فتاح: شما نماینده مردم نیستید

«تهران ۲۰» شامگاه دوشنبه ـ پنجم اسفند ماه ـ برای لحظاتی به صحنه درگیری لفظی مهمان برنامه با مجری بدل شد که تلاش می‌کرد بر طرح سوال‌های چالشی‌ درباره آزادراه تهران ـ شمال تاکید کند.
به گزارش ایسنا، این برنامه زنده‌ی تلویزیونی که شامگاه گذشته با حضور پرویز فتاح، رییس بنیاد مستضعفان و با اجرای محمد دلاوری از شبکه تهران پخش شد، حدود ۳۰ دقیقه بعد از پخش و پس از پشت سر گذشتن مباحثی درباره عملکرد بنیاد مستضعفان و معرفی اقدامات اخیر و همچنین دارایی‌های این نهاد، به موضوع آزادراه تهران شمال رسید که در ادامه طرح پرسش‌های چالشی مجری درباره نرخ عوارض این آزادراه و مدت زمان ساخت و بهره‌برداری آن، اعتراض جدی مهمان را در پی داشت.
سوال مجری درباره نرخ عوارض اینگونه شروع شد: خیلی‌ها پیام داده‌اند که عوارض بزرگراه تهران ـ شمال که در روزهای تعطیل ۳۵ و در روزهای عادی ۲۵ هزار تومان است سنگین است و شما که بنیاد مستضعفان هستید آنجا را برای ثروتمندان ساختید نه مستضعفان!
مهمان برنامه که گویا اصلا انتظار چنین پرسشی را نداشت، به تندی واکنش نشان داد و صراحتا اعلام کرد شما که صداوسیما هستید نباید این را بگویید!
در ادامه‌ی این تنش ایجادشده، پرویز فتاح در واکنش به مجری که توضیح داد این سوالات مردم است که مطرح می‌شود، گفت: آن‌ها می‌توانند بپرسند اما در ذهن شما نباید باشد و وقتی مجری در دفاع از این پرسش چنین عنوان کرد که به عنوان نماینده مردم این سوال را می‌پرسد، فتاح گفت: شما نماینده مردم نیستید!
رییس بنیاد مستضعفان همچنین در پایان صحبت‌های اعتراضی‌اش خطاب به سازندگان «تهران بیست»، گفت: در شب ولادت مرا اینجا آورده‌اید که زیر سوال ببرید؟! دوربین شما باید این افتخار را هم زیر سوال ببرد؟ برای این مرا خواسته‌اید شما؟!
در ادامه‌ی طرح این دیالوگ اعتراضی از سوی فتاح، مجری برنامه تلاش کرد فضا را مدیریت کند. او با لبخند و دعوت مهمان به آرامش، مخاطبان را به تنفسی کوتاه دعوت کرد. و البته در ادامه‌ این گفت‌وگو در فضایی آرام و بدون تنش با موضوع اموال و دارایی‌های بنیاد مستضفان ادامه یافت.
اما از شامگاه گذشته که ویدئوی این درگیری لفظی در فضای مجازی دست به دست می‌شود، محل بحث عده‌ای شده که پرسش‌هایی از این دست را مطرح می‌کنند: آیا مجری و خبرنگار صداوسیما نماینده مردم محسوب نمی‌شود؟ وظیفه صداوسیما در قبال افکار عمومی جامعه چیست؟ چرا پرویز فتاح انتظار داشته است که صداوسیما صرفا برای تعریف و تمجید او را مقابل دوربین‌هایش بنشاند و در مجموع اگر مسوولان خود را در مصاحبه‌ها موظف به پاسخ‌گویی به سوالاتی که مطرح می‌شود نمی‌دانند پس چرا حضور در گفت‌وگوهای زنده را می‌پذیرند و آیا آنها می‌آیند تا برنده گفت وگویی از پیش تعیین شده باشند؟
خبرنگار ایسنا برای رسیدن به پاسخ این پرسش‌ها گفت‌وگویی داشته است با علی‌اکبر عبدالرشیدی ـ از مجریان قدیمی تلویزیون ـ که در ادامه این گفت‌وگو را می‌خوانید:
عبدالرشیدی درباره‌ی رسالت و وظیفه رسانه در برابر افکار عمومی به ایسنا گفت: رسانه نمی‌تواند نسبت به سوالاتی که میانگین افراد یک جامعه دارند بی‌تفاوت باشد. اصطلاحی در دنیای رسانه است که می‌گوید، سوال تند و چالشی می‌تواند پاسخ پراطلاع و چالشی به دنبال داشته باشد.
