ساماندهی سنگهای تاریخی در تخت‌ جمشید

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید از آغاز فصل جدید ساماندهی سنگ‌های تاریخی موجود در محوطه این میراث جهانی خبر داد و یادآور شد که این سنگ‌ها مربوط به درگاه و ستون‌ها بوده و عمدتا منقوش است و از پیکره بنا جدا و در فضای باز پراکنده شده‌اند.
حمید فدایی شنبه ۱۳ آذر به خبرنگاران تعداد این قطعه سنگ‌ها را بسیار زیاد اعلام و اضافه کرد: با توجه به اینکه این قطعات سنگ به طور مستقیم روی خاک قرار گرفته، سرما، باران و رشد گیاهان آسیب زیادی به آن‌ها وارد می کند، لذا در قالب طرح ساماندهی در زمینه مستندنگاری و شناسنامه‌دار نمودن هر قطعه سنگ و سپس انتقال قطعات سنگ به مخازن سرپوشیده تخت جمشید نیز تصمیم‌گیری و اقدام شد.
فدایی خاطرنشان کرد: فعالیت ساماندهی سنگ‌ها از اواخر سال ۱۳۹۷ آغاز شد و تاکنون حدود ۳۶۰۰ قطعه سنگ، ثبت و مستندنگاری شده و به داخل فضاهای انبار انتقال یافته است.
او دستاورد این طرح را علاوه بر ثبت و حفاظت از قطعات سنگ، بهره برداری در زمینه مرمت تخت‌جمشید دانست و گفت: با انتقال قطعات سنگ جدا شده از بناها و کاخ‌ها به داخل مخازن، امکان مستندنگاری، طبقه بندی و ساماندهی قطعات سنگ و در نتیجه ایجاد بانک اطلاعاتی نیز فراهم آمده است و از داده‌های این بانک برای پاره‌یابی قطعات و همچنین نصب در محل اصلی و اولیه در کاخ‌های تخت جمشید استفاده خواهد شد.
فدایی افزود: موضوع ساماندهی قطعات سنگ یکی از مهمترین پروژه‌های پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید بوده که در دو ساله اخیر و با وجود همه‌گیری کرونا به نحو مناسبی پیشرفت داشته و نتایج درخشان آن در نجات‌بخشی و ثبت و ضبط این قطعات ارزشمند تاریخی باعث توسعه این پروژه و برنامه‌ریزی تداوم آن طی ماه‌ها باقیمانده از امسال و سال آینده شده است.
یونس زارع؛ یکی از کارشناسان باستان‌شناس و از مسئولان اجرایی این طرح نیز گفت: در فرآیند ساماندهی قطعات سنگ، موقعیت مکانی و حاضر آن‌ها قبل از جابجایی مشخص می گردد. این توضیحات به همراه مشخصاتی همچون ابعاد و اندازه، وزن قطعه سنگ، توضیحات نقش و ... در جداول مربوطه تکمیل و تصاویری از وجوه مختلف سنگ به هر شناسنامه افزوده می گردد. 
فهیمه همایون؛ دیگر کارشناسان با اشاره به مراحل مختلف بررسی و ارزیابی طرح مذکور، گفت: به طور معمول بر روی هر قطعه از سنگ بر اساس مکانی که می توانسته بدان متعلق باشد اعم از پایه ستون، قلمه ستون، سر ستون، پلکان ها و دیگر مولفه‌های لازم نیز بررسی و ارزیابی می شود و بر این اساس طبقه بندی قطعات سنگ‌ها نیز در این مرحله از ساماندهی به انجام می‌رسد.
همایون افزود: در طول مدت ساماندهی تاکنون قطعاتی نیز ثبت شدند که قابلت وصالی به یکدیگر و مرمت آن‌ها وجود داشت و پس از پاره‌یابی این قطعات، پیگیری لازم در زمینه مرمت آن‌ها از طریق واحد مرمت انجام شده و همچنین قطعاتی از سنگ‌ها که امکان وصالی و اتصال آن‌ها به محل اولیه آن‌ها در کاخ‌های تخت جمشید وجود دارد نیز در حال پیگیری است.