دردناک است که شاهنامه را نشناسیم

 دومین دوره «جشنواره‌ی ملی عکس شاهنامه» برگزیدگان خود را شناخت. این جشنواره هر دو سال یکبار از سوی «باشگاه شاهنامه پژوهان» برگزار می‌شود.
به گزارش شهداد حیدری، خبرنگار امرداد، در آغاز آیین دومین دوره «جشنواره ملی عکس شاهنامه»، سیمون ایوازیان، استاد دانشگاه و از داوران جشنواره، در سخنان کوتاهی به شیوه‌ی گزینش عکس‌ها و نگرشی که باید عکاسان جوان به حماسه نامه‌ای همانند شاهنامه داشته باشند، اشاره کرد و گفت: «آنهایی که عکس‌های خود را به چنین جشنواره‌ای می‌فرستند باید بیش از هر چیز به مفهوم و ارزش‌هایی که در شاهنامه هست فکر کنند و آن گاه عکس بگیرند. گاه عکس‌هایی فرستاده شده بود که جنبه‌ی خانوادگی داشت؛ مثلاً کنار آرامگاه فردوسی عکس یادگاری گرفته بودند. پیداست که چنین عکسی مناسب جشنواره نیست. با این همه کوشیدیم از میان همان ها هم یکی دو نمونه انتخاب کنیم.»
ایوازیان به دشواری گزینش عکس‌ها از میان شمار بسیار آن‌ها اشاره کرد و افزود که داوران جشنواره چندین ساعت وقت صرف کرده اند تا بهترین‌ها برگزیده شوند. در پایان نیز ابراز امیدواری کرد که عکس‌های انتخابی داوران برای مردم هم درخور توجه باشد.

برگزاری جشنواره عکس، پیوندی میان ادبیات و هنر است
کتایون قدس راد، یکی دیگر از داوران جشنواره، سخنران بعدی بود. او برگزاری دومین جشنواره‌ی عکس شاهنامه را پیوندی میان ادبیات و هنر دانست که سبب شده است تا کسانی که به هنر عکاسی می‌پردازند و می‌خواهند در چنین جشنواره‌ای شرکت کنند، بیشتر به شاهنامه و میراث کهن ما توجه کنند و درباره ی آن به پژوهش و مطالعه یپردازند.
این سخنران آنگاه افزود: «شاهنامه‌ی فردوسی بزرگترین شاهکار ادبیات ایران است. سراسر آن آکنده است از داستان ها و تصویرهای بی‌مانند. هنرمندان ما می‌توانند همانند عکاسان غربی که به اساتیر و افسانه‌های‌شان توجه می کنند و آن را موضوع عکاس‌های خود قرار می‌دهند، به شاهنامه و ادبیات غنی ما بپردازند و تصاویری را کار کنند که مضمون آن‌ها برگرفته از این اثر باشد. اکنون در غرب گروه‌هایی هستند که "عکاسی صحنه‌پردازی" کار می‌کنند و به داستان‌ها و افسانه های خود با نگاهی نو و معاصر می پردازند؛ چرا هنرمندان ما این کار را نکنند و آثار ملی ما را مصور نکنند؟ چنین کاری توجه دیگران را هم به آن آثار جلب می‌کند و سبب می‌شود که مردم از فرهنگ و میراث کهن ما بیشتر نگاهبانی کنند.»
قدس راد در پایان بایستگی گردآوری عکس‌های برگزیده‌ی جشنواره را در کتابی ویژه، یادآور شد و انجام چنین کاری را زمینه‌ای برای تشویق دیگر عکاسان و توجه آن‌ها به میراث کهن ایران دانست.