او در این زمینه افزود: یکی از وظایف رسانه دیده‌بانی و انتقال سوال از جانب مردم به مقامات و مسوولان و انتقال اطلاعات از جانب مقامات به مردم است. اگر رسانه بتواند وظیفه خودش را به عنوان سخنگو و نماینده مردم به خوبی انجام دهد و افکار عمومی بتوانند خودشان را در آیینه رسانه ببینند، می‌توانند به رسانه اعتماد کنند و اعتماد به رسانه، آن هم یک رسانه فراگیر در یک کشور معادل ایجاد یک کانون همبستگی و همسوسازی است.
این مجری درباره نحوه طراحی و طرح پرسش‌ها در گفت‌وگوهای زنده تلویزیونی، گفت: «اگر سوالات خنثی باشند و محتاطانه مطرح شوند، طبعا پاسخ‌های قوی و جذابی دریافت نخواهد شد و افکار عمومی را اقناع نخواهد کرد.
ما در رسانه اصل بسیار مهمی داریم به نام اقناع که اگر افکار عمومی از طریق اطلاعاتی که از طریق رسانه دریافت می‌کنند قانع شوند، جلوی شایعه و توسعه اطلاعات نادرست در فضای مجازی و تبلیغات منفی در رسانه‌های غیرخودی گرفته می‌شود.»
او روند برنامه‌های صداوسیما در سال‌های اخیر در زمینه طرح سوالات و شبهات مردم از مقامات را نسبتا چالشی‌تر از گذشته دانست و عنوان کرد: در سال‌های گذشته بعضی از مقامات در برابر یک سوال ساده هم گاهی مقاومت می‌کردند و فکر می‌کردند نباید سوال بشود و سوالات باید به‌گونه‌ای باشد که آن‌ها را از اشتباه مبرا کند و باعث تقویت جایگاهشان بشود؛ در صورتی که پرسیدن آن سوال و جواب دادن آن به نفع افکار عمومی و مسوولان و جامعه است. چون رسانه کارش بعد از اقناع، همسوسازی و همگرا کردن افکار عمومی در جامعه حول محکر منافع ملی است که منجر به وحدت نظر و همبستگی می‌شود. اما در چند سال اخیر صدا و سیما از رویه گذشته کمی فاصله گرفته و سوالات و استدلال‌های مناسب تری مطرح می‌کند که این اتفاق خوبی است. تصور اینکه همیشه در رسانه خبر خوب داده بشود تصوری غیرحرفه‌ای است.
او ضمن تاکید بر اینکه یک شبکه مدیریتی، اجرایی و تصمیم‌گیری در کشور باید در یک ساختمان شیشه‌ای بنشیند و خودش را در معرض قضاوت افکار عمومی قرار بدهد، افزود: اگر این کار را نکند افکار عمومی از راه‌های دیگری به قضاوت می‌نشینند که ضررش بیشتر است.
عبدالرشیدی درباره نحوه‌ برخورد مسوولان با سوال‌های چالشی مجری و خبرنگار، خطاب به آنها گفت: اگر فکر می‌کنید که سوال مطرح‌شده، سوال مردم نیست می‌توانید پاسخ ندهید اما اگر تصمیم گرفتید که پاسخ دهید، پاسخ شما باید پر از اطلاعات و قانع کننده باشد.
او در این‌ زمینه افزود: پاسخ دادن به سوال خبرنگار یکی از هنرها، فنون و ماموریت‌های شخصیت‌های مدیریتی، اجرایی و تصمیم‌گیر کشور است.
عبدالرشیدی همچنین مجری و خبرنگار هر رسانه‌ای را بالفعل نماینده مردم خطاب کرد و گفت: مجری در تلویزیون یا خبرنگار در هر رسانه‌ای نماینده مردم است و چون نماینده افکار عمومی است، طبعا نباید نفع شخصی داشته باشد. جایگاهش جایگاه سوال کردن و آن هم طرح سوال به صورت محترمانه است و دریافت پاسخ بدون دخالت در ضریب پاسخگویی طرف مقابل. خبرنگار باید به دعنوان نماینده مردم آرامش و صلابت خودش را حفظ کند و به عنوان نماینده افکار عمومی محترمانه رفتار کند و طرح سوالات را زیرکانه و محترمانه دنبال کند و به پاسخ برسد.