گاه شمار محیط زیست محتضر ایران

بنابر نمودار EPI و گزارش پژوهشگران دانشگاه معتبر ییل، ایران با سقوط ناگهانی ۳۶ پله ای دراین نمودار، درسال ۲۰۱۲ ازمیان ۱۳۲ کشور جهان رتبه تاسف برانگیز ۱۱۴ را از نظر حفاظت از محیط زیست ازآن خود نموده است. آنچه که به شکل گاهشمار در پی می آید و ده ها برابر آن نیز دررسانه ها اعلام شده است، بی گمان تنها مشتی است نشان از خروار. پایگاه خبری فریادگر کوشیده تادراین گزارش، گوشه هایی کوچک اما برجسته از رویدادهای تلخی را که در چند سال گذشته برسر زیست بوم بی دفاع این سرزمین رفته است به صورت گاهشماری هرچند ناقص یادآوری کند، باشد که وجدان های بیدار در قوای سه گانه دست از آستین همت برون آورده و چاره ای به حال زیست بوم این سرزمین که درآستانه نابودی کامل قراردارد بیاندیشند :
۱۸ آذر۸۵ : گزارش تکان دهنده روزنامه اعتماد از کشته و زخمی شدن ۶۰۰ محیط بان طی سال های گذشته.
فروردین ۸۶: یورش زمین خواران به پارک ملی خجیر وسرخه حصار.
اردیبهشت ۸۶ : رسانه ای شدن طرح های دولت برای ساخت پالایشگاه درمیانکاله.
تیر۸۶: دورتازه ای از یورش زمین خواران صاحب نفوذ جهت ساخت وساز درحوزه های آبخیز سیلواز، میگون وشمشک. درهمین زمان تهاجم گسترده به جنگل های کجور، کندلوس وبسطام نیزگزارش شده است.
مرداد۸۶: تالاب میقان ازسوی سازمان صنایع ومعادن به مزایده گذاشته شد.
شهریور۸۶: پافشاری استاندار لرستان برطرح ضد زیست محیطی جاده دریاچه گهر.
مهر۸۶: نابودی ده هزارهکتاراز جنگل های کردستان به علت آتش سوزی ونبود امکانات برای مهارآتش.
آذر۸۶:اعتراض کارشناسان به دولت مبنی بر واگذاری زمین های جنگلی زیر عنوان جنگل های مخروبه.
بهمن۸۶: دادستان کل برای رسیدگی به موضوع ساخت جاده درجنگل ابردستور صادر می کند.درهمین ماه مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب تهران درباره وجود آلودگی درآب تهران هشدارمی دهد اما با تکذیب دیگرمسئولان روبرو می شود.
اسفند۸۶: قطع بیش از هزار درخت کهنسال دراهواز.
فروردین ۸۷: دولت مجوزعبور خط لوله گاز از پارک اکولوژیک سرخه حصار را صادرمی کند.
اردیبهشت ۸۷: موافقت دولت با استقرارصنایع در شعاع ۷۰ کیلومتری پایتخت.
خرداد۸۷: قلع وقمع سه هزار درخت کهنسال هیرکانی در جنگل جعفرآباد گرگان. درهمین ماه کارشناسان نسبت به نابودی گراندکانیون ایران در فیروزآباد پارس به علت ساخت سد در تنگه هایقر هشداردادند و بازدرهمین ماه دولت برای ساخت جاده در مرداب انزلی مجوز صادر کرد.
تیر۸۷: تخریب های گسترده منابع طبیعی در منطقه ارسباران به بهانه کاووش های معدنی.
مرداد۸۷: دریاچه هامون به علت عدم رعایت حقابه ازسوی افغانستان خشک شد.
مهر۸۷: واگذاری زمین های کناره پارک ملی تندوره.
آبان۸۷: پس از طرح جنجال برانگیز ساخت جاده در تالاب انزلی، این بار از طرح دولت برای ساخت ورزشگاه دراین اکوسیستم بی همتا خبر می رسد. در دوازدهم همین ماه روزنامه آفتاب یزد گزارش می دهد که حفاظت از یک میلیون هکتار جنگل های پهناور گیلان تنها با ۲۱۴ جنگلبان انجام می گیرد!