وامدار ایرانم
رونمایی از نشان استاد افشین بختیار، عکاس ایرانشناس، از بخش‌های دیگر آیین پایانی جشنواره بود. این نشان که به گونه‌ی مدال است، از این پس در «جشنواره‌ی ملی عکس شاهنامه» به عکاسانی پیشکش خواهد شد که از دید افشین بختیار شایسته ی دریافت مدال باشند.
سپس بختیار، که خود یکی از داوران جشنواره بود، در سخنان کوتاهی به خویشکاری خود در پرداختن به شاهنامه اشاره کرد و گفت: «خیلی‌ها دل من را شکستند؛ اما از پا نمی‌نشینم و تا روزی که هستم عکس می‌گیرم. چون وامدار ایرانم و وظیفه ی خود را دیدن و شناساندن ایران به ایرانی و دیگران می‌دانم.»
بختیار در ادامه ی سخنانش به شمار اندک باشندگان در نشست توجه داد و گفت: «چنین آیین و جشنواره ای که درباره ی شاهنامه است باید در ورزشگاهی بزرگ برگزار شود و آکنده از جمعیت باشد. فردوسی چنان بزرگ است و به گردن ما حق دارد که شایسته ی توجهی بیشتر از این هاست.»
آنگاه افزود: «آن هایی که به توس می روند، گاه حتا نمی دانند آرامگاه فردوسی کجاست! بیشتر سر از رستوران اطراف درمی‌آورند و سرگرم خوردن و آشامیدن می شوند. این دردناک است. من در گفت‌و‌گو با هفته نامه‌ی «امرداد» گفتم که هر بار که به توس می‌روم روستای پاژ، زادگاه فردوسی، را هم باید ببینم. چون دیدن پاژ انرژی خاصی به من می‌دهد. هر جای زادگاه فردوسی که قدم بگذاری انگار خود او را دیده‌ای و گمشده‌ات را پیدا کرده‌ای.»

شاهنامه سمبل فرهنگ ایران است
فیروزه ملویل، فرنشین علمی مرکز شاهنامه‌ی دانشگاه کمبریج، در پیامی تصویری افزون بر شادباش برگزاری دومین دوره‌ی جشنواره ملی عکس شاهنامه و سپاسگزاری از کوروش جوادی، بنیادگزار و دبیر جشنواره، به همکاری این مرکز شاهنامه پژوهی با جشنواره، اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد که عکس‌های برگزیده‌ی جشنواره در دانشگاه کمبریج چاپ بشود تا آغازی برای این همکاری و پشتیبانی باشد. 
ملویل در ادامه درباره‌ی ارزش شاهنامه برای ایرانیان سخن گفت و افزود: «شما می‌دانید که شاهنامه برای تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران تا چه اندازه مهم است. همه‌ی آن‌هایی که شاهنامه را دوست دارند، ایران را هم دوست می‌دارند. چرا که شاهنامه سمبل فرهنگ ایران است.»
ملویل در پایان، انتخاب عنوان «ایران نگارخانه‌ی شاهنامه» از سوی دبیر جشنواره را گزینشی درست و سنجیده دانست و از داوران عکس‌های برگزیده سپاسگزاری کرد.

نقالی و شاهنامه خوانی
از دیگر برنامه‌های آیین پایانی جشنواره، نقالی پریا ماوندی بود. او بخش‌هایی از داستان «رستم و سهراب» را برای باشندگان جشنواره بازگو کرد.
نقالی گروه نقالی و شاهنامه خوانی زرتشتیان ایران، از بخش‌های دیدنی جشنواره بود. آن‌ها داستان «برتخت نشستن و پادشاهی جمشید» را با نقالی کردند. بنیتا جهانی، آرنیکا جهانی، بردیا ارغوانی، رادان کرمانیان(کوچکترین شاهنامه‌خوان زرتشتیان ایران)، پیمان خسرویانی، آتریسا خسروی، آویسا خسروی، آرتمیس باستانی، هودانوش نمیرانیان و مانترا خسرویانی اجرا کنندگان نقالی شاهنامه بودند. آرمیتا تیمساری نیز با دف نوازی، آن ها را در اجرای شاهنامه خوانی یاری کرد.
پریا ماوندی در معرفی کودکان شاهنامه خوان زرتشتی گفت: «این گروه بیش از پنجاه نفر عضو دارد. آن هایی که در این جا برنامه اجرا کردند شمار اندکی از اعضای گروه هستند که همگی کمتر از 9 سال سن دارند. رادان کرمانیان و آرمیتا جهانی، هر دو 4 ساله هستند و کوچکترین نقال زرتشتیان ایران. این گروه شامل کودکان و نوجوانان و جوانان زرتشتی است که در برنامه‌های گوناگون به نقالی و شاهنامه‌خوانی می‌پردازند.»
در ادامه نیز آرش قاسمی به تک نوازی سه تار و خوانش بیت‌هایی از شاهنامه پرداخت.

