تجربهای که داشت، روش مخصوصی را برای گرفتن مجوز در پیش گرفت و سیر این فیلم چه از نظر کارگردانی و چه از نظر تهیهکنندگی، ریاکارانه است. چنانچه «رادیو فردا» اعلام کرد که این فیلم دفاع مقدسی نبوده و از پوشش این موضوع برای گرفتن مجوز فیلمش بهره گرفته است، حتا رسانههای خارجی نیز از اینکه این فیلم توانسته مجوز بگیرد ابراز تعجب کردهاند.
او ادامه داد: این فیلم مجوز «تلهفیلم» دارد و مجوز وزارت ارشاد را نگرفته، البته به نظر من، «سیما فیلم» نیز دچار خبط شده است، چراکه نظارت لازم را بر مراحل مختلف ساخت فیلم نداشته و وقتی من از آقای رحیمزاده دلیل آن را جویا شدم، او پاسخ داد که تعداد فیلمهای تولیدی ما بسیار زیاد است و نمیتوانیم بر همهی آنها نظارت کنیم.
یزدی با اشاره به مشارکت ۵۰ درصدی کشور فرانسه در ساخت این فیلم، افزود: ۵۰ درصد سهم ایران را «سیما فیلم» پرداخت کرد که آن نیز قبل از ارسال فیلم به جشنوارهی کن و بعد از نظارتی که خود بر فیلم انجام داد، مشارکتش را با فیلم قطع کرد. بنابراین شکل مجوز گرفتن و ساختن فیلم و این مسأله که دو نسخه از آن برای مخاطبان خارجی و ایرانی تهیه شده، نشان میدهد که فیلم ریاکارانه است.
در ادامهی این نشست، رسول آبادیان - داستاننویس و منتقد - که در میان حاضران نشسته بود، با بیان اینکه آرزو میکردم این جلسه برگزار نمیشد، اظهار کرد: برخورد با یک اثر هنری باید با یک زبان هنری و برابر انجام شود. معتقدم یک اثر هنری باید توسط اهالی سینما نقد شود و روند ساخت فیلم نیز به مخاطبان ربطی ندارد. از نظر من، ایرادهایی به فیلم وارد است مانند اینکه کسالتبار و شعارزده بود، زبان امروزی نداشت و شخصیتها ربطی به هم نداشتند. بهتر است نقد فیلم علمی انجام شود.
یمینی نیز در این نشست، با اشاره به اینکه معتقد است آمریکاییها هرگز علیه منافع ملی خود فیلم نمیسازند، تصریح کرد: هرگز چنین فیلمی در آمریکا ساخته نمیشود. من فیلمهای هالیوودی بسیاری را دیدهام و معتقدم هیچکدام از آنها علیه منافع ملی آنها نیست. «یک خانواده محترم» یک فیلم سیاه نیست، یک فیلم چرک است. نمونهی فیلم چرک در اروپا، بخصوص فرانسه وجود دارد، این نوع فیلم، نیهیلیستی است و مخاطبان با دیدن آن علاوه بر فیلم، کاراکترها و کشوری که فیلم در آن ساخته شده است از خود نیز بیزار میشوند.
مسعود صمدی - کارگردان سینما - نیز بیان کرد: ما در نظامی زندگی میکنیم که عقبهی آن، خون مطهر شهداست و فرزندان نسل جدید، فضای آن را حس نکردهاند؛ اینها واقعیتهایی است که شعار نیست، بلکه شعور است، ولی توسط فیلمساز بهگونهای به مخاطب نشان داده میشود که وقتی نسل جدید به آن نگاه می کند، از فضای قبلیاش بدش میآید. باید توجه کنیم که فرانسویها هرگز دلشان به حال ما نمیسوزد و هر فیلمی که علیه ما ساخته شود آن را تبلیغ و پخش میکنند.
ذبیحالله رحمانی - تهیهکنندهی سینما - هم در این نشست، با بیان اینکه فکر میکند در حق این فیلم ظلم شده است، گفت: در سینمای دفاع مقدس یک فیلم در میان ۵۰ فیلم تولید شده که از زاویهای متفاوت به مسائل نگاه میکند، ما باید به آن احترام بگذاریم. به نظر من، آقای «بخشی» تیر را بهدرستی به نسل سوم زده است.
او ادامه داد: «سیما فیلم» این فیلم را تصویب کرده و بعد از دیدن، از آن عقبنشینی کرده است، به نظر من، کارشناسان سینمایی ما عنصر تخیل ندارند و هنگامی که فیملنامه را خواندهاند اصلا معنی آن را نفهمیدهاند که این فیلم کجا را نشانه گرفته است. این ضعف عمدهی کارشناسمآبهای ماست که تمام کرسیها را نیز گرفتهاند.
وی همچنین معتقد است: این فیلم شاکله و زاویهی دید درستی دارد، از زبان یک فرد عصیانگر، شورشگر و عصبانی مطرح شده است و باید اجازه داده شود که با این زاویهی دید نیز فیلم بسازند و برای عوامل آن، بیخود و بیجهت برنامهسازی نشود. «یک خانواده محترم» به نظر من، فیلم چرکی نیست، بلکه تلخ است. من هم موافقم که در برخی سکانسهای فیلم، شیطنت شده است، ولی بهخاطر آن سکانسها نمیتوان کل فیلم را زیرسوال برد.
در ادامهی این نشست، یمینی با بیان این ادعا که فیلم «یک خانواده محترم» فقط برای جشنوارههای اروپایی ساخته شده است، گفت: این فیلم سکانسی دارد مبنی بر اینکه پسر بچهای از دختر کوچکی عکس میگیرد، این سکانس من را به یاد فیلم سینمایی «میلیونر زاغهنشین» انداخت. وقتی من آن فیلم را دیدم تعجب کردم و فکر میکردم چرا وقتی به این فیلم که برای تحقیر مردم هندوستان ساخته شده است اسکار تعلق میگیرد، هندیها جشن میگیرند. در حالی که این فیلم وقتی ساخته شد که هندیها در حال رشد و پیشرفت بودند، لازم به ذکر است که کارگردان آن فیلم نیز یک انگلیسی بود.
در پایان این نشست که عصر روز گذشته در سالن سیدالشهدا برگزار شد، عدهای از حاضران از برگزاری چنین نشستهایی که سبب مشهور شدن اینگونه فیلمها میشوند، گله کردند و گفتند که ممکن است اتفاقی که برای فیلم سینمایی «من مادر هستم» فریدون جیرانی افتاد، برای این فیلم نیز بیفتد.
یزدی - دبیر سرویس فرهنگی خبرگزاری فارس - هم با بیان اینکه این خبرگزاری مدتهاست در ارتباط با این فیلم مطالب مختلفی را منتشر میکند، اظهار کرد: جا دارد بهعلت تنوع و صراحت جسارتهایی که در این فیلم نسبت به منافع ملی و اصول اعتقادی مردم شده، همهی رسانهها به آن بپردازند و من معتقدم که فیلم به جای نقد فرمی باید از نظر محتوایی بررسی شود، چراکه از نظر محتوایی یک اتفاق است.