بهمن۸۷: کاظم نصرتی رئیس جامعه جنگلبانی، طرح واگذاری جنگل ها واراضی ملی به صورت ۹۹ ساله را چوب حراج برمحیط زیست ایران خواند. درهمین ماه ده هزاراصله درخت کهنسال درباهوکلات سیستان وبلوچستان قلع وقمع شد.
اسفند۸۷: کشتار ده هاهزار لاکپشت و پرنده مهاجر در آتش سوزی عمدی تالاب پریشان توسط مجری عملیات راه سازی. درهمین ماه و در تهران باغ پانصدساله معروف به باغ گیاهی تجریش به قصد مجتمع سازی ویران شد.
فروردین۸۸: مجوز تخریب درپارک ملی نایبند به منظور کاوش واستخراج نفت وگاز صادر می شود.
اردیبهشت ۸۸: تصرف دههاهکتاراز زمین های پارک لتمان کن تهران توسط برخی نهادها.
تیر۸۸: معاون سازمان محیط زیست آمار قربانیان آلودگی هوای تهران را محرمانه اعلام کرد! درهمین ماه دولت طرح غیر ضروری و ضد زیست محیطی ساخت جاده از کلاردشت به طالقان درارتفاعات علم کوه را تصویب کرد. و باز در بیست وهشتم همین ماه روزنامه مردم سالاری به بازتاب اعتراض های گسترده علیه ساخت جاده در حریم قله دماوند و بی تفاوتی دولت دراین باره پرداخت.
مرداد۸۸: برای نخستین بار به علت سدسازی های بی رویه و خشکسالی، زاینده رود به طور کامل خشک شد. اندکی پس از خشکیدن زاینده رود ۲۲۰۰هکتار از جنگل های بلوطی زاگرس در فرایند آبگیری سد کارون ۴ نابود شدند.
مهر۸۸: نابودی ده هزار بلوط کهنسال درمنطقه حفاظت شده دنا توسط شرکت ملی گاز.
آبان۸۸: یورش بولدوزرها به جنگل ابر و آغاز فصلی دیگراز تراژدی این جنگل.
اردیبهشت۸۹: دو ببر وارداتی ازسیبری به علت نبود محیط زیست بکر، به جای رهاسازی در طبیعت به باغ وحش ارم برده شدند تا پس ازاندکی دراثر بیماری مشمشه تسلیم مرگ شوند.
تیر۸۹: وزیر بهداشت سرانجام پس از۳سال وجود آلودگی درآب تهران را تائید می کند؛ پس از تائید وزیر بهداشت اندکی بعد اما استاندار تهران رسانه ها رابه عنوان مقصراصلی آلودگی آب تهران معرفی نمود! درپانزدهم همین ماه روزنامه همشهری طی گزارشی ازعدم پیشرفت دولت درطرح آزادسازی سواحل دریا خبرمی دهد.
مهر۸۹: گشت زنی هوایی گارد حفاظت محیط زیست تهران بنا برعلل نامعلوم تعطیل شد.
آبان۸۹: باغ بی همتای گیاه شناسی نوشهر آماج یورش بولدوزرها و بیل های مکانیکی وزارت راه قرار گرفت. درهمین ماه کارشناسان هشدار دادند که ورود فاضلاب و زباله و حفرچاه های ژرف درپیرامون دریاچه زریوار سبب مرگ ده هاهزارقطعه ماهی و تبدیل این دریاچه به اکوسیستمی مرده شده است.
آذر۸۹: طرح جنجال برانگیزدولت مبنی برآب پاشی آسمان تهران برای رویارویی با پدیده ریزگردها !
دی ۸۹: اندکی پس از تعطیلی گشت زنی هواپیماهای گارد حفاظت محیط زیست، رسانه ها ازگشت زنی هوایی چند تن از سرمایه داران صاحب نفوذ برای شناسایی زمین های مرغوب منابع طبیعی پیرامون تهران، بویژه منطقه کردان جهت شهرک سازی خبر دادند. درهمین ماه بیش از ۳۴۰۰اصله درخت کهنسال در سنندج توسط اداره اوقاف استان کردستان ریشه کن شد؛ و باز درهمین ماه دولت درجریان سفرهای استانی، طرح ساخت جاده درمنطقه بکر میانکاله را تصویب می کند.
