جامعه بحران زده و ترویج پوپولیسم

پوپولیسم یا عوامفریبی آموزه ای است که به طرفداری از خلق یا توده مردم در مقابل نخبه گرایی مشهور است. در این روش راه حل هایی ساده و ظاهری برای حل مسائل اساسی جامعه ارائه میشود و با برانگیختن احساسات مردم سعی میشود رضایت و گرایش جامعه به سمت هواداری از فردی خاص بعنوان منجی یا قهرمان ملی هدایت شود. پوپولیسم در دوره گسست و فروپاشی نظام های سنتی یا بر اثر بحرانهای مدرن ظهور میکند و یکی از اهرم های پوپولیسم که در همه دورانها استمرار داشته نادیده گرفتن عقلانیت و استدلال و برانگیختن احساس و عواطف بویژه حس وطن پرستی و ملی گرایی است.
 به عقیده صاحبنظران، فرهنگ سیاسی ایرانیان فرهنگی احساسی، ارزشی و عاطفی است و بر همین اساس جامعه ایرانی جامعه کوتاه مدت نامیده میشود و در تاریخ معاصر ایران برخی از سیاستمداران از این ویژگی  در جهت پیشبرد اهداف خود بخوبی بهره برده اند. در شرایط کنونی نظام سخت تحریمها و ابر بحران اقتصادی در کنار عدم تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی، جامعه را سرخورده و بی اعتماد کرده است و مستعد گرایش به پوپولیسم است.
اظهارات ریاست بنیاد مستضعفان در خصوص تصرف املاک بنیاد توسط برخی افراد و نهادها با واکنشهای متفاوتی از سوی رسانه ها روبه رو شده است. برخی از روزنامه نگاران چنین سخنان نخ نما شده ای را در شرایطی که جامعه از فسادها و تخلفات برخی از مسئولین بشدت رنج میبرد نمونه بارز ترویج عوام فریبی و پوپولیسم ارزیابی کرده و این بیانات به شدت نقد شده است.
رویه پوپولیستی که در این سالها توسط مدیران نهادهای حکومتی در پیش گرفته شده این است که برای اثبات لیاقت و شایستگی در زمان مسئولیت خود به افشاگری بخشهایی از فساد مدیران ماقبل خود بپردازند یا خود را قهرمان مبارزه با فساد و نجات اموال عمومی معرفی کنند. در واقع در این نوع اقدامات به عوامل و دلایل اصلی شکل گیری فساد در جامعه توجهی نمیشود و فقط به خبرسازی و مبارزه سطحی و سلیقه ای با برخی روندهای شکل گرفته در درون نظام و به حاشیه رفتن عوامل اصلی بسنده میشود.
یکی از روزنامه نگاران در نقد سخنان ریاست بنیاد به افتضاح تمام عیار در تحقیقاتی که در دوره مجلس چهارم در سال 75 از بنیاد مستضعفان انجام گرفته است اشاره دارد. لذا از بنیاد مستضعفان بعنوان مدعی حامی مستضعفان و محرومان انتظار میرود ابتدا اطلاعات مربوط به همه اموال و دارایی های خود در چهار دهه اخیر و اموال منقول و غیر منقولی که به افراد خاص واگذار کرده است به طور شفاف و صریح در اختیار صاحبان این اموال یعنی مستضعفان جامعه و عموم مردم قرار دهد. این موضوع مهم تر و اساسی تر از پس گرفتن چند ملک از نهادهای نظامی یا موسسات مردم نهاد است که در خدمت عموم هستند یا در امور توانمندسازی بانوان جامعه فعالیت می کنند.
 مردم برای شناخت عمیق تر باید از مدیران دولتی و مسئولین، میزان بهره وری در عملکرد، شفافیت و پاسخگویی را مورد مطالبه قرار دهند. ترویج پوپولیسم، انحراف افکار عمومی از مسایل اساسی و بهره برداری از مناصب در جهت قهرمان سازی امری نکوهیده و غیر اخلاقی است.