برگزیدگان دومین جشنواره عکس شاهنامه
پایان بخش آیین دومین جشنواره ملی عکس شاهنامه، پیشکش جوایز و لوح های سپاس به برگزیدگان بود. نفرات برگزیده عبارت بودند از: مجید حجتی، از اصفهان (نفر نخست)؛ افشین میرزایی، از رشت (نفر دوم)؛ اردلان حسنعلی زاده، از قوچان (نفر سوم). در بخش «شایستگان تقدیر» نیز مهسا قربانی، مصطفا مصطفوی و اردلان حسنعلی زاده، برگزیده شدند.
از همایون مهرزاد، عکاس امرداد، نیز به پاس برگزیده شدن عکس‌های او از سوی داوران، در دو دوره‌ی جشنواره ملی عکس شاهنامه، سپاسگزاری شد و لوح تقدیر به او تعلق گرفت.
بخشی نیز به سپاسگزاری از «همراهان شاهنامه» اختصاص داشت. در این بخش از محترم صدرالذاکرین، مریم کُرد و رمضانی تقدیر شد.
از علی بهرایی، نوجوان سندروم دان، به پاس عکسی که برای جشنواره فرستاده بود، تقدیر شد. این نوجوان در هنرستان گرافیک و عکاسی سرگرم تحصیل است. مادر علی بهرایی از کوروش جوادی، دبیر جشنواره، به سبب فرهنگ‌سازی و توجه به کودکان سندروم دان، قدردانی کرد.
استادانی که عکس های فرستاده شده را برگزیده و داوری کرده بودند، عبارت بودند از: سیمون ایوازیان، افشین بختیار، کتایون قدس راد و علی میراسماعیلی. 
در این آیین، اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان در مجلس شورا، از باشندگان و اهدا کنندگان لوح ها و پیشکش های جشنواره به عکاسان بود.
همکاران «باشگاه شاهنامه پژهان» در برگزاری این جشنواره عبارت بودند از: آرامگاه فردوسی، موزه شاهنامه و اسطوره قزوین، باشگاه عکاسان جوان، پویش فردوسی. «گروه هنری سی تاب» نیز در برگزاری این آیین همراهی داشت و از نمایندگان آن ها سپاسگزاری شد.
در هنگام پیشکش لوح های سپاس و جوایز، 37 عکس برگزیده ی دوره ی دوم جشنواره نیز به نمایش درآمد.
گردانندگی این نشست را راضیه موسوی برعهده داشت.
آیین پایانی دومین «جشنواره ملی عکس شاهنامه» و رونمایی از نشان استاد افشین بختیار، در پسین پنج شنبه 24 امرداد در تالار فردوسی «خانه اندیشمندان علوم انسانی» برگزار شد. این جشنواره هر دو سال یکبار از سوی باشگاه شاهنامه پژوهان و باشگاه نقالان برگزار می شود.

نگاهی دیگر به آیین پایانی دومین جشنواره ملی عکس شاهنامه 
- سیمون ایوازیان، از داوران جشنواره، در آغاز سخنانش گفت: «همیشه سورپریز می‌شوم. در هرجا که هستم بدون آن که از قبل بدانم صدایم می‌کنند و می‌گویند سخنرانی کن. من هم نمی‌دانم چه بگویم. ای کاش خبر می‌دادند تا متنی آماده می‌کردم.» 
- افشین بختیار نیز در آغاز سخنانش گفت: «ما عکاس‌ها اصلاً بلد نیستیم صحبت بکنیم. اگر قرار بود صحبت کردن بلد باشم که عکاس نمی شدم!»
- گرداننده آیین پایانی جشنواره در معرفی سیمون ایوازیان به هنرهای بسیار او در عکاسی و معماری و گیتارنوازی اشاره کرد و گفت که استاد ایوازیان به «پدر گیتار کلاسیک ایران» شهرت دارد. افزون بر این که استاد دانشکده‌ی هنرهای زیبا هم هست. به سخنی دیگر، باید او را «آراسته به چندین هنر» دانست.
- آرش قاسمی که تک نوازی سه تار را با خوانش بیت‌هایی از شاهنامه اجرا کرد، با سپاسگزاری از برگزارکنندگان جشنواره برای دعوت از او و اجرای موسیقی، گفت: «هر چند در چنین آیینی همه‌ی ما مهمانیم و فردوسی میزبان ماست. فردوسی است که ما را دعوت کرده است.»
- نقالی چیره دستانه پریا ماوندی از دیدنی‌های آیین دومین دوره جشنواره بود. به ویژه خوانش درست بیت‌های شاهنامه و فراز و فرودهایی که به بیت خوانی خود می داد، چشمگیر و درخور ستایش بود.
- کودکان نقال و شاهنامه‌خوان زرتشتی چنان اجرای دلنشینی داشتند که باشندگان جشنواره را به وجد آوردند. در این میان اگر هم کسی بیتی را از یاد می‌بُرد چشم به راهنما و هنرآموز خود می‌دوخت تا سرآغاز بیت را به یاد بیاورد و همچون دیگران، رسا و درست، شاهنامه‌خوانی و نقالی‌اش را ادامه بدهد.