کار حزبی در استانهای کشور به اندازه تهران ساده نیست. این جمله تقریبا ترجیع بند هر کدام از اعضای حزب مردم سالاری است که در شهری غیر از تهران به فعالیت سیاسی مشغول هستند. شاید این مساله مشکلات فعالیت در استانها (پیش از اینکه بخواهم از فعالان حزبی در مورد چالشهایشان مصاحبه بگیرم)، آخرین چیزی بود که میتوانستم به آن فکر کنم. همواره در نظر داشتم فعالیتهای حزبی اگر پشتوانه قدرتمندی به لحاظ مالی نداشته باشد، دچار مشکل خواهد شد. اما همین نکته ساده، یعنی روحیه شهروندان در هر استان و نگاهی که عموما به حکومت به عنوان یک قدرت مطلق دارند، باعث افزایش یا کاهش مشارکت افراد در سیاست و به طور کلی احزاب خواهد شد. به نظر میرسد، جامعه مدنی (شامل احزاب، روزنامهها، شبکههای اجتماعی و....) که امروز بیش از هر زمان دیگری میتوانند صدای خود را به گوش نهادهای قدرت برسانند، در این زمینه باید فعالیت دو چندانی انجام دهند. چرا که فهم ارتباط بین شهروند و حکومت و نسبت وظایف متقابل این دو، باید توسط جامعه مدنی که حلقه واسط بین مردم و دولت محسوب میشود، آموزش داده شود. دیگر اینکه شهروندان باید از حقوق خود نسبت به دولت آگاه شده و فعالیت حزبی را چیزی در حد سیاست بازیهای مرسوم در تاریخ معاصر ندانند. چون تا زمانی که احزاب نتوانند به جایگاه حقیقی خود در نظام سیاسی کشور برسند و به معنای واقعی اثرگذار باشند (که این امر هم باید توسط مردم و هم باید توسط دولت به رسمیت شناخته شود)، نمیتوان امیدی به بهبود بحرانهای جاری (حتی بحرانهای اقتصادی) داشت. در همین رابطه با «احمدزندآور» دبیر حزب مردمسالاری در استان اصفهان و عضو شورای شهر اصفهان گفتوگویی کردم و از او پرسیدم آیا فعالیت در استان اصفهان (که یکی از استانهای بزرگ محسوب میشود) هم دچار همان چالشهای غیرتهرانی بودن است؟ او معتقد است که باید این موضوع آسیب شناسی شود که چرا شهروندان در شهرهای دیگر تمایل کمتری نسبت به حضور در صحنههای سیاسی دارند. البته آقای زندآور چالش اقتصادی برای راهبری احزاب را نیز مساله ای جدی میداند که باید برای آن هم فکری کرد.
- فعالیت حزبی در جایی به غیر از پایتخت چگونه است؟ آیا شما هم برای فعالیتهای سیاسی در استان خود، دچار مشکلاتی هستید که در تهران متوجه فعالین سیاسی نیست؟
به نظر بنده با توجه به اینکه تهران علاوه بر پایتخت بودن، از همه لحاظ شرایط ویژه و استراتژیکی دارد، بالطبع نحوه مواجه شدن با مسائل سیاسی نیز متفاوت است و برخورد مناسبتر و استقبال بهتری روبرو میشود. اما در کلان شهرها و شهرستانها نحوه فعالیت و مشارکت مردم در احزاب به دلیل تعدد احزاب، روحیه کاری شهروندان، عملکرد دولت و مجلس، نگاههای امنیتی و... شرایط سخت تری دارد و در واقع اعتقاد کمتری به رقم زدن سرنوشت خود به واسطه حضور در احزاب دارند. به نظر میآید بایستی آسیب شناسی در این زمینه صورت پذیرد که چرا شهروندان در استانهای غیر از پایتخت، دارای مشارکت سیاسی کمتری در احزاب و فعالیتهای مشابه هستند. این باعث میشود که با ارائه راهکارهای اساسی و کاربردی، نتایح بهتری برای فعالیتهای حزبی در جاهای غیر از پایتخت حاصل شده و مردم و بخصوص جوانان تشویق شوند که در این فعالیتها مشارکت کنند.
- وضعیت حزب مردمسالاری در استان اصفهان چگونه است؟
حزب مردمسالاری در استان اصفهان در سالهای فعالیت، دفاتر شهرستان خود از جمله شهرضا، لنجان و... را در راستای اهداف حزب فعال کرده و در راستای عضوگیری گسترده از مردم و برگزاری نشستهای تخصصی با حضور صاحب نظران سیاسی، مدیران استانی و شهری نیز فعالیتهایی داشته است.
