چرا قیمت خودرو کاهش نمی ‎‌یابد؟

به گزارش مردم سالاری آنلاین به نقل از اقتصادآنلاین،مهم ترین اشتباه سیاست گذاری را می توان‌ اصرار بر قیمت گذاری دستوری دانست؛‌ سیاستی که به فاصله قیمتی عجیب میان قیمت بازار و کارخانه منجر شده است. اتفاقاً هر چقدر شدت قیمت گذاری دستوری و عدم توجه به عرضه و تقاضا بیش تر باشد، شاهد فاصله قیمتی بیش تر میان قیمت کارخانه و بازار و همچنین اوج گیری شدیدتر قیمت ها در بازار آزاد هستیم.
برای درک این موضوه نگاهی به صورت های مالی ایران خودرو در فصل بهار می اندازیم؛  گروه پژو یکی از محصولاتی است که بیش‌ترین زیان ناخالص را برای ایران خودرو به همراه دارد؛ به گونه ای که این شرکت از فروش هر دستگاه از محصولات پژو در بهار امسال به طور ناخالص زیان حدود ۲۰ میلیون تومانی را متحمل شده است. این موضوع حاکی شدت قیمت گذاری دستوری در این محصولات دارد. حالا نگاهی به بازار آزاد برخی از مدل‌های این خودرو می اندازیم.
قیمت مصوب پژو ۲۰۶ تیپ ۲ در حالی حدود ۱۵۰ میلیون تومان است که قیمت این خودرو در بازار به بیش از ۳۰۰ میلیون تومان می رسد؛ به بیان دیگر قیمت بازار و کارخانه این محصول اختلاف بیش از دو برابری را نشان می دهد. همچنین قیمت این خودرو در فروردین ماه امسال حدود ۲۷۸ میلیون تومان بوده که در پایان هفته دوم مرداد به حدود ۳۰۲ میلیون تومان رسیده است.
پژو پارس TU5 یکی دیگر از محصولات پر تقاضای خانواده پژو محسوب می شود که اختلاف دو برابری میان قیمت کارخانه و بازار آزاد دارد؛ قیمت مصوب این خودرو حدود ۱۷۷ میلیون تومان است و در بازار آزاد حدود ۳۷۵ میلیون تومان معامله می شود. همچنین قیمت این خودرو از ابتدای سال افزایش حدود ۲۵ میلیون تومانی را نشان می دهد.
حالا نگاهی به برخی از محصولات سایپا می اندازیم؛ به عنوان مثال خانواده X200 یا همان کوییک، ساینا و تیبا. در این گروه از محصولات سایپا به نظر می رسد شدت قیمت گذاری دستوری کم تر بوده است؛ به گونه ای که صورت های مالی فصل بهار سایپا نشان می دهد که تقریبا هزینه تمام شده و قیمت مصوب این گروه از خودروها تقریبا برابر بوده است. حالا نگاهی به بازار آزاد این خودروها می اندازیم.
قیمت مصوب کوییک معمولی در بازار آزاد حدود ۱۶۸ میلیون تومان است و در بازار آزاد حدود ۲۱۰ میلیون تومان معامله می شود. به بیان دیگر اختلاف قیمت مصوب و بازار آزاد این خودرو حدود ۲۵ درصد است. روند قیمتی این خودرو هم از ابتدای سال نشان می دهد که نه تنها افزایش قیمت نداشته بلکه حتی کاهش قیمت را هم تجربه کرده است؛ قیمت این خودرو در فروردین امسال حدود ۲۲۵ میلیون تومان بوده که این عدد در هفته دوم مرداد ماه به ۲۱۰ میلیون تومان رسیده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که دو خودرو کوییک و کوییک R از فرآیند قرعه کشی خارج شدند و همزمان با این موضوع شاهد کاهش قیمت در بازار آزاد بودیم؛ قیمت کوییک R در هفته دوم مرداد کاهش ۵ میلیون تومانی را ثبت کرد و این رقم برای کوییک معمولی حدود دو میلیون تومان بوده است.
به طور کلی هرچند عوامل متعددی در شرایط کنونی بازار خودرو دخیل هستند و توجه به چند عامل،‌ کم اهمیت جلوه دادن موضوع بشمار می رود اما نگاهی به این اعداد و ارقام نشان می دهد که قیمت گذاری دستوری و عدم توجه به عرضه و تقاضا تا چه اندازه می تواند بر ابعاد بحران بیافزاید. بنابراین به نظر می رسد که سیاست هایی همچون قیمت مصوب و قرعه کشی خودرو هر چند با اهداف کنترل بازار و کمک به مصرف کننده نهایی اتخاذ شده اما تنها بر ابعاد بحران افزوده است؛ به بیان دیگر سیاست های اشتباه خود به مانعی برای کاهش قیمت ها بدل شده است. در این میان شاید نهایی شدن برجام و یا واردات خودرو بتوان بخشی از التهابات بازار را کنترل کند اما تا زمانی که شاهد ادامه سیاست گذاری اشتباه باشیم، به نظر می رسد دوباره با وارد شدن کوچک ترین شوک به اقتصاد ایران، بازار خودرو دچار التهاب شود.