وزیران امورخارجه آلمان و سوئد با ابراز نگرانی درباره وضعیت پیرامون برجام تاکید کردند که نابودی این توافق به نفع هیچکس نیست. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم در واکنش به اظهارات وزیر خارجه آلمان گفت: با سخنان ماس درباره اهمیت برجام برای جامعه جهانی و اروپا هم نظریم؛ اما تاکید ایشان مبنی برای اجرای تعهدات یکجانبه توسط ایران در یک توافق چند جانبه را خیلی درک نمی کنیم.
به گزارش ايسنا، مارگوت والستروم وزیر امور خارجه سوئد سهشنبه شب طی سخنانی در یک نشست خلع سلاح هستهای در استکهلم اقدام واشنگتن در خروج از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را بسیار غیر سازنده توصیف کرد و گفت که این کار نه تنها توافق هستهای با ایران، بلکه اعتبار قدرتهای جهانی در مذاکره با کره شمالی را در معرض تهدید قرار داده است.
رئیس جمهور آمریکا که از زمان روی کار آمدنش بهطور مرتب توافق هستهای ایران و گروه موسوم به ۱+۵ را مورد انتقاد قرار میداد سرانجام در مه ۲۰۱۸ بهطور یکجانبه از آن خارج شد. اقدامی که با مخالفت بسیاری از کشورها بهویژه اروپا مواجه شد.
اتحادیه اروپا و طرفهای اروپایی توافق در طول یک سال گذشته تلاش کردهاند راهی برای حفظ آن بیابند که هدف آن محدودیت برنامه هستهای تهران در ازای رفع تحریمهای ایران بوده است.
هایکو ماس وزیر امورخارجه آلمان که هفته جاری برای رایزنی درباره توافق هستهای به ایران سفر کرده بود، در این نشست با ابراز نگرانی درباره احتمال نابودی این توافق گفت که چنین اتفاقی نه به نفع ایران و نه به نفع اروپا است.
ماس افزود: اگر ایران بخواهد از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شود با انزوای بینالمللی روبرو خواهد شد و به نقطه پیش از توافق هستهای باز خواهد گشت که شامل تمام تحریمها خواهد بود. این، نمیتواند به نفع ایران باشد.
وی همچنین با تکیه بر ادعاهای بیاساس و واهی غرب و آمریکا درباره برنامه هستهای کشورمان گفت که بدون برجام هیچکس دیگر نمیتواند با اطمینان بگوید که ایران توسعه یک سلاح هستهای را از سر نخواهد گرفت.
ماس و والستروم پس از برگزاری نشست یک روزه درباره تسلیحات هستهای و در آستانه پنجاهمین سالگرد معاهده تاریخی تسلیحات هستهای که در سال ۱۹۷۰ اجرایی شد، این اظهارات را بیان کردهاند.
نمایندگانی از کشورهای آرژانتین، کانادا، فنلاند، اتیوپی، آلمان، اندونزی، ژاپن، اردن، قزاقستان، هلند، نروژ، نیوزیلند، کره جنوبی، اسپانیا، سوئد و سوئیس در نشست استکهلم شرکت داشتند که محور گفتوگوهای آن مباحث مربوط به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) بوده است.
واکنش ایران به اظهارات جانبدارانه وزیر خارجه آلمان
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به اظهارات وزیر خارجه آلمان گفت: با سخنان ماس درباره اهمیت برجام برای جامعه جهانی و اروپا هم نظریم؛ اما تاکید ایشان مبنی برای اجرای تعهدات یکجانبه توسط ایران در یک توافق چند جانبه را خیلی درک نمی کنیم. اگر این توافق چند طرف دارد همه اطراف آن بطور یکسان باید به تعهدات شان عمل کنند و اگر نمی توانند باید درک کنند ما هم با استفاده از سازو کارهایی که برجام در اختیار ما گذاشته نسبت به برجام و تعهدات مان بازنگری داشته باشیم.
سید عباس موسوی تصریح کرد: دوستان اروپایی اگر خیلی نگران حفظ برجام اند باید از همه طرف ها بخواهند بدان عمل کنند و بیش از همه خودشان به تعهدات شان پایبند باشند. به ایشان و دیگرانی که از تصمیمات اخیر برجامی ایران ابراز نگرانی می کنند پیشنهاد می کنیم ماده ۳۶ توافق برجام و مقدمات علم حقوق را یک بار دیگر با دقت مطالعه کنند.
گفتنی است؛ معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه نیز در نشست روز سه شنبه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با بیان اینکه ایران قویترین اراده را در همکاری برای اجرای برجام و تعامل با آژانس در این رابطه، از خود نشان داده است که قابل مقایسه با دیگران نیست، تأکید کرد: تداوم برجام صرفاً با هزینه ایران امکان پذیر نیست و این بازی زننده با ایران، کارساز نخواهد بود.
غلامحسین دهقانی همچنین در دیدار با آمانو با تشریح مبانی تصمیم اخیر ایران درخصوص توقف برخی اقدامات داوطلبانه خویش تحت برجام، بر ضرورت اقدامات عملی اعضای باقی مانده برجام به منظور حفظ آن، تاکید کرد
وی با تصریح به این که برگشت پذیری اقدامات ایران به اقدامات عملی دیگران بستگی دارد، تصریح کرد: وظیفه آژانس در این شرایط این است که به هنگام گزارش واقعیتهای صحنه نیز به طور جامع عمل کرده و بدون پیش داوری، تمامی جوانب موضوع را ببیند.
آمانو نیز در این دیدار، برجام را یک دستاورد مهم برای راستیآزمایی خواند.