حواشی ثبت‌سفارش در گمرک خیس!

بعد از آنکه بارندگی در زاهدان و آبگرفتگی گمرک موجب خیس شدن محموله‌های برنج مانده در محوطه باز و وارد شدن خسارت به آنها شد، از اقدامات اولیه، ترخیص و یا انتقال این اقلام به انبارهای دیگر بود. گمرک زاهدان نیز اعلام کرد برنج‌هایی که اظهار می‌شود بلافاصله ترخیص خواهد شد.
گمرک: همه از مرز زمینی آمده و ثبت سفارش دارند
 در این بین موضوع ثبت‌سفارش این اقلام جهت اظهار به  گمرک و ترخیص فوری آنها مطرح است.   گمرک در این باره به ایسنا اعلام کرده با توجه به اینکه کالاهای موجود در گمرک زاهدان از مرزهای زمینی وارد شده، ۱۰۰ درصد کالاهای موجود در این گمرک که ۹۹ درصد آن برنج است، دارای ثبت سفارش هستند. حتی این، مورد اشاره قرار گرفت که هیچ کالایی از مسیر دریایی و بندر (که بدون ثبت سفارش نیز به گمرک وارد می‌شود)، وارد گمرک زاهدان نشده و تمامی اقلام از مسیر زمینی آمده‌اند.
 برای بدون ثبت سفارش‌ها هم دستوالعمل صادر شد
با این حال اعلام برخی واردکنندگان بیانگر آن است که محموله وارداتی آنها در گمرک زاهدان، بدون ثبت سفارش است، موضوعی که در اظهارات دبیر انجمن واردگنندگان برنج و توضیح او در مورد مصوبه اخیر شورای تامین جهت تعیین تکلیف فوری برنج های باران  زده، مورد تائید قرار گرفت و اعلام شد که برای محموله‌های بدون ثبت سفارش نیز تصمیم‌گیری شده است.  
طبق گفته کشاورز، گمرک نمی‌تواند اجازه دهد محموله‌ای بدون ثبت سفارش، حتی به انبار تحت کلید خودش منتقل شود. براین اساس در مصوبه شورای تامین، برای تمامی برنج‌ها تعیین تکلیف شده است و این محموله‌ها به گمرکات دیگر مانند چابهار منتقل شده‌اند.  بر اساس مصوبه شورای تامین قرار است تمامی برنج‌های گمرک زاهدان از آنهایی که ثبت سفارش شده‌اند و یا ثبت سفارش نشده‌اند، توسط وزارت بهداشت و سازمان استاندارد نمونه‌برداری شده و تا زمان مشخص شدن نتیجه آزمایش در انبارهای تحت کلید نگهداری و پس از مشخص شدن نتایج برای مصرف وارد بازار شوند.
این در حالی است که از اواخر سال گذشته، موضوع ثبت سفارش برای کالاهای ورودی از مرزهای زمینی با حواشی همراه بوده است.
ورود بدون ثبت سفارش از مرز زمینی ممنوع ولی از بنادر انجام می‌شود
ماجرا از این قرار است که طبق مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۹۷ در رابطه با واردات کالا به صورت تجاری به کشور، "واردات کلیه کالاها به صورت تجاری به کشور اعم از مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی و سایر مبادی ورودی بدون ثبت سفارش ممنوع است. " درآن زمان گمرک نیز بخشنامه‌ای در این رابطه به گمرکات اجرایی ابلاغ و در دستور کار قرار گرفت. بر این اساس ورود کالا از مرزهای زمینی منوط به داشتن ثبت سفارش بود، هر چند که برای کالاهای وارداتی از مسیر بنادر این الزام قانونی سال‌ها است که اجرا نمی‌شود و حجم زیادی از کالا، بدون داشتن ثبت سفارش در بنادر تخلیه و در ادامه مسیر اخذ مجوز را طی می‌کند.  
الزام ثبت سفارش لغو و دوباره اجرا شد
اما اسفندماه سال گذشته گمرک بخشنامه‌ای را دستور کار خود قرار داد که طی آن به گمرک‌ها  اعلام شد  امکان انتقال کالا از مرزهای مرزی به گمرک‌های مقصد بدون مطالبه ثبت سفارش و پیگیری مجوزهای مربوطه در گمرک‌های مقصد و با رعایت پلمپ بودن محموله‌ها فراهم شده است.
لغو دریافت ثبت سفارش در مرزهای زمینی با واکنش‌هایی همراه و در نهایت  منتفی شد؛ گمرک نیز در  بخشنامه‌ای به گمرک‌های اجرایی اعلام کرد که داشتن ثبت سفارش در مرزهای زمینی الزامی است ولی موارد اصلاحی که نیاز به ویرایش ثبت سفارش دارد در گمرک مقصد با رعایت سایر مقررات پیگیری و توجه لازم به گمرک مربوطه داده شود.
چرا همه کالاها از مرز زمینی آمده اما بدون ثبت سفارش هم دارند؟
با این حال مدتی بعد، بار دیگر عدم دریافت ثبت سفارش در مبادی وردی زمینی مطرح و گفته می‌شد که این الزام در مرزهای زمینی رعایت نمی‌شود. این در حالی است که وجود محموله‌های بدون ثبت سفارش در بین کالاهای موجود در گمرک زاهدان که تاکید شده تمامی ورودی‌های آن از مرز زمینی بوده و در حال حاضر همه اقلام موجود در این گمرک دارای ثبت سفارش هستند، قابل تامل است، چراکه ظاهرا اینطور نیست و حتی شورای تامین در اتفاق اخیر، در مورد بدون ثبت سفارش‌ها نیز تصمیم‌گیری کرده است. اکنون این ابهام ایجاد می‌شود که آیا کالایی از مرز زمینی،  بدون ثبت سفارش وارد گمرک زاهدان شده است؟