کرونا چگونه به قلب حمله می کند؟

قلب و ریه دو عضو حساس بدن هستند که کار اکسیژن‌رسانی به بدن را با کمک هم انجام می دهند و در صورت درگیری ریه با یک بیماری تنفسی نظیر کروناویروس، احتمال تاثیرگذاری بیماری کووید 19 بر قلب نیز وجود دارد، چرا که با درگیری ریه، قلب باید به سختی کار کند تا بتواند خون مورد نیاز را پمپاژ کند و این رویه برای فرد مبتلا به عارضه قلبی و ریوی به مراتب دشوارتر خواهد بود.
سرایت کروناویروس به بدن حتی می‌تواند به عضله قلب یا عروق آسیب جدی وارد کند، به عبارتی این بیماری با رفتاری ناشناخته در کمین بیماری‌های قلبی و عروقی است. موضوع مهمی که دکتر "مونا کیا" متخصص قلب و عروق در ساوه در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، بدان تاکید دارد و معتقد است خطر کرونا برای بیماران قلبی بیشتر از سایر بیماری‌هاست.
وی افزود: در حال حاضر با پاندمی کرونا روبرو هستیم. این ویروس روزانه هزاران نفر را در جهان قربانی می‌کند و تا زمان کشف واکسن و درمان ویروس ادامه خواهد داشت.
کیا بیان کرد: بر اساس مشاهدات انجام شده تقریبا حدود یک الی دو درصد بیمارانی که مبتلا به بیماری کووید ۱۹ هستند، دچار حمله‌های قلبی شده اند و از طرفی حدود ۲۵ الی ۳۰ درصد بیمارانی که ناراحتی قلبی زمینه‌ای دارند مبتلا به کروناویروس می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه مکانیسم این ویروس و حمله به بیمار از راه فعال کردن سیستم ایمنی و انعقادی است، اظهار کرد: به این صورت که سیستم ایمنی بیش از حد فعال می‌شود و در واقع با التهاب و طوفان سایتوکینی باعث التهاب در تمام بافت‌های بدن از جمله قلب و ریه می‌شود. این التهاب باعث آسیب جدی به قلب و عروق می شود و این دقیقا همان فرآیندی است که هر سال باعث مرگ تعداد قابل توجهی از بیماران مبتلا به آنفلوآنزا نیز می‌شود.
دکتر کیا افزود: افرادی که ریسک فاکتورهای زمینه‌ای و مشکلات قلبی دارند بیشتر در معرض کووید ۱۹ هستند و البته خود این ویروس در افرادی که بیماری قلبی ندارند هم می‌تواند بیماری قلبی ایجاد کند.
وی در ادامه به آسیب‌های ایجاد شده در این بیماران که منجر به درگیری قلبی می‌شود اشاره کرد و گفت: تعداد قابل توجهی از بیماران کرونایی بستری شده دچار آسیب میوکارد می‌شوند که با بالا رفتن خطر مرگ در این افراد مرتبط است. آسیب میوکارد می‌تواند به دو صورت میوکاردیت یا نارسایی قلبی ایجاد شود که می‌توان با اکوکاردیوگرافی یا مارکرهای خونی آنرا اندازه گیری کرد. آسیب دیگری که کروناویروس به قلب وارد می‌کند، گرفتگی عروق کرونر به صورت MI یا سکته‌های قلبی حاد است.
وی بیان کرد: آسیب دیگر، آریتمی‌های قلبی یا اختلال در نظم طبیعی ضربان قلبی با مکانیسم حمله ویروس به سیستم هدایتی قلب است که فرد دچار افزایش یا کاهش ضربان قلبی می‌شود. از دیگر عارضه‌های  این ویروس ایجاد ترومبوز یا لخته‌های خونی در اندام یا آمبولی ریه یا همچنین سکته‌های مغزی است.
این پزشک متخصص بیماری‌های قلبی و عروقی اظهار کرد: یکی از علائمی که این روزها بیماران در مراجعه به پزشکان یا مراکز درمانی اعلام می‌کنند، احساس درد در هنگام دراز کشیدن است و در واقع به احتمال قوی همان  التهاب پرده قلبی یا پریکاردیت است که در اثر درگیری و حمله ویروس کرونا به قلب، پرده قلبی فرد ملتهب می‌شود و از جمله علائم شایع این بیماری است.
وی ادامه داد: بنابراین غیر از سن بیمار(سالمندان)، چاقی و بیماری‌های زمینه‌ای نظیر دیابت، گرفتاری قلبی در ویروس کووید ۱۹ و عوارض قلبی به صورت فردی نقش مهمی در مرگ و میر این افراد دارد. طبق تحقیقاتی که در این بازه زمانی انجام شده است، تقریبا ۳۰ درصد بیماران کرونایی که دچار آسیب قلبی جدی شدند افرادی بودند که از قبل درگیری عروق کرونر قلبی داشتند و حدود ۶۰ درصد آنان مبتلا به فشار خون بودند.
