جداسازی آب از نفت بامایعات یونی

به گزارش ایسنا، نسترن حضرتی، فارغ‌التحصیل رشته شیمی کاربردی مقطع دکتری از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «شناسایی و بکارگیری مایعات یونی در بهبود کیفیت نفت خام صادراتی ایران» گفت: امروزه بسیاری از کشورها ازجمله ایران با آلودگی‌های شدید نفتی مواجه شده‌اند. چنین نفت خام‌هایی برای تولید، انتقال و پالایش، مشکلات بسیاری ایجاد می‌کنند و مسیر دشوارتری را تا رسیدن به محصول پتروشیمی طی می‌کنند.

وی افزود: مقدار آب و رسوبات یک ویژگی فنی از ناخالصی‌های مشخص نفت خام است. هنگامی‌که استخراج از یک مخزن نفتی صورت می‌گیرد، نفت خام حاوی مقادیری از آب و ذرات معلق از سازند مخزن است.

حضرتی با بیان اینکه حضور قطرات امولسیون باعث افزایش ویسکوریته می‌شود که می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های انتقال نفت شود، خاطر نشان کرد: به همین دلیل لازم است که آب از نفت خام به صورت کامل جداسازی شود تا نفت با کیفیت به کشورهای دیگر صادر شود.

وی با اشاره به روش‌های جداسازی آب از نفت، گفت: روش‌های مکانیکی، حرارتی و شیمیایی برای جداسازی آب از نفت وجود دارد که اکنون مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی از سوی دیگر مشکلاتی را در نفت نیز به وجود می‌آورند.

فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به مشکل روش‌های دیگر گفت: معمولا در این روش‌ها مواد شیمیایی در نفت وارد می‌شود که کیفیت آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ یا همراه با آن فلزاتی در نفت به جا می‌گذارد که برای نفت مناسب نیست. برای بهبود کیفیت نفت و فرآورده‌های نفتی نیاز به پیشرفت دانش در زمینه‌های مختلف است. 

حضرتی با بیان اینکه دانش افزایه‌های نفتی باید همگام با دانش و فناوری روز دنیا باشد، گفت: فناوری‌های نو در زمینه نانو مواد و مایعات یونی به‌عنوان افزایه‌هایی با کمترین اثرات جانبی و دوستدار محیط‌زیست تاکنون در کشورهای توسعه‌یافته موردمطالعه و استفاده قرار گرفته‌اند. صنعت نفت ایران نیز برای توسعه روزافزون به بهره‌گیری از این فناوری‌های تازه که حاصل فعالیت‌های پژوهشی است، نیازمند است.

وی با اشاره به روش جداسازی آب از نفت صادراتی، گفت: روشی که در این مقاله ارائه شده است، از مایعات یونی در حد ppm ۲۰۰۰ در نفت خام استفاده شده که نتایج حاصل نشان‌دهنده توانایی مایعات یونی در کاهش IFT حتی در شوری پایین و امولسیون‌های بسیار پایدار است.

این محقق با اشاره به مزیت استفاده از مایعات برای جداسازی آب از نفت، گفت: مایعات یونی گزینه‌های مناسبی برای خنثی کردن اثر امولسیفایرها به‌منظور شکستن امولسیون هستند؛ به این دلیل که بعد از افزودن به امولسیون می‌توانند به سمت فیلم بین آب و نفت مهاجرت کرده و کشش بین سطحی را کم و فیلم را سست کنند.

حضرتی با اشاره به اینکه استفاده از مایعات یونی در کشورهای دیگر استفاده می‌شود، افزود: از این روش در امریکا، برزیل، کانادا و... در مقیاس تحقیقاتی استفاده شده و هنوز در مقیاس صنعتی وارد نشده و محققان و صنعتگران به دنبال مطالعات تکمیلی هستند. همچنین این مواد با کاهش IFT و دارا بودن پایداری شیمیایی و حرارتی گزینه‌های جذابی در ازدیاد برداشت هستند و مطالعات گسترده‌ای در این مورد انجام‌شده است.

بر اساس اعلام روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، وی افزود: استفاده از مایعات یونی به‌عنوان دمولسیفایر هنوز در مرحله تحقیقاتی و مرزهای دانش است. در حال حاضر محققان در صدد هستند که روش‌های بهتری را برای کاهش هزینه و استفاده از مایعات یونی برای جداسازی آب از نفت در راستای صادرات با قیمت بالا ارائه کنند.