فایل صحبتهای مربوط به محمدجواد ظریف(وزیر امور خارجه) دارای نکاتی در حوزه حکمرانی و دولتمداری است. جدای از بحثهایی که در مورد دلایل نشر این فایل و استفادهها و سواستفادههای انتخاباتی که له یا علیه جریانهای سیاسی ممکن است بواسطه آن وجود داشتهباشد در این نوشتار از منظر حکمرانی به نکاتی اشاره میشود: در ابتدا چند بحث مقدماتی ارائه و بعد نکات مورد نظر مطرح میشود.
الف) سردار سلیمانی از قهرمانان بزرگ این مملکت هستند که شهادتشان و تشییعی که برایشان در سراسر ایران گرفته شد نشان از جایگاه رفیع ایشان در میان جامعه ایرانی داشته و دارد.
ب)پیشبرد اهداف و مصالح ملی، مستلزم نگاه ملی است و همهی جنبههای آن یعنی ابعاد نظامی، سیاسی، اجتماعی، امنیتی و اطلاعاتی است.
ج) محمدجواد ظریف مطمئنا در بحث "برجام" و تدبیر درباره این موقعیت تاریخی خاص، کار سخت و پیچیدهای را پیش بردهاند و این با تکیه بر پشتوانه علمی، تجربی و متعهدانه وی بوده است.
د) پرونده هستهای که نزدیک دو دهه عرصه سیاست و جامعه ایران را تحت الشعاع قرار داده از پروندههای حساس و پیچیده و بزرگ تاریخ معاصر ایران به حساب میآید. طبعا ابعاد متنوع آن در آینده بیشتر مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد و یک پروژه مهم داخلی و بین المللی به حساب میآید.
و) توافق ملی برجام شاید به مراتب از توافق ملی ۵۹۸ سختتر و پیچیدهتر باشد و در آن امام خمینی(ره) مسئولیت این توافق را با تعبیر "جام زهر" به عهده گرفت ولی توافق "برجام" بخاطر پیچیدگی وضعیت آن، بار مسئولیتش عملا به عهده گروه و افراد خاصی افتاد.
ه) عرصه عملی سیاست ایران با عطف توجه به مردمان آن، پیچیده و مغلق است و این مسئلهای مهم به حساب میاید و آن اینکه از یک طرف، مردم طرفدار کسانی میشوند که از عزت و غرورشان دفاع کنند و به اصطلاح رفتار های قهرمان گونه داشته باشند اما در عمل در عرصه انتخاب، فرد یا گروه دیگری را انتخاب میکنند که با این رفتارهای قهرمان گونه فاصله دارند و قرار است گام به گام و متناسب با واقعیت عینی و عملی حرکت کنند و این احتمالا دوگونه تقاضا را رقم میزند! و یک مسئله "پارادوکسیکال" است. (این بحث حتما نیاز به بازپرداخت بیشتر دارد)
فایل صوتی وزیر خارجه از نظر حکمرانی قابل توجه است که به برخی از این نکات اشاره میشود:
۱- چندگانگی قدرت در عرصه داخلی و خارجی، به قطع، نشانه خوبی نیست و کار کردن با طرفهای داخلی و خارجی را از جانب حکومت سخت میکند.
۲- نقد و آسیب شناسی از موقعیتها و مواضع میتواند در تقویت اهداف یک جامعه کمک خوبی باشد.
۳-"شفافیت" و "پاسخگویی" در بین دولتمردان با یکدیگر و با مردم میتواند قدرت ملی را افزایش دهد.
۴- قدرت و عوامل آن در صحنه عمل باید منسجم و هماهنگ باشند و الا نتیجه مطلوب، حاصل نمیشود.
۵- اتفاق نظر در مورد اهداف و برنامه ریزی برای تحقق آنها امری مهم در حوزه حکمرانی است.
۶- حمایت از جایگاهها و تقویت افراد در جایگاهها میتواند باعث افزایش حکمرانی خوب شود و این البته جدای از بحث نقد و ارائه مشورت در موقعیتهای خاص است.
به عنوان یک دانشگاهی میتوان مطرح کرد که بحثهای مطرح شده از جانب محمد جواد ظریف میتواند باب برخی موضوعات را برای بحث و مسئلهمندی باز کند و مطالب ایشان در طرح بحث حتما میتواند در تقویت حکمرانی موثر باشد. البته طبعا این نکته به معنی تایید یا رد دیدگاههای ارائه شده ایشان نیست و آن در جای خود با مستندات و تحلیلهای دیگر میتواند معلوم شود.