او تصریح کرد: اینها اثرات کوتاه مدت ویروس کرونای ناشناخته است. اثرات بلندمدت ابتلا به کرونا به اندازه کوتاه مدت اهمیت دارد چون ممکن است این بیماری به علت تغییرات ژنتیکی به یک اپیدمی مزمن تبدیل شود. بنابراین با توجه به تغییر رفتارها و واکنش‌های این ویروس، مردم باید پروتکل‌های بهداشتی را کاملا رعایت و از جمع‌های خانوادگی و مسافرت‌ها به شدت پرهیز کنند. با توجه به اینکه کرونا ویروس سیستم‌های تنفسی، قلبی و عروقی، گوارشی، چشایی بویایی را درگیر می‌کند و به تمام سیستم‌های بدن دست اندازی می‌کند و تاکنون هم واکسن و داروی خاصی برای آن پیدا نشده است، لذا لازم است فعلا استفاده از ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی در اولویت همه افراد قرار گیرد.
دکتر کیا تاکید کرد: در بحران کرونا بیماران قلبی و عروقی باید بیشتر از سایرین موازین بهداشتی را رعایت کنند و فاصله‌گذاری اجتماعی و ماسک زدن برای آنها در اولویت باشد و در صورت امکان از منزل خارج نشوند. افرادی که با این بیماری سروکار دارند نیز بهتر است در صورت داشتن کوچکترین علامتی از بیماری کرونا از تماس با افراد دارای بیماری قلبی زمینه‌ای خودداری کنند چون شاید همین علائم ساده که برای دیگران مشکلی ایجاد نمی کند به قیمت جان بیماران قلبی و عروقی تمام شود.
وی در پاسخ به این پرسش که خطر عوارض کرونا برای چه کسانی بیشتر است، گفت: به طور کلی افراد بالای ۶۵ سال که قبلا به درگیری عروق کرونر مبتلا بوده یا فشار خون بالا دارند یا افراد با سابقه سکته قلبی، افراد مبتلا به بیماری‌های مادرزادی قلبی بویژه کسانی که نقایص مادرزادی آنها با جراحی هنوز اصلاح نشده است، اگر به کووید ۱۹ آلوده شوند شاید در معرض خطر بیشتری باشند، لذا افراد ذکر شده باید اقدامات پیشگیرانه را بیشتر رعایت کنند و فاصله‌گذاری اجتماعی را جدی بگیرند.
وی نخستین علامت ظاهری و عارضه قلبی برای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ را تنگی نفس و احساس درد در قفسه سینه دانست و گفت: افت پمپاژ قلبی نتیجه حمله کروناویروس به قلب است که منجر به تنگی نفس و احساس درد می‌شود و در چنین مواقعی نارسایی قلبی را می‌تواند از خود نشان دهد.
دکتر کیا به عارضه‌های قلبی بعد از بهبودی از کرونا و پاکسازی ویروس از بدن بیمار اشاره کرد و افزود: بیماران قلبی بهبود یافته از کرونا همواره در معرض تهدید لخته‌های خونی و عروقی هستند که اگر در اندام فرد باشد منجر به سیاه شدن آن عضو از بدن می‌شود یا در ریه به صورت آمبولی ریه، در عروق قلبی به صورت سکته قلبی و در عروق مغزی به صورت سکته مغزی تاخیری بروز می‌کند.
وی بیان کرد: به عنوان مثال بیمارانی هستند که پس از بهبودی از کرونا با گذشت یک ماه از ترخیص با سکته قلبی مجددا به بیمارستان برگشتند که علت آن لخته شدن خون در عروق کرونر بوده است.
این پزشک متخصص قلب به بیماران کرونایی که ریسک فاکتورهای زمینه‌ای، ریوی و قلبی دارند توصیه کرد که پس از بهبودی و به طور مستمر و حداقل برای مدت یک ماه از داروهای رقیق کننده خون نظیر قرص آسپرین زیر نظر پزشک متخصص قلب استفاده کنند تا از لخته شدن احتمالی عروق پیشگیری شود.
وی تاکید کرد: به بیماران قلبی و عروقی که مبتلا به کرونا شدند توصیه می‌شود پس از ترخیص مرتبا تحت نظر پزشک متخصص قلب باشند چرا که هر لحظه احتمال تهدید برای سلامت آنان به دلیل بیماری زمینه‌ای که دارند وجود دارد.