یکی از نکات مهم دفتر ما «شورای هماهنگی اصلاح طلبان استان اصفهان» است که نماینده حزب مردم سالاری هم در آن حضور فعالی داشته و در بسیاری از تصمیم گیریهای سیاسی سطح استان نقش محوری دارد. یکی دیگر از نکاتی که باید به آن اشاره کرد، فعالیت خوب حزب در سطوح انتخاباتی است. به نحوی که هم اکنون دو نفر از اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان از حزب ما هستند. خب این نکته مهمی است که جایگاه حزب در سطح استان را نشان میدهد.
- به نظر شما ظرفیتهای کار حزبی در استانهای کشور چقدر است و چالشهای آن چیست؟
در گام اول برای داشتن کشوری رو به توسعه و پویا، باید احزاب متعددی فعالیت کرده و نگاه جامعه نیز به سمت و سوی مشارکت در احزاب باشد. چون حزب از اعضای همین جامعه تشکیل شده است. و اگر مردم در احزاب مشارکت نداشته باشند، فلسفه وجود آن زیر سوال میرود. ولی متاسفانه در عمل اینگونه نیست و ظرفیت بالایی برای کار حزبی و موضوعات مشابه نمیتوان قائل شد. ما میبینیم که با کوچکترین ناملایمات اقتصادی و به طور کلی چیزهایی که بر روی زندگی مردم تاثیرگذار باشد (مانند گرانی اقلام و مایحتاج) میزان مشارکت آنها به جد کاهش پیدا میکند و در واقع همین موضوع باعث کاهش اعتماد مردم خواهد شد.
از طرف دیگر به وجود آمدن فضاهای غیررقابتی که با بهتان و منفی گرایی و عدم همصدایی در احزاب به وجود میآید، (بخصوص اگر این احزاب اصلاحطلب باشند) و از همه مهمتر اینکه اگر دولت و مجلس همسو با حزب نباشد نمیتوان برنامهها و اهداف پیش بینی شده را به جلو هدایت کرد و باید سکوت در پیش گرفت که چالشی برای فعالیت سیاسی است. امکان برنامه ریزی درست و دقیق زمانی پیش میآید فضا رقابتی بوده و مجلس و دولتی همسو با حزب داشت.
- اگر حزب دارای فعالیتهای غیرسیاسی است لطفا آن را شرح دهید.
اتفاقا برنامههای زیادی وجود دارد. ببینید کمیتههایی درون حزب تشکیل شده و اقداماتی انجام گرفته که از طریق کمیتهها برای اعضای حزب فعالیتهای فرهنگی و ورزشی پیش بینی شود. از جمله این فعالیتها میتوان به برنامههای کوهنوردی، شعرخوانی، برگزاری کلاسهای آموزش موسیقی اشاره نمود که خب با استقبال خوبی هم مواجه شده است.
- چه اقداماتی باید صورت بگیرد که حزب در استان شما بتواند فعالیت موثرتری داشته باشد؟
از مهمترین اقدامات برای فعالیت مفید و موثر تعریف منابع مالی و درآمد پایدار برای حزب است. چون تا زمانی که یک تشکل سیاسی از منابع مالی مطمئن و همیشگی برخوردار نباشد، طبعا نمیتواند به بسیاری از اهداف خود نائل آید. از همین رو بحث درآمدزایی برای حزب جزو اصلیترین چالشهای فعالیت حزبی موثر است. نکته دیگر دعوت از نخبگان و متخصصان است. این امر را میتوان در راستای بازسازی توان تشکیلاتی، برگزاری نشستها و جلسات دورهای و تخصصی، تدوین برنامه برای هر کمیته، جانشین پروری و... دانست.
- چشم انداز شما برای ادامه فعالیت حزب مردمسالاری چیست و هدف این حزب در اصفهان را رسیدن به چه موضوعاتی میدانید؟
سیاست، اهداف و استراتژی براساس اساسنامه و مرامنامه حزبی مشخص است. خب طبعا این اصول به ما کمک میکند که برنامههایمان را براساس آن تنظیم کنیم. به نظر من مهمترین اقداماتی که ما میتوانیم در حال حاضر انجام دهیم، عضوگیری، انجام فعالیتهای مشارکتی، آموزشی و تلاش برای قرارگیری نیروهای حزب در پستهای مدیریتی است. به هر حال اگر قرار باشد که نگاهی به انتخابات سال آینده (و البته سالهای بعد) داشته باشیم، باید تلاش کنیم که از طریق همین فعالیتها و راهبرد حزبی انشاالله ریاست جمهوری همسو با معیارهای حزب مردم سالاری انتخاب شود. نکته بعدی درباره انتخابات شوراهای اسلامی شهر است. در این زمینه هم (با توجه به تعداد شرکت کنندگان و منتخبین) باید با فعال کردن بیش از پیش نیروهای استان و شهرستانها، زمینهچینیهای لازم جهت موفقیت در آن انتخابات نیز صورت گیرد.
گفتوگو: موسی حسن وند