بهمن۸۹: درگزارشی تکان دهنده، کارشناسان منابع طبیعی اعلام کردند که درپی حذف یارانه ها وگرانی سوخت، روستانشینان در زمستان به بریدن درختان جنگلی به عنوان هیزم روی آورده اند.
بهمن۸۹: جنگل های کناره رود ارس بوسیله زمین خواران طعمه آتش شد.
اسفند۸۹: کشتارهولناک چهارمحیط بان درروستاهای پیرامون سنندج تنها دریک روزودرسکوت رسانه ها. درپایان همین ماه مجوز جنجال برانگیز فروش پارک ملی پردیسان توسط دولت به سازمان محیط زیست داده شد.
سال۹۰: در این سال بخش بزرگی از تالاب های ایران به علت خشکسالی و سوءمدیریت درکنترل آن خشک شدند و همچنین بی توجهی به بحران ریزگردها باعث شد تا اهواز عنوان آلوده ترین شهر جهان را ویژه خود کند.
اردیبهشت۹۰: تخریب زیست بوم آبشار بیشه پوران لرستان به بهانه ساخت جاده.
شهریور۹۰: آغازمجتمع سازی و تخریب باغ ۷۰ ساله موسسه تحقیقات گیاه پزشکی ولنجک تهران به دستور دولت. درهمین ماه فیلمی از کشتار وشکنجه یک ماده خرس و دو توله اش درسمیرم، بازتاب گسترده ای در داخل و خارج از کشور ایجاد کرود.
مهر۹۰: برکناری آقایان صدوق و نبوی، دوتن از معاونان خوش پیشینه سازمان محیط زیست به دلیل مخالفت با واگذاری سه جزیره حفاظت شده مرجانی به بخش خصوصی. درهمین ماه تائید حکم اعدام محیط بان مظلوم، اسدالله تقی زاده که دردرگیری با شکارچیان غیرمجاز یک تن از آنان را به هلاکت رسانده بود، باردیگرمظلومیت پاسداران منابع طبیعی ایران را دراذهان یاد آور شد. حمیدسلامتی مدیرکل منابع طبیعی استان گلستان نیز در این ماه اعلام کرد که سالانه ۱۲۰مورد آتش سوزی جنگل های گلستان را مورد آسیب قرار می دهد؛ پیشتر فائو اعلام کرده بود که سالیانه ۶۵۰۰ هکتار از جنگل های ایران طعمه آتش می شوند و این در حالیست که سازمان حفاظت از جنگل ها بارها از عدم اختصاص بودجه برای تهیه بالگرد ویژه مهارآتش ازسوی دولت گلایه مند بوده است.
بهمن۹۰: فعالان زیست محیطی فراخوان مجلس برای دادن مجوز به سلاح های شکاری غیر مجاز را هدیه نامبارک مجلس به حیاط وحش ایران دانستند؛ پیشتر اعلام شده بود که یک میلیون سلاح شکاری در دست شکارچیان است!
اسفند۹۰: اعتراض کارشناسان به تصرف صدها هکتار از منابع طبیعی حفاظت شده جاجرود به بهانه ساخت مسکن مهر.
فروردین ۹۱: تخریب زیستگاه آهوان جزیره کیش.
خرداد۹۱: روزنامه مردم سالاری طی گزارشی در سوم این ماه از نابودی تالاب عینک شهر رشت بواسطه ورود حجم گسترده ای از فضلاب و زباله خبرداد.
بی گمان گزارش هایی که بدان ها اشاره رفت وهمگی از حوزه رسانه گردآوری شده اند، هرگز نمی توانند بازگو کننده حجم ویرانی هایی باشد که دراین سال ها متوجه محیط زیست محتضر ایران شده است. گاهشمار نویسی درباره معضلات یک جامعه می تواند ضمن یادآوری آن ها، مسئولان را در راستای حل آن ها به تکاپو وادارد . امید است که این گاهشمار ناقص، فتح بابی باشد برای تکمیل آن توسط دلسوزان و آگاهانی که دراین راستا ازهیچ کوششی کوتاهی نمی ورزند.
حسین ثابتی عبدلیان